با این وجود، به نظر می‌رسد دولت با این تصمیم موافق نیست و احتمال تغییر تصمیم شورای پول و اعتبار از سوی دولت وجود دارد. با دکتر محمد طبیبیان اقتصاددان، گفت‌وگو کرده‌ایم.
- الزامات و تمهیدات لازم برای تعیین سود بانکی چیست؟ دولت تا چه حد می‌تواند در تعیین سود بانکی دخالت کند؟
در ارتباط با سود بانکی، حداکثر دخالتی که دولت می‌تواند در بازار پولی داشته باشد این است که سیاست‌های پولی ثبات‌بخشی اتخاذ کند.
نرخ سود بانکی و نرخ هزینه تسهیلات بانکی که در کشورهای دیگر، نرخ بهره گفته می‌شود، بر اساس نرخ تورم و نرخ بازده سرمایه‌گذاری تعیین می‌گردد که هر دو متغیرهای درون‌زا هستند و دولت نمی‌تواند بر آنها در کوتاه‌مدت اثر بگذارد و فقط می‌تواند در بلندمدت سیاست‌هایی برای کاهش نرخ تورم یا افزایش سرمایه‌گذاری اتخاذ نماید.
اگر دولت توانست در بلندمدت بر نرخ تورم تاثیر بگذارد و آن را کاهش دهد، نرخ بهره اسمی پایین می‌آید. راهکار دیگری که دولت برای اثرگذاری بر نرخ سود بانکی دارد، بهبود فضای سرمایه‌گذاری است.
در صورتی که دولت بتواند از طریق ترغیب سرمایه‌گذاری و بهبود فضای سرمایه و تکنولوژی، میزان سرمایه‌گذاری را افزایش دهد، این اقدام موجب کاهش نرخ بهره حقیقی خواهد شد.
بنابراین، کاهش نرخ سود بانکی با بخشنامه و دستور تحقق نخواهد یافت و این‌گونه اقدامات نهایتاً موجب اغتشاش نظام بانکی و فراهم آمدن رانت در اخذ تسهیلات شده و با ضرر زدن به بانک‌ها، آنها را تضعیف می‌کند.
- بدین ترتیب، در صورتی که دولت نباید اقدام به تعیین سود بانکی کند، چه وظیفه‌ای در ارتباط با بازار پول دارد؟
دولت باید با توجه به واقعیت‌های اقتصادی، سیاست‌هایی در پیش گیرد که بتواند نوسانات تورم و رکود را تنظیم و محدود نماید.
دولت همچنین باید به بانک مرکزی آزادی بیشتری دهد و اجازه دهد بانک مرکزی بتواند سیاست‌های ثبات‌بخشی اتخاذ کند.
از سوی دیگر، دولت باید با فراهم آوردن فضای رقابتی برای سیستم بانکی، دست مدیران عامل بانک‌ها را در تعیین نرخ سود تسهیلات بر اساس عوامل بازار باز بگذارد.
- آیا اقدام دولت در تعیین سقف سود تسهیلات بانکی گامی در جهت افزایش رقابت‌پذیری در عرصه سیستم بانکی نیست؟
تعیین سقف سود برای تسهیلات بانکی نیز تفاوتی با تعیین سود بخشنامه‌ای ندارد و ماهیت محدودکننده برای سیستم بانکی دارد و اساساً حرف متناقضی است.
دولت بهتر است از این به بعد، آزمون و خطاهای فراوانی را که منحصر به دولت فعلی نیست و دولت‌های قبلی نیز آن را تکرار کردند، کنار بگذارد و برای اولین بار روش‌های ناکارآمد را کنار گذاشته و از روش‌های علمی‌استفاده نماید.
