5+1 به ایران نزدیک شد؛ جدول نتایج از نظر جلیلی و دیپلمات‌های 4 کشوردنیا

پاسخ‌های سعید جلیلی به پرسش‌های خبرنگاران در آلماتی

ردیف

موضوع

اظهارات دبیر شورای عالی امنیت ملی کشورمان

1

پیشرفت‌های فنی ایران در برنامه هسته‌ای و روند مذاکرات در آینده

• تمام فعالیت‌های هسته‌ای ایران در چارچوب معاهده «ان ‌پی ‌تی» آژانس بین‌المللی انرژی اتمی خواهد بود همچنان که بوده است. مسلماً در این زمینه ظرفیت‌های خوب علمی که در کشور وجود دارد پیشرفت‌های خوبی را در زمینه‌های هسته‌ای برای ما رقم زده است. ما امروز در زمینه‌های مختلف با اتکا به ظرفیت‌های بومی و داخلی توانسته‌ایم در زمینه انرژی صلح‌آمیز هسته‌ای گام‌های مهمی برداریم.

2

راهبرد صحیح برای موفقیت همکاری‌ها

• همواره گفته‌ایم آنچه که می‌تواند برای موفقیت همکاری‌ها مفید باشد می‌تواند در این گفت‌وگوها دنبال شود و تنها راهش این است که با یک راهبرد مشخص و صریح طرفین وارد گفت‌وگو شوند. آنچه که می‌تواند یک راهبرد صحیح باشد این است که گفت‌وگو برای همکاری باشد. راهبردهایی مانند اینکه بخواهند از ابزار فشار برای پیشرفت و موفقیت‌های گفت‌وگوها استفاده کنند حتماً بی‌نتیجه و بی‌جواب خواهد بود. ما این را به صراحت گفته‌ایم و در همین گفت‌وگوها هم تأکید کرده‌ایم.

3

تأثیر تحریم‌ها بر اراده ملت ایران

• کسانی که مدعی بودند تحریم‌های فلج‌کننده را بر ملت ما تحمیل کرده‌اند، در این هشت ماه به زعم خود بیشترین فشارها را علیه ملت ما اعمال کردند. شاهدیم این فشارها و رفتارها نه تنها برای آنها نتیجه‌ای نداشته بلکه اراده ما را در ادامه مسیرمان محکم‌تر کرده است بنابراین بهترین راه تصحیح این راهبرد و ورود به مسیر جدید است. با توجه به روندی که در طول هشت ماه گذشته ما شاهد بوده‌ایم خود آنها اذعان داشته‌اند هر آنچه که در امکان‌شان بوده علیه مردم ما به کار برده‌اند. مقاومت مردم برای آنها نیز قابل توجه است. در هشت ماه گذشته جمهوری اسلامی ایران موفقیت‌های بسیاری زیادی داشته است.

4

اظهارنظر جلیلی درباره تلاش 1+5 در مذاکرات آلماتی برای نزدیک شدن به ایران

• در این دور از گفت‌وگوها شاهد بودیم با وجود رفتارهایی که در هشت ماه گذشته‌ داشته‌اند آنها بودند که در نشست قزاقستان سعی کردند به دیدگاه‌های ما نزدیک شوند که ما این رفتار را مثبت تلقی می‌کنیم. اگر این نشانه تغییر راهبرد باشد و اینکه بخواهند واقع‌بینانه و بر مبنای راهبرد صحیح گفت‌وگوها را دنبال کنند تا همکاری‌ها شکل گیرد می‌تواند نقطه عطف باشد.

5

واکنش به ادعای توقف غنی‌سازی 20 درصدی از سوی ایران

• یکی از بحث‌هایی که مطرح شد این است که هر پیشنهادی که مطرح می‌شود چه برای شفاف‌سازی و چه برای اعتمادسازی، باید بر مبنای پذیرفته شدن حقوق جمهوری اسلامی ایران، حقوق هسته‌ای جمهوری اسلامی از جمله حق غنی‌سازی اورانیوم باشد. ‌در این چارچوب موضوعات می‌تواند مورد گفت‌وگو قرار بگیرد. یکی از محورهای پیشنهادی ما در مسکو هم این بوده که جمهوری اسلامی ایران آمادگی دارد تا گام‌هایی را برای همکاری بردارد. یکی از گام‌های همکاری این بحث است که سه سال پیش در ژنو 2 مطرح کردیم که برای راکتور اتمی تهران احتیاج به سوخت 20 درصد داریم، در آن زمان نداشتیم، اعلام کردیم که حاضریم برای همکاری این سوخت را دریافت کنیم. متاسفانه آنها پاسخ مناسب را ندادند و خود ما این سوخت را تولید کردیم. لذا تولید سوخت 20 درصد برای تامین نیازهای جمهوری اسلامی ایران حق مسلم ماست که طبق «ان‌. پی‌. تی» این حق به ما داده شده است. اینکه ما برای تامین نیازهای خود این برنامه را داشته باشیم اما در یک برنامه همکاری با آنها باشیم این می‌تواند در گفت‌وگوها مورد بحث قرار گیرد اما در یک نگاه اعتمادساز باید اعتماد ملت ایران هم جلب شود.

6

«باید» جلیلی در ارتباط با کنار گذاشتن رفتار خصمانه علیه ایران

• یکی از مهم‌ترین بحث‌هایی که در جلب اعتماد ملت ایران وجود دارد این است که رفتارهای خصمانه و مقابله با ملت ایران باید کنار گذاشته شود.

7

تأثیر جنبش غیرمتعهدها بر موضوع هسته‌ای جمهوری اسلامی ایران

• تهران در شهریور ماه کانون یک تمرکز و جلسه‌ای بین‌المللی بود که بیش از 120 کشور جهان در آن حضور پیدا کردند و حقوقی که در موضوع هسته‌‌ای جمهوری اسلامی ایران به عنوان ریاست جنبش غیرمتعهدها دنبال می‌کند به اتفاق مورد تایید و پیشیبانی آنها قرار گرفت. در واقع حقوق جمهوری اسلامی در موضوع هسته‌ا‌ی ایران از پیشیبانی اکثریت قاطع جامعه بین‌المللی برخوردار است.

8

واکنش به بسته‌ای که تحریم‌ها را از بانک‌ها و تجارت طلا برمی‌دارد

• اگر ارزیابی از روند هشت ماه گذشته داشته باشند و همچنین از اینکه آنها از فشارهای اعمالی علیه ایران نتوانستند نتیجه مورد نظر را حاصل کنند، که برعکس شد و باعث شد مردم ما از لحاظ سیاسی پرنشاط‌ ‌تر باشند و فعالیت‌های موفق‌تری در زمینه اقتصادی داشته باشند را نیز ارزیابی کنند، اگر آنها واقع‌بنیانه نگاه کنند به آنها کمک خواهد کرد که راهبرد صحیح حرکت کنند. امروز در پیشنهاداتی که آنها ارائه کردند این پیشنهادات واقع‌بینانه‌تر و منطقی‌تر به نظر می‌رسید من فکر می‌کنم این نشان می‌دهد امروز بعد از این همه فشارها آنها هستند که به این نتیجه رسید‌ه‌اند که رویکرد خود را تغییر دهند.

9

واکنش به ادعایی مبنی بر «خواسته غرب برای کاهش غنی‌سازی اورانیوم در ایران یا تعطیلی برخی سایت‌های هسته‌‌ای»

• ما غنی‌سازی خود را بسته به نیازمان ادامه می‌دهیم؛ چه 5 درصد و چه 20 درصد، اما موضوع همکاری و در این زمینه که بررسی کنیم همکاری‌ها به چه صورت باشد، آنها امروز پس از هشت ماه به این نتیجه رسیدند که باید گام‌های واقع بینانه‌تری را برای نزدیک شدن به ایران تعریف کنند.

10

امکان تعطیلی سایت فردو

• سایت فردو یک سایت قانونی و کاملاً شناخته شده برای آژانس است. زیر نظر آژانس کار می‌کند. آژانس فعالیت‌های آن را بررسی می‌کند و کاملاً طبق ضوابط آژانس فعالیت‌هایش را انجام می‌دهد و بسته شدن آن هیچ توجیهی ندارد. این درخواست را آنها هم نداشتند.

11

انجام گفت‌وگوهای همزمان ایران با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی

• آنچه که در تعاملات ایران با آژانس وجود دارد این است که ایران به عنوان یک عضو «ان. ‌پی. ‌تی» و آژانس شاید فعال‌ترین و بیشترین همکاری‌ها را با آژانس داشته که این یک ادعای صرف نیست و شواهد آن وجود دارد. ما در چارچوب «ان. ‌پی. ‌تی» و آژانس بیشترین همکاری‌ها را داشته‌ایم چون از رفتار خودمان مطمئن هستیم و مشکلی با شفاف‌سازی نداریم اما اگر این همکاری‌ها بخواهد فراتر از این بحث‌ها باشد طبیعتاً ایران برای خود چارچوب‌هایی دارد. حتماً باید در چارچوب همکاری این گفت‌وگوها شکل گیرد این بحثی است که ما هم در گفت‌وگوها با آژانس مطرح کردیم و هم درمذاکرات با 1+5.

12

یک توصیه به 1+5

• توصیه‌ای که ما به 1+5 داریم این است که آنها هزینه‌ دیگران را نپردازند. ما معتقدیم آنچه که امروز ما در چارچوب گفت‌وگوها برای همکاری دنبال می‌کنیم برخی می‌خواهند با هزینه برخی کشورهای 1+5 و مجموعه‌ آنها اهداف خود را دنبال کنند. شما می‌دانید که رژیم صهیونیستی امروز خود اولین متهم در بحث سلاح هسته‌ا‌ی است باید جامعه جهانی یک عزم جدی برای رسیدگی به سلاح‌های رژیم صهیونیستی داشته باشد، اما نکته مهم این است که این رژیم علی‌رغم این اتهامی که متوجه آن است که فراتر از اتهام هم است و امروز به اذعان خود آنها به این سلاح دسترسی دارند، باید به جامعه‌ جهانی پاسخ دهند و جامعه جهانی نیز باید عزم جدی داشته باشد و هم مجامع بین‌المللی و هم آژانس انرژی اتمی برای خلع سلاح این رژیم و جلوگیری از اشاعه این سلاح‌ها. آنها باید بررسی کنند که چه کسی این سلاح‌ها را در اختیار آنها قرار داده است علاوه بر آن جامعه جهانی باید توجه داشته باشد که رژیم صهیونیستی نخواهد برای اهداف نامشروع خود از بقیه هزینه کند این توصیه ما به آنها است.

13

تاثیر عقب‌نشینی تروریست‌ها در سوریه بر پیشرفت‌های جمهوری اسلامی ایران در مذاکرات آلماتی

همان‌طور که می‌دانید در گفت‌وگوهای استانبول، بغداد و مسکو یکی از پیشنهادهای ما این بود که در کنار بحث‌های هسته‌ا‌ی، بحث‌های غیرهسته‌ا‌ی نیز مطرح شود از جمله اینکه همکاری و گفت‌وگو برای همکاری برای مسائل منطقه‌ای مطرح شود که یکی از پیشنهادها بحث سوریه و بحرین بوده است. سال گذشته در گفت‌وگوهای استانبول این مساله را مطرح کردیم که مسیری که برخی کشورها و برخی قدرت‌ها در سوریه دنبال می‌کنند یک مسیر غیر دموکراتیک و غلط است و مسیری است که مجال را برای فعالیت‌های تروریستی فراهم می‌کند و اینها مورد پذیرش جامعه جهانی نیست. این دیدگاه‌هایی که ما به صراحت بیان کردیم متأسفانه در رفتار دیدیم که برخی همان مسیر را دنبال کردند. یعنی رفتارهایی را داشتند همانند حمایت از ترویست‌ها، کشتار مردم بی‌گناه و انفجارهایی که انجام می‌شد و ارسال سلاح که همه اینها خلاف آن مسیر صحیح بود و پاسخ صحیحی برای حتی مطالبات مردم سوریه و نظام سوریه نبود. ما از اول برای سوریه گفتیم که راه حل سوریه یک کلمه بیشتر نیست و آن دموکراسی است. همه باید به ساز و کارهای دموکراسی تن بدهند و زمینه را فراهم کنند تا خود مردم سوریه در یک ساز و کار داخلی در یک انتخابات آنچه را که می‌خواهند انتخاب کنند. متاسفانه برخی خلاف این مسیر را رفتند و همان‌طور که گفتم از تروریست‌ها حمایت کردند و به ارسال سلاح پرداختند. امروز خود آنها به این نتیجه رسیدند که این مسیر غلط بوده است. یعنی واقعیت میدان در سوریه نشان داد نظری که جمهوری اسلامی ایران از ابتدا بیان کرد یک نظر درست بوده است و امروز واقعیت میدان و صحنه‌ سوریه هم این را به آنها نشان داده است.

کشور

مقام اظهارنظر کننده

جزئیات اظهارنظر

روسیه

سرگئی ریابکوف، معاون وزیر خارجه و سرپرست هیئت روسیه در مذاکرات ایران و 1+5

• مذاکرات «بسیار سودمند» بود.

• در مذاکرات آلماتی برخی جنبه‌های دستیابی به راه‌ ‌حلی برای این موضوع و همچنین روش‌های افزایش اعتماد، مورد بررسی قرار گرفت.

چین

وزارت خارجه چین

• مذاکرات ایران و گروه 1+5 در آلماتی قزاقستان به شیوه‌ای صریح و سازنده برگزار شد.

انگلیس

ویلیام هیگ، وزیر خارجه انگلیس

• دور جدید مذاکرات میان ایران و 1+5 «گامی سودمند» بود.

• گفت‌وگوها با ایران در آلماتی گام اول سودمندی بود. منتظریم تا ایران در نشست بعدی در ماه مارس، پاسخ مثبتی به طرح 1+5 بدهد.

آمریکا

جان کری، وزیر امور خارجه جدید آمریکا

• گفت‌وگوهای هسته‌ای با ایران مفید بود. اگر ایران به ‌طور جدی به همکاری بپردازد، می‌توان به توافقی درازمدت و جامع دست یافت.

• آمریکا آماده است تا با ایران وارد بحث‌های دوجانبه شود.

• ایران، کاری که لازم است انجام دهد را می‌داند و رئیس جمهور (اوباما) هم تصمیمش برای اجرای سیاستی که به ایران اجازه دستیابی به سلاح اتمی نمی‌دهد را روشن کرده است.