این بار مصوبه افزایش مرخصی زنان باردار به 9ماه از سوی شورای نگهبان رد شد.زنان شاغل هم هر بار با دلبستن به این اخبار تلاش میکنند تا از مزایای آن بهرهمند شوند، اما چند درصد از این اخبار به واقعیت پیوسته است؟ آیا این اخبار برای زنان شاغلی که در پی بهدستآوردن امتیازهایی هستند، رهاوردی ملموس داشته است؟
آخرین خبری که با موضوع زنان شاغل در رسانهها منتشر شد، به افزایش مرخصی زایمان مربوط میشد. لایحه کلیات اصلاح قوانین تنظیم جمعیت و خانواده در نشست علنی روز 2 اسفند، با 160رای موافق در مجلس شورای اسلامی به تصویب رسید. تبصره دو ماده واحده این لایحه مطرح میکند مرخصی زایمان مادران ۹ماه است و همسر آنان نیز از دو هفته مرخصی اجباری برخوردار میشوند.
این قانون به مادرانی که سن فرزند آنان به ۹ ماهگی نرسیده است تسری مییابد و مادر میتواند تا سن ۹ ماهگی نوزاد از مرخصی زایمان استفاده کند. خبر تصویب این لایحه در مجلس، به سرعت در مطبوعات منتشر شد و زنان شاغل، بهویژه گروهی که باردار بودند یا فرزند کمتر از 9ماهه داشتند، در پی کسب اخبار تکمیلی برآمدند.شورای نگهبان در نخستین جلسههایی که امسال داشت، این لایحه را بهدلیل مشخص نبودن تأمین منبع مالی، رد کرد و عملا تمام پدر و مادرهایی که در انتظار اجرایی شدن این قانون بودند ناکام شدند.
نگاههای تک وجهی
دلیلی که شورای نگهبان برای رد کردن این لایحه مطرح کردهاست، کاملا منطقی است و هیچ خدشهای نمیتوان به آن وارد کرد. قانون حکم میکند که هر گاه قانونی تصویب میشود که بار مالی بهدنبال دارد، منبع تأمین بار مالی از سوی نمایندگان مشخص شود. در اصل 75قانون اساسی آمده:طرحهای قانونی و پیشنهادها و اصلاحاتی که نمایندگان درخصوص لوایح قانونی عنوان میکنند و به تقلیل درآمد عمومی یا افزایش هزینه عمومی میانجامد، درصورتی قابل طرح در مجلس است که در آن طریق جبران کاهش درآمد یا تأمین هزینه جدید نیز معلوم شده باشد.
هر گاه زن شاغلی از مرخصی زایمان استفاده کند در تمام طول مرخصی، حقوقش از سوی سازمان تأمین اجتماعی پرداخت خواهد شد، اما این سازمان فقط در چارچوب قانونی خودش و در مدت تعیین شده حاضر به پرداخت این نوع خسارت است. درصورتی که مرخصی زایمان زنان به 9ماه افزایش پیدا کند، حقوق زنان شاغل در این ماههای اضافه شده میبایست از سوی یک منبع خاص تأمین شود. نمایندگان مجلس در بررسی افزایش مرخصی زایمان زنان و اعطای دو هفته مرخصی به پدران، فراموش کردهاند که میبایست برای پرداخت حقوق این افراد در این مدت زمان محل و منبع معینی را معرفی کنند، نگاه نمایندگان مجلس به مسئله افزایش مرخصی زایمان زنان شاغل، تکبعدی بوده و تنها به افزایش این نوع مرخصی اندیشیدهاند، بنابراین از چارهجویی برای محل تأمین هزینههای آن غافل ماندهاند.
شهلا میرگلو بیات، عضو کمیسیون بهداشت و درمان مجلس، در اینباره به خبرگزاری تسنیم گفت: در مصوبه افزایش مرخصی زایمان زنان از ششماه به ۹ماه منابع مالی اجرای این طرح مشخص نشده بود، باید قبل از تصویب این موضوع با کارشناسیهای دقیق در کمیسیون بودجه منابع مالی اجرای این طرح را تعیین میکردیم.
هیاهو برای هیچ
انتظار اینکه نمایندگان مجلس نسبت به تأمین بارمالی مصوبات توجه کافی داشته باشند، انتظار زیادی نیست و بهنظر میرسد که کسانی که از نقاط مختلف کشور به نمایندگی از مردم روستا، شهر یا کشورشان و به پشتوانه رأی آنها به مجلس پا میگذارند، میبایست نسبت به قوانین اطلاعات کافی در اختیار داشته باشند تا با تکیه برآگاهیشان از اتلاف وقت مجلس و بروز موجهای انتظار در میان مردم جلوگیری کنند.
وقتی نمایندگان مصوبهای را با یک رأی حداکثری به تصویب میرسانند، مردم در انتظار اجرای آن مصوبه خواهند بود. اگر نمایندگان آگاهی کافی نسبت به قوانین داشته باشند، انتظارات مردم برای اجرای مصوبات مجلس به واقعیت نزدیک خواهد شد و سرخوردگیها قدری کاهش خواهد یافت.