اگرچه فصل کوچ است اما راه کوچ به مناطق ییلاقی کهگیلویه و بویراحمد بر عشایر بستهشده و آنان به اجبار باید مصایب این روزهای قشلاق را تحمل کنند. منابع طبیعی استان اعلام کرده که عشایر تنها از 25اردیبهشت میتوانند به مناطق ییلاقی کوچ کنند و با برپایی گشتها و پایگاههایی در محورهای کوچ، از عبور عشایر کوچرو جلوگیری میکند. این روزها گرمای زودرس تابستان بر مناطق قشلاقی گچساران سایه انداخته، مراتع عشایر به زردی گراییده و آب دلوارها خشکیدهاند و اینک دامهای عشایر آب و علف ندارند. در کنار این، خود عشایر نیز همچون ماههای گذشته با کمبود آب شرب مواجه هستند و همه اینها دست بهدست هم داده تا خاطر این مردمان سختکوش رنجیده شود.
شهرستان نفتخیز گچساران در نیمه گرمسیری استان کهگیلویه و بویراحمد قرار دارد که علاوه بر تولید یکچهارم نفت و گاز کشور، زیستگاه بخش زیادی از عشایر بویراحمد و قشقایی در فصول پاییز و زمستان است. یکی از عشایر منطقه دریلا گفت: این روزها با کمبود آب مواجه هستیم و این در حالی است که روزبهروز گرمای هوا بیشتر میشود.ابراهیم حیدری افزود: یک روز تانکرهای امور عشایر برای آبادی ما آب آوردند اما آبش آنچنان تلخ بود که برخی از بچههای کوچک بیمار شدند. وی بیان داشت: منطقه قشلاقی عشایر در گچساران، منطقهای نفتخیز است و آتش و دود چاههای نفت بر شدت گرما افزوده و شرایط را برای سکونت عشایر سخت کرده است.این هموطن اظهار داشت: با این شرایط اجازه کوچ به عشایر نمیدهند و این در حالی است که عشایر برخی مناطق دیگر در اواسط فروردین به مناطق ییلاقی خود رفتهاند. وی افزود: ماندگاری اجباری در گرمسیر موجب وارد آمدن تلفات زیادی به دامهای عشایر میشود.
کسی سراغی از ما نمیگیرد
یکی دیگر از عشایر بویراحمدی منطقه دریلا نیز وضعیت عشایر را اسفبار عنوان کرد و اظهار داشت: منابع طبیعی هیچ سراغی از عشایر نمیگیرد و تنها در زمان کوچ برای عشایر مشکلساز میشود.شکرالله سیفی گفت: از زمان آبا و اجدادمان کوچ آزاد بوده و عشایر با گرمشدن هوا در بهار اقدام به کوچ به سوی مناطق ییلاقی میکردهاند. وی بیان کرد: سایر استانها به این شکل جلوی عشایرشان را نمیگیرند. سیفی اظهار داشت: اگر میگویند حضور عشایر کوچرو در ییلاق موجب تخریب مراتع میشود، پس چرا دامهای روستاییان که اکنون در مناطق ییلاقی است بهراحتی در مراتع ما چرا میکنند؟ آیا منابع طبیعی آغلهای آنان را هم بسته تا وارد مراتع نشوند؟
تصمیمگیری بدون حضور عشایر
وی تصمیمات ستاد کوچ عشایر را کارشناسی ندانست و بیان داشت: چرا در جلساتی که برای عشایر تصمیمگیری میکنند از نمایندگان عشایر دعوت نمیکنند تا آنها نیز حرفهایشان را بزنند؟سیفی گفت: اداره عشایری تانکر و راننده کافی برای آبرسانی به مناطق عشایری ندارد و سایر ادارات نیز با آن همکاری نمیکنند.وی اظهار داشت: علاوه بر اینها حشرات موذی، کودکان و دامهای عشایر را مورد آزار قرار میدهند.
تولیداتمان را مصرف میکنند اما به فکرمان نیستند
یکی دیگر از عشایر شهرستان بویراحمد نیز گفت: همه جامعه از تولیدات عشایر ازجمله گوشت، لبنیات، پشم و صنایعدستی عشایر استفاده میکنند اما کسی به فکر این قشر محروم نیست. منصور رضایی افزود: اگر مسئولان واقعا به فکر عشایر و ماندگاری این نوع زندگی هستند باید عشایر را تقویت و حمایت کنند تا این قشر تولیدکننده از بین نروند و تبدیل به مصرفکننده نشوند. رضایی تصریح کرد: از جمعیت عشایری استان هماکنون بهعلت تداوم خشکسالی و عدمحمایت مسئولان، تنها کمتر از 10درصد مانده و بقیه ساکن شهرها و روستاها شدهاند. وی بیان داشت: وقتی عشایر پشتیبان نداشته باشند، مجبورند دامشان را بفروشند و به سمت کارگری و کار بیل و کلنگی بروند و درمیادین شهرها بنشینند و دنبال کار بگردند.
جامعه تولیدکننده رو به زوال
هماکنون 218هزار خانوار عشایری با جمعیتی بیش از یکمیلیون و 221هزار و 131نفر در کشور زندگی میکنند که این تعداد 22میلیون رأس دام دارند. عشایر یکچهارم دام سبک کشور را در اختیار دارند و نقش اصلی را در تأمین گوشت مورد نیاز جامعه ایفا میکنند. جامعه عشایری کهگیلویه و بویراحمد هم با 11هزار خانوار بیش از یکمیلیون رأس دام دارند که 54درصد گوشت قرمز و بیش از 50درصد از شیر مورد نیاز استان را تأمین میکنند.
اگرچه زندگی عشایری آمیخته با سختیها و رنجهاست اما این بهانهای برای عدمکمک دولت به این قشر تولیدکننده در وضعیت اسفبار کنونی نیست. کاهش جمعیت عشایری بهرغم افزایش جمعیت از 22هزار خانوار در سال1346 به 11هزار خانوار زنگ خطری است برای مسئولان که اجازه زوال تدریجی این جامعه تولیدکننده را ندهند.