اما اینکه چرا و چگونه یک روز مهم و حساس در تقویم کشورمان به ثبت رسید شاید مدیون تلاش افراد زیادی است که دغدغه‌شان ایران است؛ چندین نسل که هر کدام به فراخور موقعیت زمانی و ابزارهای موجود گام‌های بزرگی را برای پایداری نام خلیج‌فارس برداشتند؛ به همین دلیل است که دهم اردیبهشت در تاریخ ایران روز مهمی است؛ روزی که یادآور ازخودگذشتگی‌های ملت سرافراز ایران و فرار اشغالگران متجاوز پرتغالی بعد از ۱۱۷سال تسلط بر سواحل جنوبی کشور (۲۱ آوریل ۱۶۲۲میلادی) است.
شاه عباس صفوی در این روز در سال ۱۶۲۱میلادی توانست هرمز را از چنگ پرتغالی‌ها درآورد تا همیشه به‌خاطر این اقدامش از او به نیکی یاد شود. اما این روز در سال‌های اخیر شرایط دیگری پیدا کرده است. وجه اهمیت تاریخی این روز تحت‌الشعاع تصمیم شورای‌عالی انقلاب فرهنگی و دولت قرار گرفته است؛ تصمیمی که ۱۰اردیبهشت را به روز ملی خلیج‌فارس بدل کرده است.
امروزه نیز تقریبا تمامی کشورهای جهان و سازمان‌های بین‌المللی همچنان از نام تاریخی و کهن خلیج‌فارس به‌صورت رسمی استفاده می‌کنند؛ از سوی دیگر هیچ روشنفکر و جغرافی دان غیرعرب در مورد اصالت نام خلیج‌فارس از خود تردید بروز نداده است.
انگلیس و نام جعلی
پیروز مجتهدزاده استاد دانشگاه به مناسبت روز ملی خلیج‌فارس و ادعای اعراب مبنی بر جعل نام آن گفت: این موضوع ناشی از یک اندیشه برتری‌خواهی و برخوردهای پان عربیسم است که امثال عبدالناصر در مصر و عبدالکریم قاسم در عراق نام جعلی خلیج‌فارس را رواج دادند. در واقع در درجه اول این مسئله در عراق مطرح شد و بعد عبدالناصر برای اینکه از این معرکه عقب نماند، این موضوع را ترویج داد. البته تمام دنیای عرب نمی‌خواهد که نام خلیج‌فارس تغییر یابد. بعد از انقلاب اسلامی ایران، کشورهای حاشیه خلیج‌فارس به‌دلیل هویتی دنبال این معرکه رفتند و از آنجا‌که عرب بودند، می‌خواهند نام خلیج‌فارس را تغییر دهند.
وی با اشاره به گستردگی ایران در طول 2400سال گذشته در منطقه گفت: انگلیسی‌ها با ورود به منطقه، امارات را به‌وجود آورده و از آنجا که آنها را بیشتر شیخ‌نشین‌های خلیج‌فارس می‌نامیدند به همین دلیل از نظر هویتی اعلام کردند که این خلیج‌ع‌رب‌ی است.
این استاد دانشگاه با بیان اینکه در تغییر نام خلیج‌فارس به جای انگیزه‌های سیاسی، انگیزه‌های نژادی از سوی اعراب مطرح بود، گفت: اکنون کشورهای حوزه خلیج‌فارس دچار حالتی شده‌اند که لازم است مسئله هویت خود را حل کنند و این کار را انجام دهند. همچنین یک نوع مسئله برتری نژادی وجود دارد که اعراب تصور می‌کنند که پارس بدتر از عرب است و اعلام می‌کنند از آنجا که ما در این منطقه زندگی می‌کنیم باید نام آن تغییر یابد.
وی ادامه داد: یکی از افرادی که بیش از همه برای جعل نام خلیج‌فارس تلاش و هزینه کرده صدام حسین بود و او در کتاب‌های دبیرستانی و دبستانی شدیدا تلاش می‌کرد که نشان داده شود اعراب نسبت به پارس‌ها از جایگاه برتری برخوردارند. همچنین یکی از کشورهای ترویج‌دهنده نام جعلی خلیج‌فارس قطر بوده و برخی از کشورها مانند امارات نیز دشمنی خود را با ادعای حاکمیت بر جزایر سه‌گانه علیه ایران ادامه می‌دهند. اکنون عربستان سعودی نیز با توجه به تحریکات آمریکایی و اسرائیلی در جعل نام خلیج‌فارس، وارد صحنه شده است.
مدیرعامل پیشین بنیاد پژوهشی یوروسویک لندن درباره رویکرد ایران در برابر این ادعاها اضافه کرد: جمهوری اسلامی ایران باید در برابر اقدامات برخی از کشورهای عربی در جهت جعل نام خلیج‌فارس همان اقداماتی را که تاکنون انجام داده ادامه دهد. مسئله تغییر نام خلیج‌فارس از سال 1958در زمان عبدالکریم قاسم شروع شد و پس از اینکه صدام حسین بر سر قدرت آمد صدها میلیون دلار در این زمینه خرج کرد که پس از پیروزی انقلاب اسلامی ایران تلاش‌ها در این زمینه ادامه یافت. ایران در برابر این برخوردها همواره یک رفتار عاقلانه و منطقی اتخاذ کرده و دولت ایران در هر مقطعی که کشور یا رسانه‌ای از نام جعلی خلیج‌فارس استفاده کرد به سرعت اعتراض خود را نسبت به این اقدام اعلام کرده که از اقدامات مهم می‌توان به اعتراض ایران به شبکه بی‌بی‌سی پیش از انقلاب اسلامی و عذرخواهی این رسانه در برابر این اعتراض و وادار کردن سازمان ملل متحد در تأیید نام خلیج‌فارس یک‌بار پیش از انقلاب و دوبار هم پس از انقلاب در سال‌های 1981و 1990اشاره کرد.
این استاد دانشگاه تأکید کرد: هفت سند درباره این جزایر امضا شده است که همه طرف‌ها پایبندی خود به این اسناد را اعلام کردند. این اسناد بدون هیچ ابهامی حق ایران در مالکیت بر این جزایر را خصوصا هنگامی که منافع خود را در خطر می‌بیند، به رسمیت شناخته و امارات این اسناد را امضا کرده و این اسناد در سازمان ملل ثبت و ضبط شده است. وی افزود: قرارداد 1971و بازگشت قانونی جزایر سه‌گانه یک قرارداد بین‌المللی ثبت شده است.
مجتهدزاده گفت: استعمار انگلیس جزایر تنب بزرگ، تنب کوچک، ابوموسی و سیری را اشغال کرد و پرچم شارجه را در این جزایر برافراشت و در آن زمان امارت رأس الخیمه وجود نداشت و پس از تشکیل امارت رأس الخیمه حکام این امارت بی‌هیچ دلیلی ادعا کردند که جزایر مزبور متعلق به آنهاست. مجتهدزاده افزود: انگلیس که می‌خواست جزایر تنب بزرگ، تنب کوچک و ابوموسی را از ایران جدا کند، سرانجام همراه امارات به حق ایران در این جزایر سه گانه اذعان کرد.
وی خاطرنشان کرد: این ایران بود که از استقلال امارات حمایت کرد. این استاد دانشگاه با اشاره به تعرض به نام خلیج‌فارس گفت: نام خلیج‌فارس در همه اسناد تاریخی موجود در سازمان ملل متحد و سازمان‌های بین‌المللی معتبر ذکر شده است.
مجتهدزاده افزود: نام خلیج‌فارس از لحاظ تاریخی به ایران قدیم و یونان قدیم برمی‌گردد و جغرافی دانان عرب و دیگران تا مدت‌های مدید نام خلیج‌فارس را به‌کار می‌بردند. وی اظهار داشت: مناطق جنوب خلیج‌فارس متعلق به ایران بود ولی انگلیسی‌ها سال 1850وارد این مناطق شدند و با شیوخ قاسمی توافقنامه امضا کردند و آنها را تا سال 1935تحت قیمومیت خود درآوردند. کارشناس امور خلیج‌فارس افزود: شیوخ قاسمی تا سال 1950گذرنامه نداشتند و با گذرنامه‌های ایرانی تردد می‌کردند و پول رایج آنها هم ریال ایران بود. مجتهدزاده گفت: انگلیس برای جداکردن بحرین از ایران ناوگان دریایی خود را به منطقه فرستاد ولی محمد بن خلیفه شیخ بحرین گفت که ما ایرانی هستیم و از دربار قاجار کمک خواست اما جوابی از دولت قاجاریه که در اوج خواری و جهالت بود، دریافت نکرد.
وی تصریح کرد: انگیس برای نخستین بار اصطلاح خلیج‌ع‌رب‌ی را به‌کار برد و بی‌بی سی نیز این اصطلاح را تکرار کرد. کارشناس امور خلیج‌فارس گفت: ایران به استفاده از این اصطلاح مجعول به‌شدت اعتراض کرد و بی‌بی سی عذرخواهی و اعلام کرد که دیگر این اصطلاح را به‌کار نخواهد برد.
پاسداری همچنان ادامه دارد
خلیج‌فارس برای ملت ایران همچون شریان خون در اندام کشوری کهن است که پایداری و زنده ماندن آن پیکر، در گرو موجودیت و جریان مداوم خون در آن اندام است. از این رو ملت ایران پاسداری و صیانت از خلیج‌فارس را برای خود همچون یک وظیفه ملی می‌داند. این ادعا با نگاهی به تاریخ گذشته قابل‌دفاع است. بی‌تردید خلیج‌فارس در طول چند سده اخیر شاهد جانفشانی‌ها و خون‌های متعددی است که تقدیم دفاع از صیانت آن شده است. مبارزات مردم دلاور و جان برکف جنوب ایران (خوزستان، بوشهر، بندرعباس) در جهت بیرون راندن استعمار پرتغال از خلیج‌فارس تبدیل به خاطره‌ای شد که بعدها به عنوان الگوی نسل‌های آینده برای ایرانیان مورد بهره‌برداری قرار‌گرفت.
اقدامات اشغالگرایانه بریتانیا در شهریور 1320و در نتیجه آن خلق حماسه نیروی دریایی ایران در خلیج‌فارس و شهادت افسران و دریادلان ایرانی به فرماندهی شهید دریادار بایندر در تقویم تاریخ ملی ایرانیان ثبت شده است. اما روز ملی خلیج‌فارس پس از تلاش فراوان مردم با تصویب شورای‌عالی انقلاب فرهنگی به تقویم ایران اضافه شد. شورای‌عالی انقلاب فرهنگی با توجه به هدف قراردادن هویت فرهنگی و تاریخی ملت ایران از سوی ایادی استکبار جهانی به‌خصوص برخی از کشورهای همسایه و تلاش آنان برای تحریف نام تاریخی خلیج‌فارس، به پیشنهاد شورای فرهنگ عمومی، روز اخراج پرتغالی‌ها از تنگه هرمز را به عنوان روز ملی خلیج‌فارس نامگذاری کرد.
در ۲۲ تیرماه ۸۴ نیز بر پای مصوبه‌ای مهر تأیید زده شد که به موجب آن، دهم اردیبهشت‌ماه هر سال، آیین‌های نکوداشت روز ملی خلیج‌فارس برگزار خواهد شد؛ روزی که یادآور فرار متجاوزان و اشغالگران خبیث پرتغالی بعد از ۱۱۷ سال تسلط مستبدانه بر سواحل جنوبی کشور عزیزمان ایران (۲۱ آوریل ۱۶۲۲) است که به دنبال رشادت‌های سپاه ایران‌زمین به رهبری امیرالامرای فارس (امام قلی‌خان) بود.
چرا خلیج‌فارس؟
خلیج‌فارس از لحاظ سوق‌الجیشی و ژئوفیزیک و حقوق بین‌الملل یکی از مهم‌ترین خلیج‌های جهان کنونی است؛ آبراهی که اینک بیشترین محموله‌های گران‌قیمت نفتی را از خود عبور داده و از همین‌رو، دارای مجموعه‌ای از مرگبارترین سلاح‌های فرامدرن دریایی است. فقط کافی است ببینیم اغلب شیخ‌نشین‌های آن سوی خلیج فارس نیلگون به بهانه توسعه و جذب گردشگر ، چه تجاوزها و نابخردی‌ها که نمی‌کنند و چه بلاها که بر سر این محیط آبی استثنایی نمی‌آورند.
در سال‌های اخیر کشورهای عرب حاشیه خلیج‌فارس و در صدر آنها کشور عربستان به همراه اربابان غربی‌شان که از انقلاب اسلامی و اقتدار ایران زخم خورده‌اند، سعی و تلاش فراوانی در تحریف نام خلیج‌فارس داشته‌اند تا از این تغییرنام، اعتباری برای خود بیافرینند و این آبراه استراتژیک جهان را به نام خود درآورند؛ البته اعراب حاشیه خلیج‌فارس در پیمودن این مسیر تنها نبودند و گهگاه از سوی برخی مؤسسات بزرگ غربی ازجمله نشنال جئوگرافی نیز همراهی می‌شدند اما این همراهی‌ها در نهایت منجر به عذرخواهی اینگونه مؤسسات و جایگزینی نام اصیل خلیج‌فارس به جای نام‌های جعلی دیگر می‌شد. اما اصطلاح مجعول برای خلیج فارس برای نخستین بار در دوره تحت قیمومت شیخ نشین‌های خلیج‌فارس توسط کارگزاران انگلیس و به طور ویژه از طرف یکی از نمایندگان سیاسی انگلیس مقیم در خلیج‌فارس به نام رودریک اوون استفاده شد.
بی تردید هجمه‌های کشورهای عرب به نام خلیج‌فارس از زمان‌های بسیار دور وجود داشته و تا به امروز نیز ادامه پیدا کرده است اما خوشبختانه به برکت وجود جوانانی که نسبت به کوچک‌ترین تجاوز به کشورمان خاموش نمی‌نشینند، تغییر نام خلیج همیشگی فارس برای سران عرب به یک رویا تبدیل شده است و آنها این آرزو را به گور خواهند برد.
