همه ما کمابیش می‌دانیم که فعالیت ورزشی دائم، تناسب فیزیکی بدن را بهبود می‌بخشد و عوارض ناشی از بیماری‌های قلب و عروق، چاقی و فشار خون را به تأخیر انداخته یا از بروز آن جلوگیری می‌کند. همچنین ورزش و بازی نقش مهمی در تکوین شخصیت کودکان داشته و برای رشد و نمو طبیعی کودکان لازم و ضروری است.
همچنین شرکت در ورزش‌های فردی و گروهی در دوران بلوغ بر تندرستی جسمی و روانی و حل مشکلات رفتاری فرد از قبیل گوشه‌گیری– کم‌رویی، انزوا و پرخاشگری تأثیر بسزایی دارد، به همین دلیل والدین و مربیان باید سعی کنند تا ورزش را به شکل متعادل در برنامه زندگی کودکان جای دهند.
چرا که ورزش، از مهم‌ترین عناصر بهداشت جسمی و روانی است و چنانچه مرتب انجام شود، علاوه بر در برداشتن لذت جسمانی، اعتماد به نفس فرد را نیز تقویت می‌کند و سبب افزایش فعالیت‌های اجتماعی و در نتیجه تداوم سلامت جسمی روانی و نشاط و تحرک مداوم در زندگی فرد می‌شود.
نتایج جدیدترین تحقیقات بین‌المللی نیز حاکی از آن است که ورزش و فعالیت بدنی به عنوان راهکار اصلی پیشگیری از بسیاری از بیماری‌ها و عامل ایجاد سلامت عمومی و کاهش سطح ناتوانی است تا جایی که بسیاری از بیماری‌ها مانند دیابت، بیماری‌های قلب و عروق و پرفشاری خون به وسیله ورزش قابل پیشگیری هستند.
دیابت و ورزش
دیابت یا مرض قند، متداولترین بیماری غدد است و فراوانی آن تقریباً در ایران 4درصد و در دنیا یک تا 2درصد می‌باشد. بیماری دیابت بر دو نوع یک و دو است:
دیابت نوع اول: این نوع دیابت وابسته است به ترشح انسولین در بدن یعنی به علت کمبود ترشح این هورمون پدید می‌آید و معمولاً قبل از 40سالگی حادث می‌شود، این افراد معمولاً چاق هستند.
دیابت نوع دوم: این دیابت، غیروابسته به «انسولین» است. علت آن ترشح غیر طبیعی انسولین و مقاومت بافت‌های بدن نسبت به عمل انسولین است. بیمارانی که به این نوع دیابت دچار می‌شوند، اغلب چاق و سنگین وزن هستند. ورزش همچون تغذیه در کنترل دیابت مهم و تأثیر مثبت آن در کنترل قند خون از دیرباز شناخته شده است. ورزش در کنترل هر دو نوع دیابت یک و 2 موثر است.
دیابتی‌ها باید ورزش روزانه را بطور منظم در ساعت معین و ترجیحاً زمانی از روز که سطح خون به میزان حداکثر خود می‌باشد، انجام دهند. در افراد دیابتی برنامه‌ریزی و ورزش می‌تواند خطر کاهش قند خون را ایجاد کند، این عارضه در طول ورزش زیاد در مدت یک یا چند ساعت پس از ورزش به وجود می‌آید و عامل آن افزایش میزان جذب انسولین و مصرف قند خون در سلامت عضلات می‌باشد. بنابراین علاوه بر داشتن یک برنامه متناسب و منظم روزانه باید هنگام ورزش مواد قندی به شکل آب پرتغال، نوشیدنی‌های شیرین یا چند حبه قند در دسترس باشد.
چاقی
بهترین راه کنترل چاقی عبارت است از «تلفیق متناسب یک برنامه ورزشی با یک رژیم غذایی کاهنده وزن» پیشگیری و یا درمان چاقی اساساً بر این است که درصد انباشت چربی بدن کاهش یابد، رژیم غذایی به تنهایی هم چربی و هم عضله را کاهش می‌دهد اما تمرینات ورزشی چربی را کاهش و به توده عضلانی می‌افزاید.
رژیم‌های غذایی کوتاه‌مدت که به طور معمول برای کنترل وزن بدن استفاده می‌شوند عموماً برای دستیابی به یک نتیجه دراز مدت از حیث کاهش وزن ناکافی بوده و احساس خستگی در فرد ایجاد کرده و بدن فرد تمایل بیشتر به چاق‌شدن پیدا خواهد کرد.
غالباً دیده می‌شود که در پی قطع رژیم غذایی، مجدداً چاقی عود می‌کند و سپس می‌تواند اثرات رژیم غذایی بعدی را با مشکل روبه‌رو سازد. ترکیب تمرینات ورزشی و رژیم غذایی صحیح در حفظ کنترل وزن بدن موثر است.
در این روش بدن از آمادگی برخوردار می‌شود و احساس شادابی به فرد دست می‌دهد. این نکته حائز اهمیت است که برنامه‌های ورزشی باید یک سیر تدریجی پیش‌رونده از نظر شدت و مدت تمرینات بدنی را طی کند.
افراد چاق نیز خود به چنین برنامه‌هایی بیشتر راغب هستند و از آن بیشتر استقبال می‌کنند، زیرا به جای فعالیت بسیار شدید فیزیکی بر پایه طولانی بودن زمان فعالیت استوار هستند. هدف اولیه برنامه ورزشی فرد چاق بایستی این باشد که «عادت به نرمش و تمرینات بدنی» در وی ایجاد شود، آنگاه می‌توان میزان فعالیت بدنی را به تدریج به حدی رساند که انتظار می‌رود بر اثر افزایش کالری مصرفی، او را به سمت کاهش وزن سوق دهد.
تمریناتی که از حیث «وزن کم‌کردن» فشار کمتری وارد می‌آورند یا هیچ فشار ندارند، به ویژه در آغاز برنامه ورزشی توصیه می‌شوند. پیاده‌روی، شنا، دوچرخه‌سواری در جاده و پله‌نوردی جنبه‌های عالی حرکات ورزشی برای اغلب بیماران چاق را تشکیل می‌دهند.
برای بهره‌مندشدن از موهبت سلامتی، لذت بردن و مقاوم بودن در مقابل امراض، فعالیت‌های ورزشی باید به مدت 30 دقیقه هر روز بخشی از زندگی شغلی و اجتماعی ما را تشکیل دهد. 30 دقیقه فعالیت ورزشی متوسط نه تنها به سلامتی فرد کمک می‌کند، بلکه وی را در فعالیت‌های روزانه پویاتر نگه‌می‌دارد.
