هنوز جزئیات این حمله و خسارات ناشی از آن مشخص نیست اما این دومین حمله هوایی صهیونیستها به خاک سوریه در 48ساعت گذشته است. در اینباره با دکتر صباح زنگنه، کارشناس ارشد مسائل خاورمیانه گفتوگو کردهایم.
- اسرائیل با این حملات به سوریه، بهدنبال چیست و چرا در این مقطع زمانی این حملات انجام میشود؟
بعد از پیشرفت نسبی نیروهای نظامی دولت سوریه در مقابل مخالفان مسلح، برداشت عمومی این بود که عملیات نظامی مخالفان چندان قرین موفقیت نخواهد شد و لذا باید اقدام دیگری صورت بگیرد. طی هفته اخیر، مقدمات این نوع اقدامات فراهم شد؛ از سفر وزیر خارجه آمریکا به اسرائیل و منطقه و مذاکره با برخی کشورهای منطقه گرفته تا اقدامی که اخیرا اتحادیه عرب در زمینه تبادل سرزمین بین اسرائیل و حکومت خودگردان فلسطینی انجام دادکه حاکی از عقب نشینی دیگری از سوی کشورهای عربی است.
همچنین با ایجاد درگیریهای داخل لبنان و در مرز لبنان و سوریه که گاه اتهاماتی به حزبالله درباره حضور در این مناطق مطرح شد، این زمینهسازیها صورت گرفت. نکته اینجاست که اسرائیل در جهت تضعیف توان نظامی سوریه اقدام میکند و این حملات هم با همین هدف صورت گرفتهاست.
- بهنظر میرسد اسرائیل از بازندگان تحولات اخیر سوریه باشد، چرا که مرزهایش از یک نقطه دیگر ناامن شده است. بهنظر شما چه وضعیتی اگر در سوریه حاصل شود مطلوب اسرائیل خواهد بود؟
طبیعتا هر نوع عکسالعملی میتواند نتایج خاصی برای خود داشته باشد. فضای افکار عمومی و محکوم شدن این رژیم از سوی افکار عمومی شاید بتواند باعث تغییر جهت مداخله مستقیم اسرائیل شود و از اینگونه اقدامات حتی کشورهای وابسته عربی مجبور به محکوم کردن این نوع حملهها بشوند. اما اگر چنین اتفاقی نیفتاد، منطقه در مقابل یک وضعیت جدیدی قرار خواهد گرفت و سوریه طبیعتا هم عکسالعملهای دیگری را نشان خواهد داد.
- واکنش سوریه به این حملات چه میتواند باشد؟ این حملات اسرائیل ادامه مییابد؟
حملههای دیگر اسرائیل مبتنی بر واکنش سوریه و عکسالعملهای کشورهای منطقه خواهد بود. اگر کشورهای منطقه عکس العملهای جدی نشان دهند و مردم منطقه به فعل و انفعالهای جدیدی دست بزنند، فلسطینیها در مقابل این بذل و بخششهای بیاساس اتحادیه عرب قیام کنند، آنگاه وضع منطقه متفاوت خواهد بود و اسرائیل در زمینه ادامه حملهها تجدید نظر خواهد کرد.
- واکنشهای بینالمللی از نظر حقوق بینالملل چه خواهد بود؟
طبیعتا ما باید واکنشها را در سایه قطبی شدن مواضع کشورها ببینیم. برخی از کشورها کاری ندارند که این اقدامات با قواعد و قوانین بینالمللی سازگاری دارد یا خیر و از اسرائیل حمایت میکنند و برخی کشورهای دیگر قطعا از سوریه و حق و حقوق سوریه در دفاع از خود، حمایت خواهند کرد. بنابراین موضعگیریها هم متناسب با این فضای دو قطبی شکل خواهد گرفت.
- برخلاف حمله قبلی که کشورهای عربی خیلی سریع واکنش نشان دادند، این بار از زمان آغاز حملات تاکنون تنها لبنان به این امر واکنش نشان داده، این امر نشانه چه مسئلهای میتواند باشد؟
نشانه هماهنگی این کشورها با آمریکا و اسرائیل است. باعث تأسف است اگر این کشورها انتظار داشتند با این چند حمله نظام سوریه فروبریزد و آنها به اهداف خودشان برسند اما با توجه به اینکه نظام سوریه فرونپاشید، محتمل است موضع گیریهای خجولانه و محافظه کارانهای از کشورهای عربی ابراز شود.