راننده یک اتومبیل به اداره پلیس شهر لوکارنو مراجعه کرده و در مورد یک فقره سرقت شکایتی ارائه داد. مأمور پلیس هنگام دریافت شکایت متوجه شد که مرد در حالی که الکل نوشیده، با اتومبیل به اداره پلیس آمده است.
مأمور پلیس مرد 60 ساله را تحت آزمایش سنجش الکل قرار داد و نتایج آزمایش، سطح الکل خون او را به‌مراتب فراتر از اندازه مجازنشان داد. همین مسئله موجب پیگیری‌های بیشتر پلیس شد و مدارک مرد 60ساله مورد بازرسی قرار‌گرفتند. درنهایت مشخص شد این مرد مدت 42 سال بدون گواهینامه رانندگی پشت فرمان می‌نشسته است. در طول این 42 سال هیچ تخلف رانندگی، تصادف یا موارد دیگری برای این مرد رخ نداده بود تا وی ناگزیر به ارائه گواهینامه خود به مأموران پلیس شود.
همچنین زن انگلیسی‌ای که به‌زودی 100ساله می‌شود، 82سال است که بدون گذراندن امتحان رانندگی، در خیابان‌ها و جاده‌ها رانندگی می‌کند. این زن انگلیسی در سال1930، بدون گذراندن دوره‌های مربوط به گرفتن گواهینامه، مدرک مورد نیاز خود را خریده است. او از آن به بعد هر سه سال یک‌بار در آزمون‌های پزشکی مربوط به رانندگی شرکت کرده و هر سال توانسته با موفقیت در این آزمون‌ها مجوز رانندگی خود را برای سه سال دیگر تمدید کند.
این زن انگلیسی در تمام این مدت حتی یک‌بار هم تصادف نکرده و حتی جریمه هم نشده است. او در سال‌های اخیر دیگر در طول شب رانندگی نمی‌کند و بیشتر در طول روز برای خرید کردن یا ملاقات فرزندان و یا نوه‌هایش از اتومبیل استفاده می‌کند.
او خود در این باره اینگونه توضیح می‌دهد: من در سن 18 سالگی با اتومبیل پدرم رانندگی را یاد گرفتم. اتومبیل پدرم از وضعیت خوبی برخوردار نبود و من از همان ابتدا برای دنده عوض‌کردن مشکل داشتم. او در حال حاضر پنج نوه و چهارفرزند دارد. یکی از فرزندان او، راجر در سال 2007 و در سن 61 سالگی بر اثر یک حادثه هنگام مسابقه اتومبیلرانی در کشور بلژیک کشته شد. این در حالی است که در همه کشورهای جهان، افراد برای رانندگی باید گواهینامه معتبری که از سوی مراجع قانونی صادر می‌شود، دریافت کنند و برای اخذ آن نیز باید آموزش‌های رانندگی را فرا گرفته و آزمون‌های آن را با موفقیت پشت سر بگذارند و علاوه بر آن رعایت قوانین و مقررات راهنمایی و رانندگی برای رانندگان الزامی است و در صورت سرپیچی از آن مجازات‌هایی مانند جریمه و حبس وضع شده است.
جریمه سنگین برای یک سهل‌انگاری
در ایران هم به موجب قانون، رانندگی با وسایل نقلیه مختلف، بدون داشتن گواهینامه ممنوع بوده و برای متخلفین، مجازات تعیین شده است.
براساس آیین‌نامه راهنمایی و رانندگی هر کس بخواهد با هر نوع وسیله نقلیه موتوری مثل خودروی سواری، کامیون و اتوبوس رانندگی کند باید گواهینامه متناسب رانندگی با آن نوع وسیله نقلیه را دارا باشد و در غیراین صورت با متخلفان برابر قوانین و مقررات رفتار می‌شود.
بنابراین صرف داشتن گواهینامه رانندگی یک وسیله خاص مجوزی برای رانندگی با سایر وسایل نقلیه نیست و به‌عنوان مثال فردی که گواهینامه رانندگی موتورسیکلت دارد، فقط مجاز به رانندگی با این وسیله نقلیه است و مجاز به رانندگی خودروی سواری نیست و همچنین کسی که گواهینامه پایه یک دارد، نمی‌تواند با کامیون و اتوبوس رانندگی کند.
طبق ماده ۷۲۳ قانون تعزیرات اسلامی
«هر کس بدون گواهینامه رسمی اقدام به رانندگی یا تصدی وسایل موتوری که مستلزم داشتن گواهینامه مخصوص است، بنماید و همچنین هر کس که به موجب حکم دادگاه از رانندگی وسایل نقلیه موتوری ممنوع باشد به رانندگی وسایل مزبور مبادرت ورزد، برای بار اول به حبس تعزیری تا دو ماه یا جزای نقدی تا یک میلیون ریال و یا هر دو مجازات و درصورت ارتکاب مجدد به دو ماه تا شش ماه حبس محکوم خواهد شد».
همچنین مطابق بند ج ماده ۱۰ قانون رسیدگی به تخلفات رانندگی درصورتی که راننده بدون داشتن گواهینامه مبادرت به رانندگی کند، وسیله نقلیه متوقف و راننده به مرجع قضایی معرفی می‌شود.
مجازات جرم رانندگی بدون گواهینامه براساس بند یک ماده سه قانون وصول برخی از درآمدهای دولت به جزای نقدی تبدیل می‌شود.
نکته دیگر آنکه در تصادفات صرف نداشتن گواهینامه موجب مقصر بودن راننده نیست؛ آنچه در تعیین مقصر حادثه اثر‌گذار است وجود رابطه بین وقوع حادثه و خطای راننده است که این رابطه باید مستقیم باشد؛ یعنی اگر آن علت وجود نمی‌داشت، حادثه هم به‌وجود نمی‌آمد.
پس اگر کسی در حادثه رانندگی گواهینامه نداشته باشد، چنانچه علت وقوع حادثه بی‌احتیاطی یا بی‌مبالاتی طرف مقابل باشد او به‌علت نداشتن گواهینامه مقصر قلمداد نمی‌شود؛ هر چند از حیث اینکه فاقد گواهینامه بوده قابل‌تعقیب و مجازات است. چنانچه فرد بدون گواهینامه مقصر حادثه‌ای باشد به‌عبارت دیگر بی‌احتیاطی یا بی‌مبالاتی یا عدم‌رعایت نظامات دولتی و یا عدم‌مهارت وی علت تصادفی باشد که منجر به صدمات بدنی شود، دادگاه مکلف است مجازات وی را تشدید کند و می‌تواند وی را برای مدت یک تا پنج سال از حق رانندگی محروم کند.
در عین حال در مواردی که راننده بدون گواهینامه مقصر حادثه باشد، اعم از اینکه تصادف منجر به خسارت مادی یا بدنی شده باشد، درصورتی که خودرو دارای بیمه‌نامه معتبر باشد، بیمه‌گر مکلف به پرداخت خساراتی است که به موجب بیمه‌نامه تعهد کرده است.
