طی 3-2 سال اخیر همشهری در گزارش‌هایی خواستار شفاف‌سازی مسئولان سازمان حج و زیارت و بانک‌های عامل درباره هزینه‌های سفر حج (تمتع و عمره) و سود سپرده‌های مردم شده است. تا‌کنون نرخ سود سپرده حج نزد بانک‌های عامل مشخص نبود و هیچ‌گاه به زائر به‌طور واضح اعلام نمی‌شد چقدر سود به سپرده‌اش تعلق گرفته است.
پس از گزارش‌های همشهری مسئولان سازمان حج و زیارت نیز اعلام کردند آنها در این امر ذی‌نفع نیستند و سودی از این بابت عاید سازمان حج و زیارت نمی‌شود. در ابتدای طرح موضوع رئیس سازمان حج از عملکرد بانک‌ها دفاع کرد، ولی اندکی بعد و با بررسی موضوع، با انتقاد از بانک‌های عامل خواستار شفاف‌سازی در این‌باره شد.
مسئولان بانکی که تا 2روز پیش درباره وضعیت نرخ سود سپرده‌های حج روزه سکوت پیشه کرده بودند، لب به سخن گشودند و مسئول اطلاع‌رسانی بانک ملی در این‌باره به خبرنگار واحد مرکزی خبر گفت: ودیعه متقاضیان حج براساس قرارداد شورای پول و اعتبار و بانک ملی ایران سپرده بلندمدت محسوب می شود و سود 20درصد به آن تعلق می‌گیرد. حسن افشارمحمدیان با تأکید براینکه برای ودیعه عمره‌گزاران مفرده هم سود 20درصد محاسبه و پرداخت می‌شود، اظهار کرد:
چنانچه متقاضی حج تمتع از تشرف منصرف شود، نرخ سود ودیعه وی متناسب با مدت زمان ودیعه محاسبه و پرداخت خواهد شد. وی تأکید کرد: محاسبه نرخ سود براساس سپرده بلندمدت است مشروط بر اینکه زودتر از موعد برداشت نشود. چنانچه مبلغ ودیعه متقاضیان حج یک میلیون تومان باشد، براساس نرخ سود 20درصد، سالانه 200هزار تومان سود به ودیعه آنان تعلق می‌گیرد. وی گفت: متقاضیان حج چنانچه قصد تشرف نداشته باشند و پس از گذشت 2سال از ودیعه‌گذاری اصل و سود را بخواهند، بانک ملی ایران اصل و سود آنان را به سرعت پرداخت می‌کند.
مسئول اطلاع‌رسانی بانک ملی با تأکید بر الزام بانک ملی در پرداخت سود ودیعه‌گذاران حج افزود: چنانچه زمان تشرف متقاضیان حج فرا رسد، سازمان حج و زیارت نرخ را اعلام می‌کند و تفاوت آن از متقاضی دریافت می‌شود؛ به‌طور مثال اگر نرخ 5میلیون تومان اعلام شود، بانک اصل و سود را محاسبه و به متقاضی ارائه می‌کند و تفاوت دریافت می‌شود. افشار محمدیان با تأکید بر آمادگی بانک ملی برای پیگیری هرگونه شکایت درباره نپرداختن سود ودیعه متقاضیان حج درباره چگونگی محاسبه سود افزود:
«مبلغ ودیعه ضرب‌در سال‌های توقف ودیعه ضرب‌در نرخ سود» همان رقم نهایی و مبلغی است که به ودیعه‌گذار تعلق می‌گیرد. براساس اعلام مسئول اطلاع‌رسانی بانک ملی باید به ازای هر سال ودیعه‌گذاری، مبلغ 200هزار تومان پرداخت شود که برای بسیاری از ودیعه‌گذاران کمتر از این میزان محاسبه شده است و باید مسئولان بانک ملی به این موضوع در اسرع وقت رسیدگی کنند.اینکه چرا برای افرادی که اخیرا به بانک ملی مراجعه و مابه‌التفاوت پرداخت کرده‌اند نرخ سود زیر 20درصد محاسبه شده، پرسشی است که باید مسئولان این بانک پاسخی قانع‌کننده ارائه بدهند.
مشت نمونه خروار
پس از پخش اظهارات مسئول اطلاع‌رسانی بانک ملی از بخش‌های خبری سیما، برخی از افرادی که در کاروان‌های تمتع امسال ثبت‌نام کرده‌اند در گفت‌وگو با خبرنگار همشهری اظهار کردند که به آنها سود کمتری پرداخت شده است. یکی از ودیعه‌گذارانی که با مراجعه به بانک ملی تفاوت هزینه‌های تمتع را نیز واریز کرده است به همشهری گفت: 20اسفند 1383نزد بانک ملی سپرده‌گذاری کردم، بانک مبلغ یک میلیون و 347هزار و 476تومان برای مدت بیش از 8سال سود محاسبه کرده که از هزینه‌های تمتع امسال کسر و مابقی هزینه‌ها را واریز کرده‌ام.
وی افزود: براساس فرمولی که یکی از مسئولان بانک ملی در اخبار تلویزیون اعلام کرد باید یک میلیون و 600هزار تومان سود تعلق بگیرد و درصورت محاسبه با فرمول فوق، بانک حدود 252هزار و 500 تومان کمتر سود برایم درنظر گرفته است. این زائر با اشاره به اظهارات مسئول بانک ملی که گفت اگر برای فردی کمتر سود محاسبه شده باشد، 3برابر جایزه می‌دهم، گفت: این گوی و این میدان، ببینیم مسئولان تا چه حد مرد عمل هستند. یکی دیگر از واجدان شرایط اعزام به حج تمتع نیز با ارسال نسخه‌ای از فیش واریزی خود گفت: هشتم اسفند 84 مبلغ یک میلیون تومان در بانک ملی سپرده‌گذاری کردم، اکنون پس از گذشت بیش از 8سال مبلغ یک میلیون و 339هزار و 438تومان سود محاسبه کرده‌اند که به گفته خودشان باید یک میلیون و 600هزار تومان محاسبه می‌شده است.
وی اظهار کرد: حدود 260هزار تومان کمتر محاسبه کرده‌اند که باید جزو بستانکاری من منظور شود، اینکه گفته‌های مسئولان بانک ملی با آنچه عمل می‌کنند تفاوت فاحشی دارد و اینکه مسئولی در بانک ملی علنی اعلام می‌کند اگر غیر آنچه می‌گوید عمل شده باشد جایزه می‌دهد، جای تعجب دارد و امیدوارم جایزه مرا به حسابم واریز کنند.
آنچه با توجه به تصویر فیش‌های ارسالی مشخص است برای این افراد نرخ سود بانکی 20درصد محاسبه نشده است؛ به هر روی هنوز هم درباره نحوه محاسبه نرخ سود بانکی سپرده‌های حج ابهام وجود دارد و مشخص نیست چنددرصد سود به سپرده‌های تمتع تعلق می‌گیرد. البته رئیس سازمان حج و زیارت تا هفته گذشته همواره از عملکرد بانک‌های عامل درباره سپرده‌های تمتع و عمره دفاع می‌کرد، برای مثال سیداحمد موسوی ۲۵بهمن۹۱ در گفت‌وگو با روزنامه دولت اظهار کرد: امروزه نیز در این‌باره از برخی افراد شنیده می‌شود که بانک‌ها از سود کلان سپرده‌های زائران استفاده می‌کنند که باید بگویم اصلاً اینطور نیست.
