محققان به سرپرستی دانشگاه آدلاید استرالیا رازهای ژنتیکی نیلوفر آبی- یکی از منحصر به فردترین گیاهان جهان- را فاش کردند.
این تحقیقات که بر روی توانایی باور نکردنی این گیاه برای تولید گرما متمرکز شده بود، حاکی از آن است که نیلوفر آبی میتواند دمای ثابت خود را در حدود 34-32 درجه سانتیگراد طی یک دوره دو- سه روزه حفظ کند. این در حالی است که دمای محیط میتواند تا 30 درجه سانتیگراد باشد. از این رو این گیاه مانند یک حیوان خونگرم عمل میکند.
دانشپژوهان بینالمللی، ژنوم نیلوفر آبی را تعیین توالی و نتایج تحقیقات خود را در نشریه Genome Biology منتشر کردهاند. این نتایج میتواند موقعیت تکاملی نیلوفر آبی را که یکی از قدیمیترین گیاهان گلدار زمین است، نشان داده و انجام تحقیقات آینده از ویژگیهای غیرمعمول این گیاه زیبا را تسهیل کند.
در این گزارش آمده است نیلوفر آبی به مدت بیش از هفت هزار سال به عنوان یک محصول غذایی در آسیا کاشته میشده و از قدمت دیرین در آیین بودا و هندویسم برخوردار است. این گیاه همچنین به خاطر ویژگیهایی از جمله عمر طولانی دانه و بذرهایش- بیش از هزار سال، خاصیت ضد آب و توانایی برگهایش برای خود تمیز شوندگی شناخته شده است.
این اثر نیلوفر آبی، کاربردهای صنعتی نیز یافته است. جنی واتلینگ استادیار و زیستشناس گیاهی دانشگاه آدلاید با همکاری دانشگاه ایلینویز در آمریکا، دانشگاه آیواته در ژاپن و دانشگاه ولونگونگ، زیستشناسی و ویژگیهای تولید گرما را در نیلوفر آبی مورد بررسی قرار داده است.
به گفته این دانشمندان نیلوفر آبی از اهمیت زیادی در کشاورزی، مذهب، اقتصاد و پزشکی برخوردار است. در عین حال ارزش علمی این گیاه نیز از دیدگاه دانشپژوهان بسیار بالا است.
واتلینگ با اشاره به این که گرمای تولید شده توسط این گیاه و رایحه آن تا حدودی حشرات گردهافشان را جذب میکند، افزود: اکنون مسیر زیست شیمیایی که نیلوفر برای تنظیم گرما استفاده میکند را یافتهایم.
به گفته وی این گیاه میتواند بسته به نیاز خود به گرمای کم یا زیاد، این مسیر را روشن و خاموش کند.
واتلینگ اظهار داشت: کشف کردهایم که این مسیر به یک تک پروتئین وابسته است و اکنون به اطلاعاتی در مورد ژنهایی که این پروتئین را کدگذاری میکنند، دست یافتهایم که به دانش ما در مورد ساز و کار تنظیم گرمایی نیلوفر آبی افزوده است. دیگر گیاهان گلدار این مسیر سوختوساز را دارند اما تعداد اندکی از آنها به همین شیوه شگفتانگیز نیلوفر آبی از آن استفاده میکنند.
منبع: خبرگزاری مهر