چندی پیش یک عضو انجمن علمی گردشگری ایران از نامزدهای انتخابات ریاستجمهوری خواسته بود تا صنعت گردشگری را نیز در برنامههای انتخاباتی خود مورد توجه قرار بدهند. اکنون نیز یک استاد دانشگاه از دولت آینده خواسته است تا گردشگری را بهعنوان یک سازمان مستقل در کشور تشکیل بدهد.
اسماعیل قادری همچنین از لزوم توجه جدی به صنعت گردشگری در جایگاه اقتصادی کشور و ایجاد ساختار مستقل برای آن بهعنوان یک صنعت درآمدزا در دولت آینده سخن گفته است. به گفته این عضو هیأت علمی دانشگاه علوم تحقیقات، صنعت گردشگری به اصلاح ساختار و جایگاه سازمانی منسجم و کارآمد نیازمند است و باید بهعنوان یک سازمان مستقل بتواند فعالیت کند نه اینکه بهعنوان یک بخش کوچک از یک سازمان عریض و طویل دیده شود. وی گفت: هویت هر فعالیتی را سازمان و تشکیلات آن تعیین میکند. بخش گردشگری کشور در تنگناهای سازمانی که از سال 82تشکیل شد گم شده است و قبل از آن تشکیلات منسجمی وجود نداشت. منتها در یک دوره آن هم در فاصله سالهای 76تا 79قرار بود فعالیت منسجم تری داشته باشد اما به سرانجام نرسید. اما اکنون نمیتواند بین سازمانهای مختلف مرتبط و غیرمرتبط با گردشگری هماهنگی ایجاد کند به همین دلیل از انجام بسیاری از کارها ناتوان است.
قادری گفت: اگر صنعت گردشگری دارای جایگاه قدرتمند باشد میتواند کلیه امور تصدیگری را به بخش خصوصی واگذار کند چراکه اکنون صنعت گردشگری دولتی شده است و بهترین هتلها و قدرتمندترین آژانسهای گردشگری در اختیار دولت است. وی افزود: اکنون آژانس مسافرتی بخش خصوصی با آژانس مسافرتی دولتی زمین تا آسمان متفاوت است و بخش خصوصی توان رقابت با آن را ندارد. قادری درباره اینکه چرا هنوز با وجود اصل 144قانون اساسی واگذاری امور گردشگری به بخش خصوصی انجام نشده است گفت: منافعی که از این طریق به بخش دولتی میرسد بسیار زیاد است بنابراین سازمانهای دولتی که گروه هتلها را در اختیار دارند نمیتوانند از این منبع مالی بزرگ دست بکشند.
قادری با تأکید بر اینکه سازمان بازنشستگی، بیمه و بنیاد مستضعفان که زیرنظر دولت کار میکنند، نمیتوانند خصوصی باشند اما همین سازمانها دارای هتل و مراکز گردشگری بسیاری هستند خطاب به دولت آینده افزود: قرار است گردشگری در اقتصاد کلان چقدر سهم داشته باشد و راهکارهای رسیدن به آن چیست؟ چون اکنون گردشگری را در بخش فرهنگ جامعه جای میدهند درحالیکه این صنعت کاملا اقتصادی است. وی گفت: اگر گردشگری را یک مقوله فرهنگی بنامیم باید برای آن پول خرج کنیم اما اگر نگاهمان به گردشگری، اقتصادی باشد، میتوان به تحول آن امیدوار بود چرا که در آن صورت گردشگری درآمدزا خواهد شد. این استاد دانشگاه گفت: برای جذب گردشگر خارجی به تعامل بینالمللی نیاز داریم و با وجود جو سیاسی علیه ایران چگونه میتوان این گردشگری را توسعه داد؟
خبرگزاری میراث فرهنگی نیز در گزارشی به این موضوع پرداخته است که نامزدهای ریاستجمهوری تا چه اندازه به موضوع گردشگری و توسعه این صنعت درآمدزا و اشتغالزا برای کشور توجه نشان دادهاند. براساس این گزارش، تمرکز دولتمردان بر گردشگری طبق آنچه سازمان میراث فرهنگی در دولتهای نهم و دهم اعلام کرده، جای شبهه دارد و به اذعان کارشناسان حتی آمارهای آن سازمان در موضوع گردشگر ورودی به کشور نادرست است و آمار واقعی آن به کمتر از نیمی از ارقام ذکر شده میرسد.
بر اساس آمارهای رسمی در سال 88، 2 میلیون و 276هزار و 575گردشگر، در سال 89، 3 میلیون و 121هزار و 282گردشگر، سال90، 3 میلیون و 200هزار و سال 91، 3 میلیون و 729هزار گردشگر خارجی به ایران آمدهاند و این درحالی است که وعده اعلام شده از سوی رئیس سابق سازمان میراث فرهنگی ورود 7و نیم میلیون گردشگر در سال 91به کشور بود.
خبرگزاری میراث فرهنگی در گزارش خود تأکید کرده است که تمام این وعدهها درحالی عنوان میشوند که امکانات گردشگری کشور و مراکز اقامتی ظرفیت پذیرش تنها 4درصد گردشگران را دارند و به سالها زمان برای ارتقای این ظرفیت و تبدیل آن برای حضور گردشگران نیاز است.دکتر ناصر کرمی، مشاور برنامه ملی توسعه گردشگری ایران ریشه آمار و ارقام اعلام شده از سوی مسئولان گردشگری را مربوط به 2 دهه قبل میداند.
به گفته کرمی، طی آن سالها بنابر دستور مسئولان وقت، بنایی گذاشته شد تا آمارها به نوعی اعلام شود که ورودی سالانه گردشگران همان چیزی اعلام شود که مدنظر مسئولان بود. اینگونه بود که طی جلسهای خاص از کارشناسان خواسته شد تا فرمولی ارائه دهند که آمار گردشگران آن سال 4میلیون نفر اعلام شود.
در نتیجه، ادامه روند اعلام آمارها به نوعی پیش رفت که مسئولان دیگر ناچار به اعلام رقمهایی بالاتر از تعداد قبلی بودند چراکه اگر مسئولی رقمی کمتر از رقم مسئول قبلی اعلام میکرد به نوعی نمودی از کمکاری او بود. اینگونه شد که هر سال این رقم افزایش یافت و به نوعی همواره شاهد 20درصد افزایش در تعداد گردشگران ورودی بودیم.