درست است که هنوز راهی قطعی برای ریشه‌کن کردن HIV از بدن بیماران وجود ندارد، اما کم و بیش راه‌هایی هست که می‌توان تکثیر ویروس را در بدن مهار کرد و سیستم ایمنی بدن را تا اندازه‌ای در برابر آن مسلح کرد.
این بار پژوهشگران فایده‌های یک ماده معدنی را برای بیماران HIVمثبت بررسی کرده‌اند و اتفاقا به نتایج خوبی هم رسیده‌اند. محققان دانشگاه میامی به تازگی در آزمایش «سلنیوم» روی این بیماران، متوجه شده‌اند که این ماده می‌تواند تا اندازه‌ای قدرت سیستم ایمنی را برای مبارزه با ویروس زیاد کند.
خبرگزاری بی.بی.سی گزارش داده است این محققان کپسول‌های 200 میکروگرمی سلنیوم را برای نه ماه به 91 بیمار HIV مثبت دادند و آنها را با 83 بیماری که کپسول دارونما خورده بودند، مقایسه کردند.
این دو گروه در ابتدای مطالعه، سطح خونی سلنیوم یکسانی داشتند. محققان متوجه شدند گروهی که کپسول سلنیوم خورده‌بودند و قاعدتا سطح سلنیوم خونشان بالاتر رفته‌بود، بار ویروسی‌شان کمتر بود و تعداد سلول‌های ایمنی موسوم به CD4 آنها بیشتر شده بود؛ دو عاملی که پیشرفت بیماری را در افراد HIV مثبت نشان می‌دهد.
هر چه بار ویروسی، که با آزمایش میزان RNA ویروس با PCR مشخص می‌شود، کمتر باشد، نشان می‌دهد که روند تکثیر ویروس کندتر شده‌است. از طرف دیگر نقطه هدف اصلی ویروس در تخریب سیستم ایمنی بدن، نوعی گلبول سفید است که گیرنده‌های CD4 دارد. با پیشرفت رشد ویروس HIV در بدن، تعداد این سلول در بدن کم می‌شود.
به هر حال فعلا آزمایش اولیه روی سلنیوم نشان داده است که این ماده معدنی، که از قضا بدن ما در حالت طبیعی مقدار کمی از آن را نیاز دارد، می‌تواند جلوی تکثیر بی‌رویه ویروس HIV و تخریب گسترده سیستم ایمنی را بگیرد.
پیش از این مطالعات قبلی روشن کرده بود که کار همین مقدار کم سلنیوم در افراد سالم، تنظیم کار دستگاه ایمنی بدن است. اما این اولین مطالعه‌ای است که مستقیما توانسته نشان دهد مکمل سلنیوم می‌تواند در افراد HIV مثبت هم موثر باشد.
با این حال هنوز چگونگی ایفای این نقش حیاتی، نه در افراد سالم و نه در افراد HIVمثبت شناخته نشده است. یک فرضیه این است که سلنیوم قابلیت‌های آنتی اکسیدانی دارد که می‌تواند تخریب ناشی از رادیکال‌های آزاد اکسیژن را در سلول‌ها مهار کند؛ اکسیژنی که ویروس HIV آن را آزاد می‌کند. این فرضیه‌ای است که باید بیشتر از اینها برایش شواهد و مدارک جمع کرد.
اما علت هرچه که باشد، از آنجا که این روش درمانی بی‌خطر و کم‌عارضه و ارزان است، می‌توان در کنار داروهای رایج ضدویروسی، موسوم به آنتی رتروویرال‌ها، از این مکمل‌ها هم استفاده کرد تا پیشرفت بیماری به تاخیر بیفتد.
البته این محققان که گزارش مطالعه‌شان را در نشریه «آرشیو پزشکی داخلی» منتشر کرده‌اند، تاکید دارند که هنوز داروهای آنتی رتروویرال داروی اصلی مبارزه علیه ویروس HIVمحسوب می‌شود و سلنیوم تنها می‌تواند یک داروی «کمکی» به حساب آید؛ دارویی که استفاده از آن هم باید زیر نظر و با تجویز پزشک صورت گیرد.
یک توضیح اضافه این که مقدار کم سلنیوم مورد نیاز افراد سالم، در غذاهای دریایی، مانند میگو و ماهی وجود دارد و بد نیست برای تقویت ایمنی بدن‌مان هم که شده با این خوراکی‌ها آشتی کنیم، حتی اگر HIV مثبت نیستیم!
