میگویند حدود 3 میلیون موتورسیکلت در تهران رفت و آمد دارند و 30 درصد از آلودگی هوای تهران را ایجاد میکنند! البته نیمی از آلودگیهای صوتی پایتخت هم اختصاص به موتورسیکلتها دارد و زیانهای زیست محیطی موتورسیکلتها بیشمار است. اینها را وحید نوروزی، مدیرعامل ستاد مرکزی معاینه فنی خودروهای تهران گفته است.
***
موتوروسوارها چه کسانی هستند؟
همینها که اینقدر کلافهمان کردهاند، همینها که یکدفعه سروکلهشان پیدا میشود، سوار بر ماشین باشی یا عابر پیاده، درهر دو صورت باید منتظرشان باشی! همینها که شاید از اقوام دور یا نزدیک ما هستند؛ عموی من، دایی تو، برادرت یا پسرعمهجانت... یا شاید خودت!
آنها را میشناسی؟
***
آمارها را میخوانیم:
از هر چهار تصادف، یک طرف تصادف موتورسواران هستند. عامل اصلی 40 درصد از تصادفهای رانندگی در تهران، موتورسواران هستند. اکنون در شهر تهران، حدود 20 درصد تصادفهای منجر به مرگ و 40 درصد تصادفهایی که جراحت در پی دارد، مربوط به موتورسواران است.
***
رفتار امید، با همهی موتورسوارها فرق دارد. امید عباسنیا موتورسواری است که به شدت قانونگراست. با او صحبت میکنیم و دربارهی دیگر موتورسوارها میپرسیم.
میگوید:«مشکل من با آدمهاست نه با وسیله؛ وقتی آدمها به قانون احترام نمیگذارند، دیگر فرقی نمیکند سوار دوچرخه باشند یا موتور یا ماشین و یا حتی پیاده باشند! و این وسط، موتورسوارها بیشتر اذیت میکنند چون ظاهراً قدرت بیشتری برای قانونشکنی دارند و میتوانند واردپیادهرو شوندیا ورود ممنوعها را بروند و... »
تا به حال وسوسه شدهاید که جایی از امکان موتورسوار بودنتان استفاده کنید؟
میگوید: «بالأخره آدم وسوسه میشود، اما فقط در استثناهای خیلی کوچک، در مواقع خاص و خیلی معدود شاید این کار را کردهام. چون به شدت معتقدم که شهر آرام و زیبا، شهری است که شهروندانش به قانون احترام بگذارند . من خیلی به خودم سخت میگیرم.
دو سال پیش در ژاپن زلزلهای آمد و عکسی از این واقعه دیدم که سر چهارراهی که ساختمانهای چهار طرفش ویران بود، یک ماشین پشت چراغ قرمز منتظر ایستاده بود؛ او در شرایطی که جریان زندگی به شکل روزمره وجود ندارد، به قانون احترام گذاشته بود.»
نقل میکنیم بعضیها میگویند مثلاً همانطور که میز و نیمکتهای مدرسه خاصیت شلوغ کردن دارند سوار موتور هم که میشوی، خود به خود میخواهی اینطور رانندگی کنی، این درست است؟
میشنویم: «بخشی از این وجود دارد، چون آدم در یک فضا و جوی قرار میگیرد و به اصطلاح جوگیر میشود، اما اگر کسی در پایه به قانون احترام بگذارد، مهم نیست در چه شرایطی باشد، در هر حال به قانون احترام میگذارد. مثل همان مثالی که از شهر زلزلهزده زدم.»
***
اگر موتور سوارید یادتان باشد خطر در کمین است، هماکنون با همهی نظارتها، حدود نیمی از موتورسیکلتسواران، از کلاه ایمنی استفاده نمیکنند و بیشتر موتورسوارانی هم که کلاه ایمنی دارند، بهخاطر مسایل اقتصادی به سراغ کلاههایی میروند که از استانداردهای لازم برخوردار نیستند.
این آمارها هم جالبند: حدود 50 درصد موتورسواران بین 17 تا 20 سال سن دارند. از میان 50 درصد باقیمانده نیز بیش از 30 درصد موتورسواران بین 20 تا 30 سال سن دارند.
***
باربد تا همین یک ماه پیش موتورسوار بود. از 14 سالگی بدون گواهینامه، موتورسواری میکرده، اما حالا گواهینامهی رانندگی ماشین گرفته و دیگر موتور سوار نمیشود. او میگوید:«نه، خدایی از وقتی پشت ماشین مینشینم فهمیدهام که چهقدر کارهایم خطرناک بوده. حالا وقتی سوار ماشین هم نیستم از موتورها میترسم.»
اما اگر دوباره سوار موتور شود، احتمالاً مثل قبل رانندگی میکند. خودش این را میگوید.
***
میم؛ یعنی مراقب باشید سوار بر موتور، یا عابر پیاده.