شواهد فزاینده حاکیاز آن است که تقریبا تمام موارد سردردهایی که به سینوسها نسبت داده میشوند، در واقع سردردهای میگرنی هستند؛ در نتیجه مصرف داروهای ضداحتقان(پرخونی مخاط) یا آنتیبیوتیکها این سردردها را تسکین نمیبخشد.
خوشبختانه در حال حاضر داروهای بسیاری در دست است که یا از حمله میگرن جلوگیری میکنند یا باعث فروکشکردن سردرد آغازشده میشوند.درمان میگرن در دو دهه اخیر راهی طولانی را پیموده است و بنابراین کسانی که فکر میکنند مبتلا به میگرن هستند بهتر است به متخصص مغز و اعصاب سری بزنند و در صورت تشخیص قطعی از درمان های موثر موجود استفاده کنند.
بررسیها نشان میدهد که تنها نیمی از مبتلایان به میگرن "کلاسیک" از منافع داروهای جدید بهره میبرند. اگر تعداد افرادی که سردرد خود را به عارضه سینوسهایشان نسبت می دهند به افراد قبلی اضافه کنیم، تعداد افراد دچار میگرن که درمان مناسب دریافت نمیکنند به دو برابر می رسد.
سازمان جهانی بهداشت(WHO) میگرن را در رده ناتوانکنندهترین بیماریهای انسانی قرار میدهد. حدود 28 میلیون آمریکایی از چنان میگرن شدیدی رنج میبرد که باعث میشود موقتا کارکردشان در محل کار یا خانه مختل شود. چندین میلیون نفر دیگر هم اشکال خفیفتر میگرن را تجربه میکنند.
میگرن عارضهای بیشتر از سردرد صرف است. درد ضرباندار میگرن که معمولا در یک طرف سر بروز میکند اغلب با تهوع، استفراغ و حساسیت شدید به نور همراه است و فرد احساس یک ناخوشی عمومی میکند.
علاوه براین افراد ممکن است دچار گرفتگی بینی، تاری دید، اسهال، دردهای چنگهای شکم، احساس غیرطبیعی گرما یا سرما، اضطراب، افسردگی، تحریکپذیری و ناتوانی در تمرکز شوند.اغلب مبتلایان به شکل شدید بیماری بدون درمان نمیتوانند حتی از عهده انجام سادهترین کارها برآیند و باید به تختخواب پناه ببرند تا حمله سردرد پایان یابد.پس از حمله هم مبتلایان اغلب احساس خستگی، تحریکپذیری، بیقراری یا افسردگی میکنند، هرچند که برخیها هم احساس سرزندگی و پرانرژی بودن غیر معمولی میکنند.
حدود چهار درصد کودکان پیش از بلوغ میگرن دارند. پس از بلوغ این میزان تا 6 درصد در مردان و 18 درصد در میان زنان افزایش می یابد و بعد به تدریج تا 40 سالگی شیوع میگرن کاهش مییابد.
میزان بالاتر شیوع میگرن در میان زنان با نوسانات میزان هورمون جنسی زنانه یا استروژن ارتباط داده شده است؛ کاهش میزان استروژن در پیش از قاعدگی ماهانه باعث تحریک بروز میگرن قاعدگی میشود، که نسبت به اشکال دیگر میگرن شدیدتر و طولانیمدتتر است. این نوع میگرن معمولا در بارداری که سطح استروژن بالاست فروکش میکند و با یائسگی و پایان نوسانات هورمونی پایان میپذیرد.
گرچه مدتها اعتقاد براین بود که میگرن یک سردرد عروقی اولیه است که نتیجه انقباض و بعد گشادشدن عروقخونی در سر است، در حال حاضر آن را ناشی از تغییرات عصبی در مغز و آزادی مواد پپتیدی عصبی-التهابی میدانند که به نوبه خود باعث انقباض عروقی میشوند. سردرد اغلب قبل از اینکه رگها گشاد شوند شروع میشود. این پپتیدهای التهابی رشتههای عصبی را حساس میکنند و در نتیجه آنها به تحریکات معمول مانند ضربان نبض عروق واکنش نشان میدهند و باعث درد میگرنی میشوند.
برخی افراد پیش از سردرد علائمی بینایی، حسی یا حرکتی را تجربه میکنند که برای کمتر از یک ساعت طول می کشد. این علائم شامل دیدن جرقههای نورانی، بیحسی در دست، سرگیجه و ناتوانی در سخن گفتن است. افرادی که این علائم را تجربه میکنند بر اساس یافتههای منتشر شده در شماره این ماه نشریه انجمن پزشکی آمریکا(JAMA) دو برابر بیشتر در معرض خطر بیماری قلبی-عروقی هستند.
گاهی میگرن در برخی خانوادهها بیشتر دیده می شود.دو ژن شناسایی شدهاند که جهش در هرکدام انها با این میگرنهای خانوادگی ارتباط دارد.
گر چه شکل کلاسیک میگرن معمولا با بیماریهای دیگر اشتباه نمیشود، سردرد میگرنی در اغلب موارد به اشتباه به سردرد ناشی از تنش یا مشکل سینوسها نسبت داده میشود احتمالا به این خاطر که میگرن هم میتواند باعث پرخونی و گرفتگی بینی، فشار و درد در پیشانی، زیر چشمها، و ناراحتی در هر یک از دو طرف صورت شود.
رسیدن به تشخیص درست
یک بررسی بوسیله دکتر اریک اکراس در آریزونا نشان داد که 90 درصد افرادی که سردرد خود را به سینوسهایشان نسبت میدادند در واقع به میگرن مبتلا بودند.این افراد پیش از آن که تشخیص صحیح بیماریشان داده شود و دردشان با درمان مناسب تسکین پیدا کند، به طور متوسط به چهار دکتر مراجعه کرده بودند. نه آکادمی آلرژی و آسم آمریکا و نه آ کادمی بیماریهای گوش و حلق و بینی آمریکا چیزی به نام "سردرد سینوسی" را به رسمیت نمیشناسند؛ تنها هنگام عفونتهای سینوس گاهی سردرد رخ میدهد.
مبتلایان به میگرن مدتهاست که به اجتناب از خوردن غذاهایی مانند شکلات و پنیر کهنه توصیه میشدند. اما شواهد علمی چندانی در حمایت از این توصیههای غذایی وجود ندارد. علل شایعتر آغاز حمله میگرن شامل استرس(مثبت یا منفی)،تغییرات آب و هوایی ، خستگی و اختلالات خواب و نیز مصرف بیش از حد داروهای مسکن می شود.
یافتن علت
برای این که عوامل محرک سردرد در شما تعیین شود، تقویمی از وقایع روزنه را نگهدارید، و در آن غذاهایی را که می خورید یا وقایعی که پیش از شروع سردرد رخ میدهد را ثبت کنید. اگر زنی در سنین بچهدار شدن هستید،مراحل پریود ماهانهتان را ثبت کنید. اگر لازم بود برای تعیین غذاهایی که حمله سردرد شمار را بوجود میآورند، یک رژیم غذایی حذفی را دنبال کنید، به این معنا که غذاهای گوناگون را ناگهان قطع کنید و سپس یکی یکی آنها را به رژیم غذاییتان اضافه کنید و تاثیر آنها را بر سردرد خود بسنجید.
داروهایی مختلفی برای پیشگیری و درمان میگرن وجود دارند. در صورت عدم تاثیر هر کدام آنها داروی دیگر امتحان میشود. اگر گاهگاه حمله میگرن دارید، استفاده از یک دارو از گروه تریپتانها در شروع سردرد معمولا سردرد را خاموش میکند یا شدت و مدت آن را کاهش می دهد.
در موارد حملات مکرر میگرن بهتر است از داروهای پیشگیری کننده به همراه داروهای تسکیندهنده مانند استامینوفن، آسپیرین، تریپتانها یا مسکنهای شبهافیونی مانند کدئین در صورت بروز حمله استفاده کنید.
از جمله موثرترین داروهای پیشگیری کننده داروهای ضدافسردگی سه حلقهای، مسدودکنندههای گیرنده بتا مانند پروپرانولول و داروهای ضد صرع مانند گاباپنتین هستند. برخی از افراد از تکنیکهای آرامش عضلانی، بازخورد زیستی، و مدیریت استرس سود میبرند. بررسیها تاثیر مفید مکملهای ریبوفلاوین، یک از ویتامینهای گروه B ،(چهارصد میلیگرم در روز) را در کاهش حملات میگرن نشان دادهاست.
شاید مهمترین چیز در خلاصییافتن از میگرن مراجعه به پزشک باتجربه در تشخیص و درمان میگرن است.بسیاری از بیماران راه را عوضی میروند و گاهی با مصرف بیش از حد داروهایی که بدون نسخه قابل تهیه است میگرن خود را بدتر میکنند.برخی دیگر هم پس از مراجعه به یک پزشک و نتیجه نگرفتن فکر می کنند که بیماری آنها قابل درمان نیست.
حتی اگر تا چند سال قبل مراجعه به پزشک متخصص هم مشکل شما را حل نکرده باشد، اکنون درمانهایی جدید – ونیز درکی بهتر از ماهیت میگرن – وجود دارد و عاقلانه است که یک بار دیگر بخت خود را بیازمایید.
New York Times, 8 Aug., 2006