و تنها شما نیستید که چنین علائمی را تجربه میکنید؛ از هر 10 نفر یک نفر در جهان (از جمله کودکان) با شما همدرد است؛ شما میگرن دارید. اما هر چه که علائم میگرن کاملا شناختهشده، علل ایجادکننده این سردردهای طاقتفرسا کمتر دانسته شده است، و برداشتهای نادرست درباره آن رواج دارد.
در اینجا به برخی از ابن برداشتها میپردازیم:
- میگرن بیماری ویژه زنان است
این باور نادرست است. یقینا مردان هم به میگرن دچار میشوند. البته زنان با احتمال سه برابر بیشتر ممکن است به میگرن مبتلا شوند. اما چرا این برداشت نادرست به وجود آمده است؟ پژوهشگران معتقدند هورمونهای زنان را باید در این باره مقصر دانست. بسیاری از زنان در حول و حوش زمان قاعدگیشان حمله میگرنی را تجربه میکنند یا گاهی در میانه دوره ماهانه هنگامی که تخمکگذاری میکنند. و میگرن اغلب پس از یائسگی، هنگامی که هورمون زنانه استروژن کاهش مییابد، فروکش میکند.
- همه سردردهای میگرنی شدید هستند
این هم یک برداشت نادرست دیگر است. افراد دچار میگرن علائمی مانند درد در یک طرف سر، احساس ضربان در سر، افزایش درد هنگام حرکت دادن سر، تهوع و/یا حساسیت به نور و صدا را تجربه میکنند. اما شدت میگرن در همه افراد یکسان نیست؛ علائم در برخی از افراد بسیار شدید و در برخی دیگر ملایم تر است. اما هر دو حالت میگرن شمرده میشوند، زیرا علل زیستشناختی مشابهی ایجادشان میکند.
- همه میگرنها با "اورا" همراهند
این باور نادرست است. فقط یک سوم از افراد دچار میگرن علائمی عصبی مربوط به مغز را به نام "اورا" را تجربه میکنند که معمولا 30 تا 60 دقیقه پیش از شروع سردرد رخ میدهد. ممکن است جرقههای نورانی یا خطوط زیگزاگ در جلوی چشمتان ببینید یا حتی بیناییتان را برای لحظاتی از دست بدهید. اما "اورا" فقط به صورت علائم بینایی بروز نمیکند. در برخی از افراد علائم اورا به صورت احساس سوزن سوزن شدنی است که در دستها یا پاها بالا میرود. برخی از افراد به طور گذرا دچار اختلال گفتار میشوند- یا سخنان دیگران را نمیفهمند یا نمیتوانند به درستی حرف بزنند. برخی دیگر ممکن است دچار احساس ضعف در یک طرف بدن شوند.
- میگرن ناشی از باز و بسته شدن رگهای خونی در مغز است
این برداشت هم کاملا نادرست است. میگرن ناشی از گشاد شدن رگهای خونی در مغز نیست. گرچه علل میگرن دقیقا شناخته شده نیست، اما امروزه میدانیم که میگرن یک اختلال عصبشناختی مربوط به مسیرهای عصبی و مواد شیمیایی آزاد شده درون مغز است که ممکن است باعث التهاب و افزایش حساسیت به درد شوند. در افراد دچار میگرن یک بینظمی در چگونگی شیوه پردازش اطلاعات ورودی مانند نور، صدا، و بو به مغز وجود دارد.
- اغلب موارد میگرن با خوردن غذاهای خاصی ارتباط دارد
این هم یقینا باوری نادرست است. برای مثال شکلات را در نظر بگیرید که بسیاری از افراد آن را در شروع میگرنشان مقصر میدانند، در حالیکه تحقیقات چنین ارتباطی را ثابت نکرده است. اما اساس این باور نادرست چیست؟ درست پیش از شروع یا در حدود زمان شروع سردرد میگرنی مرحلهای به نام "مرحله پیشآگاهی" وجود دارد. در این مرحله پیشسردرد ممکن است احساس خستگی بیش از حد معمول کنید، احتمالا بیشتر خمیازه بکشید، در گردنتان احساس سفتی کنید، دچار نوسان خلقی شوید، یا نیاز به ادرار کردن بیش از حد معمول پیدا کنید. بسیاری از افراد دراین مرحله همچنین میل شدیدی به خوردن شیرینی یا غذاهای شور پیدا میکنند. به نظر میرسد که این تصور ارتباط میان برخی از غذاها و میگرن ناشی از همین میل به خوردن چیزی شیرین در مرحله پیشسردرد باشد. شما شکلات را میخورید و بعد سردردتان شروع میشود و شکلات را مقصر میدانید، در حالیکه سردردتان به هر حال با یا بدون آن رخ میداد. با این وجود پرهیز از خوردن غذاهایی مانند هاتداگ، گوشتهای نمکسودشده، و پنیرهای کهنه در افراد دچار میگرن کار درستی است- این غذاها حاوی مواد شیمایی به نام نیتراتها هستند که اثرشان در تحریک میگرن ثابت شده است. نوشیدن الکل نیز یک عامل دیگر آغازگر سردرد میگرنی است و دقیقا معلوم نیست که چرا.
کافئین (ماده محرک موجود در قهوه، چای و نوشابههای کولادار) نیز در برخی از افراد تحریککننده ایجاد میگرن است، گرچه در برخی دیگر به خصوص درست در شروع حمله میگرنی ممکن است سردرد را تخفیف دهد. برخی افراد شروع حمله میگرنشان را به تغییرات آب و هوایی نسبت میدهند. در این مورد هم دانشمندان نمیدانند چرا اینگونه است، اما درستی گزارشهای این افراد درباره این رابطه ثابت شده است.
و بالاخره اینکه چشمانداز آینده برای شناخت بیشتر میگرن چیست؟
دانشمندان با تصویربرداری از فعالیت مغز در بیماران که علائم "مرحله پیشآگاهی" را تجربه میکنند قصد دارند دریابند که کدام بخشهای مغز مسئول ایجاد این سردرد است.