ناامیدی مصری‌ها از دوران بعد از مبارک

اقتصاد رو به زوال، درگیری‌های خشونت‌آمیز خیابانی و بلاتکلیفی سیاسی موجب‌شده که اکثریت مصری‌ها نسبت به عملکرد دمکراسی جدید این کشور ناراضی و ناامید باشند. نظرسنجی‌ای که مؤسسه آمریکایی پیو انجام داده نشان می‌دهد که تنها 30درصد از مصری‌ها فکر می‌کنند کشورشان در مسیر درستی حرکت می‌کند. این رقم سال گذشته 53درصد و سال2011 بیش از 65درصد بود. از هر 4مصری، 3نفر می‌گویند که اقتصاد در شرایط بدی است و خوش‌بینی نسبت به وضعیت اقتصادی کشور به سرعت در حال رنگ‌باختن است. از سوی دیگر تنها 39درصد مصری‌ها بر این باورند که اوضاع کنونی کشورشان نسبت به دوران مبارک بهتر است. محمد مرسی، رئیس‌جمهور اخوانی مصر البته هنوز چندان مغضوب افکار عمومی نشده ‌است. 53درصد از مصری‌ها هنوز نسبت به او دیدگاه مثبتی دارند و 43درصد او را قبول ندارند. قانون اساسی جدید که اخیرا و در یک همه‌پرسی جنجالی به تصویب رسید، عاملی برای اختلافات گسترده مصری‌هاست. 49درصد از آنها این قانون را قبول دارند و 45درصد آن را رد می‌کنند. درباره منصفانه بودن انتخابات پارلمانی پیش‌رو نیز مصری‌ها نظرات متفاوتی دارند؛46درصد از آنها ابراز اطمینان می‌کنند که انتخابات منصفانه است و 40درصد می‌گویند که چنین پیش‌بینی‌ای ندارند.

دیدگاه نسبت به آمریکا شاید تنها نکته‌ای باشد که مصری‌ها بر سرش اتفاق‌نظر دارند. اکثریت مصری‌ها نسبت به آمریکا دیدگاه منفی دارند. با وجود تلاش‌های باراک اوباما برای بهبود چهره آمریکا در افکار عمومی جهان عرب که با سخنرانی سال2009 در قاهره شروع شد، میزان مقبولیت او در مصر به‌شدت رو به کاهش است. اقبال مصری‌ها نسبت به آمریکا اکنون بسیار کمتر از زمان دولت بوش است. همچنین اکثریت مصری‌ها ارزش و اهمیت چندانی برای رابطه نزدیک میان مصر و آمریکا قائل نیستند و چنین رابطه‌ای را مهم نمی‌دانند. نظر مصری‌ها درباره کمک‌های مالی و نظامی آمریکا به کشورشان نیز مثبت نیست. آنها می‌گویند که این کمک‌ها تأثیر منفی بر وضعیت مصر گذاشته و می‌گذارد. مصری‌ها نسبت به اسرائیل نیز نظر بسیار منفی دارند. اکثر آنها با پیمان صلح کشورشان با اسرائیل مخالفند و 63درصد خواستار لغو این پیمان هستند.

نظرسنجی اخیر مؤسسه پیو از مصری‌ها نشان می‌دهد که اختلافات سیاسی در این کشور رو به افزایش است. حامیان احزاب اسلامگرا و طرفداران احزاب مخالف سکولار دیدگاهی کاملا متفاوت نسبت به جایگاه دولت و ملت و همچنین چالش‌های پیش روی کشور دارند. با این حال این شکاف‌های درون جامعه و این دیدگاه منفی مردم نسبت به انقلاب مانع از آن نشده که ارزش‌های اساسی و اولیه این انقلاب نزد مصری‌ها از بین برود و آنها همچنان به‌دنبال استقرار دمکراسی هستند و می‌خواهند اسلام در این دمکراسی نقش بسیار پررنگی داشته‌ باشد.

اکثر مصری‌ها بر این باورند که دمکراسی بهترین شکل حکومت است و اصول و نهادهای دمکراتیک باید مستقر شود. مثلا از نظر اکثر مصری‌ها، داشتن رسانه‌های آزاد و قوه قضاییه مستقل و آزاد اهمیت زیادی دارد اما 56درصد آنها از شیوه عملکرد کنونی دمکراسی در کشورشان راضی نیستند. بیش از نیمی از آنها می‌گویند که اگر قرار باشد انتخاب کنند، دمکراسی را به ثبات ترجیح می‌دهند. با این حال اکثر مصری‌ها می‌گویند که نظم و قانون و استانداردهای زندگی رو به زوال است. با وجود ناامیدی مردم از شرایط کنونی اما هنوز نظر مصری‌ها نسبت به اخوان‌المسلمین مثبت است. با این حال میزان اقبال مردم به این گروه نسبت به سال گذشته کاهش نشان داده‌است. همچنین میزان مقبولیت البرادعی میان مصری‌ها نسبت به سال گذشته کاهش یافته‌. مقبولیت حزب سلفی‌النور در مصر همچنان حفظ شده و از هر 10مصری 4نفر از این حزب حمایت می‌کنند.