پس از یکسال کنترل تیمور از سوی نیروهای سازمان ملل متحد مردم این کشور شرق آسیا که کمتر از یک میلیون نفر جمعیت دارد دومین دور انتخابات ریاستجمهوری را در فضایی آرام برگزار کردند. نامزدهای حاضر در دور دوم انتخابات، نمایندگان جناحهای رقیب در جنبش مقاومت سالهای قبل در برابر سرکوبگری ارتش اندونزی در این منطقه که در گذشته تیمور شرقی نامیده میشد، بودند.
روز جمعه کمیسیون انتخابات تیمور از پیروزی چشمگیر خوزه راموس هورتا بر فرانسیسکو گوتراس، از فرماندهان سابق شورشیان تیمور شرقی که با نام مستعار لواولو در انتخابات شرکت کرده بود، حکایت داشت. براساس نتایج اعلام شده راموس هورتا 69 درصد آرای دور دوم را در برابر 31 درصد رقیب کسب کرده بود.
راهیابی راموس هورتا به کاخ ریاستجمهوری تیمور شکستی سنگین برای حزب فرتیلین گوتراس بود که طی پنجسالی که از استقلال تیمور میگذرد قدرت را در این کشور در دست داشته است.
احتمال پیروزی راموس هورتا پس از حمایت تعدادی از کاندیداهای دور اول انتخابات از او قوت گرفته بود. این در حالی بود که گوتراس به رغم پیشینهاش در مبارزه برای استقلال تیمور به همان اندازه نامزد بازنده انتخابات دور دوم به نظر میرسید چرا که اکثر مردم او را دستنشانده مارس الکاتیری، رهبر واقعی حزب فرتیلین تلقی میکردند.
الکاتیری سال گذشته و در جریان خشونتهای تیمور از سمت خود به عنوان نخستوزیر کنارهگیری کرد. این ناآرامیها پس از آغاز پروسه اخراج افسران ارتش که دست به اعتصاب زده بودند، شروع شد.
پس از آن بود که راموس هورتا به نخستوزیری رسید و در این مدت توانست با تعاملی مسالمتآمیز با حزب فرتیلین مدیریتی کارآمد را در معرض دیدگان مردم تیمور قرار دهد.
جانانا گاسمائو، رئیسجمهور کنونی که به زودی قدرت را به راموس هورتا واگذار میکند در گذشتهای نه چندان دور رهبر جنبش مقاومت تیمور بود اما سالها قبل از فرتیلین جدا شد.
او و راموس هورتا متحد یکدیگر هستند و از دیرباز منتقد سیاستهای فرتیلین و ناتوانی این حزب در مهار فقر و بیکاری شایع به رغم درآمدهای ناشی از استحصال منابع نفت و گاز این
کشور بودهاند.
پیروزی راموس هورتا گام اول از روند جابجایی قدرت بین او و گاسمائو بود. گاسمائو در انتخابات پارلمانی ماه آینده در صدد کسب کرسی نخستوزیری برخواهد آمد و امیدوار است بتواند به تسلط فرتیلین بر پارلمان با حزب تازه تاسیس خود موسوم به کنگره ملی برای بازسازی تیمور پایان دهد.
گستره پیروزی راموس هورتا در انتخابات پارلمانی نویدبخش احتمال به نتیجه رسیدن طرحهای او و گاسمائو است. سوالی که باقی میماند این که گروههای شبهنظامی وابسته به فرتیلین چه واکنشی به شکست این حزب و از دست رفتن قدرت نشان میدهند. با نزدیک شدن پایان دوره ریاستجمهوری گاسمائو امیدهای این حزب روزبهروز رنگ میبازد.
فرتیلین در روزهای منتهی به انتخابات بارها نیروهای حافظ صلح استرالیایی مستقر در تیمور را به حمایت از حزب رقیب متهم کرد و کار تا بدان جا بالا گرفت که الکاتیری ادعا کرد سربازان استرالیایی تصاویر راموس هورتا را روی خودروهای زرهپوش خود نصب کرده بودند تا در معرض دید رایدهندگان قرار داشته باشد.
با این حال پس از اعلام نتایج دور دوم انتخابات یکی از سخنگوهای فرتیلین اعلام کرد این حزب نتیجه را میپذیرد.
راموس هورتا خود را به عنوان درمانگر دردهای تیمور به تصویر کشیده است. او برای آن که رایدهندگان کاتولیک را با خود همراه سازد در تبلیغات انتخابات خود از عکسهایی کمک گرفت که او را در حال گفتگو با پاپ بندیکت شانزدهم، رهبر کاتولیکهای جهان به تصویر میکشید.
در این تصاویر او لباس سیاه به تن داشت که بیشباهت به پوشش کشیشها بود. در ضمن تبلیغات انتخاباتی گفته بود پیروزی در انتخابات به منزله قبول مسئولیتی بر دوش اوست که سنگینی آن از صلیبی که عیسی مسیح(ع) بردوش کشید کمتر نخواهد بود.
او با برعهده گرفتن مسئولیت ریاستجمهوری با چالشهای زیادی مواجه خواهد شد که جدیترین آنها پایان دادن به رقابتهای مخرب بین احزاب سیاسی و توقف درگیریهای مسلحانه گروههای جنایتکار خیابانی است که ارتباط غیرقابل انکاری با این احزاب دارند.
تنها در این صورت است که هزاران تن از مردمی که با آغاز ناآرامیهای سال گذشته با ترک شهرها به اردوگاههای آوارگان پناه بردهاند برای بازگشت به خانههای خود احساس امنیت میکنند.
آنچه به درمان زخمهای تیمور کمک میکند عدالت واقعی است. اعمال عدالت نه تنها برای قربانیان ناآرامیهای سال گذشته که اشاعه آن به هزاران نفری که در سال 1999 زمانی که شبه نظامیان هواداران اندونزی پس از آن که تیموریها به استقلال رای دادند دست به کشتار آنان زدند، جان باختند.
سازمان ملل متحد اعلام کرده به زودی تحقیقاتی پیرامون کشتارهای 1999 میلادی را از سر میگیرد و خواستار اجرای عدالت در مورد عاملان کشتار مردم تیمور خواهد شد اما احتمال آن که این نهاد در رسیدن به هدف خود موفق شود کم است.
با وجود شعارهای انتخاباتی راموس هورتا، او و سلفاش بیش از آن که علاقمند محاکمه فرماندهان پیش ارتش تیمور باشند به حفظ روابط این کشور کوچک با اندونزی میاندیشند.