«جعفر میلی منفرد» استاد دانشگاه صنعتی امیرکبیر (پلی تکنیک تهران) از سوی دکتر حسن روحانی به عنوان وزیر پیشنهادی علوم، تحقیقات و فناوری معرفی شده است اما آنچه که در فضای اظهارنظرها درباره این وزیر پیشنهادی خودنمایی می‌کند این است که گویی در میان نمایندگان مجلس شورای اسلامی دارای مخالفانی جدی است که او را فردی مناسب برای تصدی این وزارتخانه ندانسته و معتقدند که میلی منفرد از جمله وزرای پیشنهادی است که «می‌افتد» و موفق به کسب رأی اعتماد از نمایندگان مردم نمی‌شود.
همه اینها در حالی است که میلی منفرد در چند روز گذشته که برای گفتگو با نمایندگان مردم فرصت داشته است با حضور در کمیسیون تخصصی و همچنین فراکسیون‌های مجلس به تشریح دیدگاه‌ها و برنامه‌های خود پرداخته و توانسته حمایت‌هایی را جلب کند؛ از جمله حمایت جواد هروی، رئیس کمیته آموزش عالی کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس که عضو فراکسیون اصولگرایان رهروان ولایت است.
هروی می‌گوید همان طور که امروز از میلی منفرد حمایت می‌کند، در صورتی که وی پس از قرارگیری در جایگاه وزیر علوم، تحقیقات و فناوری نتواند بر اساس چشم انداز بیست ساله نظام، برنامه پنجم توسعه و برنامه‌های نظام در حوزه علم و فناوری عمل کند، رأی اعتمادی که به او می‌دهد را سلب خواهد کرد. گفتگوی مشروح همشهری آنلاین با جواد هروی در ادامه آمده است.
- آقای دکتر هروی؛ با توجه به اینکه دکتر میلی منفرد در روزهای گذشته با حضور در مجلس به طرح دیدگاه‌ها و ملاقات با نمایندگان پرداخته است؛ دیدگاه‌تان به عنوان رئیس کمیته آموزش عالی مجلس نسبت به وزیر پیشنهادی علوم کابینه یازدهم چیست؟
دکتر میلی منفرد در روزهای گذشته با حضور در کمیسیون و فراکسیون‌های مختلف مجلس به طرح برنامه‌ها و دیدگاه‌هایش پرداخت و نمایندگان هم با سوابق و پیشینه وزیر پیشنهادی علوم، تحقیقات و فناوری آشنا شدند. این سوابق، دیدگاه‌ها و برنامه‌ها گواه بر این بود که وزیر پیشنهادی علوم یک شخصیت توانا در عرصه علمی و فرهنگی است.
به عنوان رئیس کمیته آموزش عالی کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس، بر ضرورت توسعه علمی در فضای کنونی کشور تاکید دارم. از طرفی برای تحقق این مهم به یک مجری و یک وزیر توانمند به ویژه در عرصه آموزش عالی نیاز داریم تا بتواند اهداف بلند مدت نظام، سند چشم انداز بیست ساله و برنامه پنج ساله پنجم را به شکل عملیاتی پیاده کند. دکتر میلی منفرد نیز با توجه به سوابق خیلی جدی در حوزه تحقیقات علمی دارد و با عنایت به مقالات و کتاب‌هایی که تولید کرده است، به عنوان یک شخصیت ممتاز علمی و چهره کاملا علمی می‌تواند خواسته‌های ما را پیاده کند.
- دیدگاه شما نسبت به وزیر پیشنهادی علوم کابینه یازدهم در حالیست که بسیاری به لحاظ جنبه‌های سیاسی، وی را برای تصدی وزارت علوم مناسب نمی‌دانند.
برخی که با نگاه جناحی و سیاسی به قضایا نگاه می‌کنند، چالش‌هایی را نسبت به شخصیت وزیر پیشنهادی علوم مطرح کرده‌اند که به نظر من منطقی نیست. ما در مقطع کنونی نمی‌خواهیم وزیر آموزش عالی یک شخصیت سیاسی باشد بلکه می‌خواهیم یک شخصیت علمی باشد چراکه وزارت علوم در سال‌های آینده باید با کاردانی و خلاقیت به سمت توسعه علمی پیش رود تا جایی که بتوانیم درآمدزایی علمی را جایگزین درآمدزایی از حوزه نفت کنیم. پس این هدف می‌طلبد تا نگاه‌مان بیش از آنکه سیاسی باشد، تخصصی و علمی باشد تا وزیر پیشنهادی با توجه به شخصیت و قابلیتی که دارد بتواند امور را پیش ببرد.
در صحبت‌هایی که با وزیر پیشنهادی علوم صورت گرفت، وی تاکید کرد که در راستای سند چشم انداز، برنامه پنج ساله و منویات مقام معظم رهبری حرکت خواهد کرد و هدف اساسی خود را پیاده کردن اهداف نظام دانست و تاکید کرد که با قاطعیت تمام از کلیه ساختارهای نظام دفاع می‌کند. ما هم این را به فال نیک می‌گیریم، به این جهت که بتوانیم از پیشینه و تجربیات و خلاقیت وزیر پیشنهادی علوم در دولت تدبیر و امید استفاده کنیم.
- با وجود انتقادهایی که نسبت به وزیر پیشنهادی علوم کابینه یازدهم مطرح است، موقعیت او را در کسب رأی اعتماد نمایندگان چگونه ارزیابی می‌کنید؟ آیا میلی منفرد می‌افتد؟
نظر بنده حمایت از دکتر میلی منفرد است. احساسم این است که وزیر پیشنهادی علوم می‌تواند با صحبت‌هایی که با نمایندگان مجلس در کمیسیون‌ها و فراکسیون‌های مختلف مجلس داشته، توانسته است مقبولیت و پذیرشی را پیدا کند و در روزهای آینده با حمایتی که نمایندگان از ایشان خواهند کرد شاهد رأی اعتماد به ایشان خواهیم بود.
ما طرفدار هیچ جناح سیاسی و باند سیاسی نیستیم و همان طور که امروز با قدرت از وی حمایت می‌کنیم، در صورتی که نتواند وزارت علوم را با توجه به تمام حساسیت‌ها و اهمیتی که دارد اداره کند و نتواند شالوده‌های علمی کشور را به سمت توسعه علمی و تولید علم پیش ببرد، همان گونه هم می‌توانیم از وی سلب اعتماد کنیم. اما امروز زمان رأی اعتماد به وزیر پیشنهادی و زمان همکاری با یک چهره علمی است که برنامه‌های خود را اعلام کرده و آمادگی خود را برای پیاده‌سازی برنامه‌های نظام جهت تحقق اهداف علمی کشور ابراز کرده است.
- وزارت علوم کابینه یازدهم نه در این مرحله بلکه در مرحله گمانه زنی‌ها هم یکی از پربحث‌ترین وزارتخانه‌ها بود، به طوری که گمانه‌های رسانه‌ای از عبدالله جاسبی، جعفر توفیقی، جواد اطاعت، علی عباسپور تهرانی فرد شروع شد و حتی به رضا فرجی دانا، محسن اسماعیلی و رضا مکنون رسید اما دکتر روحانی در نهایت جعفر میلی منفرد را معرفی کرد. چرا وزارت علوم این کابینه این قدر حساس شد؟
این حساسیت‌ها ناشی از اهمیت این وزارتخانه بود. وزارت علوم از زمین تا آسمان با سایر وزارتخانه‌ها فرق دارد. چون در وزارت علوم پیشانی نظام را تعقیب می‌کنیم و پیشانی نظام در مباحث علمی گنجانده شده است. ما بعد از این در کشورمان چالش‌های علمی خواهیم داشت در فضای بین‌المللی. ما 5 درصد جمعیت کشورمان ناباورانه دانشجو هستند و بالاترین قشر دانشجوی جهان را داریم. پس از انقلاب، رشد تعداد دانشجوی‌مان حدود 12 برابر، رشد تعداد اساتیدمان حدود 20 برابر و رشد فضاهای علمی و دانشگاهی‌مان حدود 100 برابر بوده است لذا می‌شود پیش‌بینی کرد که ما در یک فضای جدی برای توسعه علمی قرار گرفته‌ایم و وزارت علوم می‌تواند مهمترین ضرب آهنگ پیشرفت کشورمان را داشته باشد.
با توجه به شعار پیشرفت و عدالت که مقام معظم رهبری فرمودند، دهه جاری دهه پیشرفت علمی و عدالت اجتماعی است لذا پیشرفت علمی برای ما خیلی اهمیت دارد و شاید به زعم همین حساسیتی که وجود داشته این گزینش‌ها صورت گرفته و در نهایت آن گزینه‌ای که مورد نظر دکتر روحانی به عنوان رئیس جمهور بوده معرفی شده است و احساسم این است که مجلس با تمام قوا از وزیر پیشنهادی علوم حمایت خواهد کرد و وی رأی اعتماد خواهد آورد.
- آیا بر سر مسائل سیاسی و نسبت گرایشات سیاسی با نحوه اداره آموزش عالی، با دکتر میلی منفرد قول و قراری گذاشتهاید؟
گرایش‌های سیاسی در جای خودش برای ما اهمیت دارد اما آنچه در وزارت علوم نیاز داریم «فارغ از گرایشات سیاسی بودن» است. ما به دکتر میلی منفرد گفته‌ایم که «شما حالا هر گرایش سیاسی که دارید؛ اما ما نمی‌خواهیم وزارت علوم دچار چالش‌های سیاسی شود». درست است که ورود و حضور برخی تشکل‌های سیاسی در دانشگاه لازم است اما آنچه ما امروز لازم داریم این است که فضاهای علمی ما از چالش‌های سیاسی مبرا باشند. تحقق این امر هم نیاز به کسی دارد که فارغ از نگرش‌های سیاسی و جناح گرایی‌ها و باندبازی‌های سیاسی بیاید و سکان علمی کشور را در دست بگیرد.
وزیر پیشنهادی علوم هم بیشتر یک شخصیت علمی است تا سیاسی، انتظارمان از این شخصیت علمی یک رویکرد علمی است تا سیاسی.
- اینکه پس از استعفای مصطفی معین از وزارت علوم، دکتر میلی منفرد عهده‌دار سرپرستی وزارت علوم شد، به عنوان یک خرده و نقد به وی مطرح می‌شود. آیا این نقد را وارد می‌دانید؟
ما بر روی این قضایا خیلی بحث کردیم. داخل کمیسیون آموزش و تحقیقات و با خیلی از نمایندگان نیز بحث کردیم. من این را به جا نمی‌دانم چون به هر صورت در کارنامه هر کسی ممکن است شدت و ضعف‌ها، تندروی‌ها و کندروی‌هایی وجود داشته باشد. دکتر میلی منفرد در کارنامه خود نکات منفی ندارد اما شدت و ضعف برای هر کسی وجود دارد. هیچ کسی نمی‌تواند ادعا کند در کارنامه خودش نقطه ضعفی وجود نداشته باشد. هر کسی که چنین ادعایی داشته باشد از حلقه عقلانیت به دور است. در کارنامه خود من نوعی و دیگری و دیگری و همه ما چالش‌هایی وجود دارد اما مطمئنا اگر وی دارای ضعف آشکاری بود دستگاه‌های مسئول نمی‌گذاشتند وی به مرحله انتخاب به عنوان وزیر پیشنهادی برسد.
- کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس به عنوان کمیسیون تخصصی که دکتر میلی منفرد نیازمند حمایتش است 25 عضو دارد. وضعیت وزیر پیشنهادی علوم در این کمیسیون چگونه است؟
وزیر پیشنهادی علوم نظرات خود را در کمیسیون آموزش و تحقیقات مطرح کرد. دیدگاه‌های مختلف مطرح شد و سوالات جدی با وی مطرح شد؛ شاید جدی‌ترین چالش را در کمیسیون آموزش داشتیم و به نظرم خیلی از دوستان با سوالاتی که از دکتر میلی منفرد شد و جوابه‌ایی که گرفتند قانع شدند اما آنچه برای ما و مجلس مهم است صحن علنی است. یعنی صحن علنی است که تعیین کننده است که با توجه به نگاهی که کمیسیون، فراکسیون‌های دانشگاهیان و فراکسیون‌های مختلف دارند نظرشان را درباره ایشان اعلام کنند و رای عمومی صحن علنی برای ما مهم است.
به عنوان رئیس کمیته آموزش عالی مجلس که باید حساس‌ترین نگاه را به وزیر علوم داشته باشم، نه منفعتی دارم، نه ایشان را از گذشته می‌شناخته‌ام، نه ارتباطی دارم، بلکه با توجه به زمانی که در آن قرار گرفته‌ایم و نیازی که به وزیر خدوم و با سابقه داریم، من دکتر میلی منفرد را برای وزارت علوم مناسب می‌دانم و دوستان زیادی هستند که با این دیدگاه من موافق هستند.
- دکتر غلامعلی حداد عادل که نقشی تعیین کننده در کارگروه تحول علوم انسانی شورای عالی انقلاب فرهنگی دارند، عضو کمیسیون آموزش و تحقیقات هستند. یکی از دیدگاه‌هایی که برخی صاحب‌نظران حوزه علوم انسانی دارند این است که یکی از رنج‌هایی که تحول در حوزه علوم انسانی می‌کشد، ناظر بر قرارگیری پزشکان و مهندسان در رأس وزارت علوم است. دکتر میلی منفرد خود دکترای مهندسی دارد. او درباره توسعه علوم انسانی چگونه می‌اندیشد؟ آیا می‌تواند افرادی نظیر دکتر حداد عادل را قانع کند؟
از دکتر میلی منفرد سوال شد که آیا نگاهش صرفاً تجربی خواهد بود؛ وی پاسخ داد که همه علوم و دانش‌ها و توسعه علمی در همه بسترها را مدنظر قرار خواهد داد. وزیر پیشنهادی علوم تاکید کرد که بر اساس سند چشم انداز و برنامه پنج ساله و ضوابط آموزش عالی پیش خواهد رفت؛ اینها همان چیزهایی است که ما هم می‌خواهیم.
