در تمام دولتهای گذشته انتخاب کابینه از سوی رئیس جمهور و رأی اعتماد نمایندگان مجلس مهم ترین رخداد سیاسی در اولین روزهای آغازین دولت جدید به حساب میآید. در برخی از ادوار هماهنگی مجلس و دولت دست به دست هم داده است تا کابینه پیشنهادی با بالاترین رأی اعتماد بر کرسی وزارت تکیه زده و در زمانی هم همچون دولتهای احمدی نژاد با وجود گرایش تقریبا یکسان سیاسی میان دولت و مجلس باز هم اهالی خانه ملت چهره خوشی به گزینه های پیشنهادی دولت نشان ندادند و با سرازیر نکردن رأی اعتماد خود به سبد چهار وزیر پیشنهادی دولت نهم و سه وزیر دولت دهم، دست ردی بر گزینه های دلخواه احمدی نژاد زدند تا دولت نهم احمدینژاد در میان دولتهای پس از جنگ تحمیلی از نظر ناتوانی در کسب رأی اعتماد وزرا پیشنهادی دولت از سوی نمایندگان مجلس جایگاه نخست را از آن خود کرده و رکوردار بیشترین تعداد وزرای پیشنهادی دولت که از رسیدن به پاستور باز ماندند، شود.
حال نوبت به دولت یازدهم و شیخ دیپلمات که این بار ردای ریاست جمهوری را بر تن کرده است، رسید تا وزرایی که هر یک در دولتهای پیشین بر صندلی ریاست وزارتخانهای تکیه زده بودند را راهی مجلس و کارزار آزمون نمایندگان مجلس کند.
جلسات مجلس برای بررسی وزرای پیشنهادی کابینه یازدهم از روز دوشنبه آغاز و تا جلسه عصر پنجشنبه پیگیری شد. نمایندگان مجلس در این چهار روز به بیان نظرات خود در رابطه با گزینه های حسن روحانی برای 18 وزارتخانه پرداختند و سرانجام در آخرین جلسه با رأی گیری، نظر نهایی خود را در مورد نحوه چینش کابینه اعلام کردند.
براساس رأی نمایندگان مجلس سه تن از وزرای پیشنهادی از همراهی با کابینه یازدهم بازماندند تا پس از دولت دهم که نمایندگان مجلس بلیط حضور سه وزیر در قطار دولت را صادر نکردند، این بار هم محمدعلی نجفی وزیر پیشنهادی آموزش و پرورش، سلطانی فر وزیر پیشنهادی ورزش و جوانان و میلی منفرد وزیر پیشنهادی علوم، سه وزیر دولت یازدهم باشند که امکان حضور در کابینه یازدهم را نیافتند و از قطار دولت روحانی جای ماندند.
براین اساس دولت اول هاشمی رفسنجانی و دولت آخر خاتمی با کسب رأی اعتماد تمام وزرای پیشنهادی جایگاه نخست را در میان دولتهای پس از جنگ تحمیلی از نظر میزان اعتماد مجلس به وزرای پیشنهادی را از آن خود کرده و دولتهای ششم وهفتم با عدم رأی اعتماد مجلس به یک وزیر پیشنهادی در جایگاه دوم اعتماد مجلس به اعضای پیشنهادی کابینه قرار میگیرند.
همچنین دولتهای دهم احمدی نژاد و دولت یازدهم به ریاست حسن روحانی با سه وزیر جای مانده از کابینه، دولتهایی هستند که سومین رتبه اعتماد اهالی مجلس را به خود اختصاص میدهند و دولت نهم احمدی نژاد نیز با 4 وزیری که مجلس رأی اعتماد خود را به آنها هدیه نکرد، در دسته بی اعتمادترین کابینه از نگاه مجلس قرار گرفت.
دولت |
ادوار مجلس |
وزرای پیشنهادی |
وضعیت رأی اعتماد |
دولت پنچم؛ آیت الله هاشمی رفسنجانی |
مجلس سوم |
1-علی فلاحیان؛وزیر اطلاعات |
تمامی وزرای پیشنهادی دولت پنجم توانستند رأی اعتماد مجلس را از آن خود کنند. |
2-سید محمد خاتمی؛وزیر فرهنگ |
|||
3-سراج الدین کازرونی؛وزیر مسکن |
|||
4-علی اکبر ولایتی؛وزیر امورخارجه |
|||
5-ایرج فاضل؛ وزیر بهداشت |
|||
6-اکبرترکان؛وزیر دفاع |
|||
7-اسماعیل شوشتری؛وزیر دادگستری |
|||
8-عیسی کلانتری؛وزیر کشاورزی |
|||
9-غلامرضا فروزش؛وزیر جهاد سازندگی |
|||
10-حسین محلوجی؛وزیر معادن |
|||
11-سیدمحمد غرضی؛وزیر پست |
|||
12-مصطفی معین؛وزیر آموزش عالی |
|||
13-محمدسعیدی کیا؛وزیر راه |
|||
14-محمدرضا نعمت زاده؛وزیر صنایع |
|||
15-هادی نژاد حسینیان؛وزیر صنایع سنگین |
|||
16-حسین کمالی؛وزیر کار |
|||
17-محسن نوربخش؛وزیر اقتصاد |
|||
18-محمدعلی نجفی؛وزیر آموزش و پرورش |
|||
19-عبدالله نوری؛وزارت کشور |
|||
20-عبدالحسین وهاجی؛وزیر بازرگانی |
|||
21بیژن نامدار زنگنه؛وزیر نیرو |
|||
22-غلامرضا آقازاده؛وزیر نفت |
|||
دولت ششم؛ آیت الله هاشمی رفسنجانی |
مجلس چهارم |
1-میرسلیم؛وزیر فرهنگ و ارشاد |
تمام وزرای پیشنهادی دولت ششم به استثناء محسن نوربخش برای پست وزارت اقتصاد رأی اعتماد مجلس را کسب کردند و کرسی وزارت اقتصاد نیز سرانجام با رأی اعتماد اهالی مجلس به محمد خان رسید.
|
2-زنگنه؛وزیر نیرو |
|||
3-محمد فروزنده؛وزیر دفاع |
|||
4-محمدرضا هاشمی؛وزیر فرهنگ و آموزش عالی |
|||
5-غلامرضا آقازاده؛وزیر نفت |
|||
6-محمدغرضی؛وزیر پست و تلگراف و تلفن |
|||
7-محمدعلی بشارتی؛وزیر کشور |
|||
8- حسین کمالی کمالی؛وزیر کار و اموراجتماعی |
|||
9-اکبر ترکان؛وزیر راه |
|||
10- غلامرضا فروزش؛وزیر جهاد سازندگی |
|||
11- هادی نژاد حسینیان؛ وزیر صنایع سنگین |
|||
12- محمدرضا نعمت زاده؛ وزیر صنایع |
|||
13- علی اکبر ولایتی؛ وزیر امور خارجه |
|||
14- شوشتری؛وزیر دادگستری |
|||
15- محسن نوربخش؛ وزیر اقتصاد |
|||
16- عیسی کلانتری؛وزیر کشاورزی |
|||
17- علیرضا مرندی؛ وزیر بهداشت |
|||
18- علی نجفی؛ وزیر آموزش و پرورش |
|||
19- فلاحیان؛ وزیر اطلاعات |
|||
20- محلوجی؛ وزیر معادن |
|||
21- آل اسحاق؛ وزیر بازرگانی |
|||
22- احمد آخوندی؛ وزیر مسکن |
|||
دولت هفتم؛محمد خاتمی |
مجلس پنجم |
1-حسین مظفر؛ وزیر آموزش و پرورش |
وزیر پیشنهادی دولت خاتمی برای وزارت پست، تنها وزیری بود که رأی کافی را از مجلس کسب نکرد. احمد معتمدی پس از کسب رأی اعتماد مجلس سکاندار وزارت پست شد. |
2- قربانعلی دری نجفآبادی؛ وزارت اطلاعات |
|||
3- کمال خرازی؛ وزارت امور خارجه |
|||
4- حسین نمازی؛ وزارت اقتصاد |
|||
5- محمد شریعتمداری؛ وزارت بازرگانی |
|||
6-محمد فرهادی؛ وزارت بهداشت |
|||
7- علی شمخانی؛ وزارت دفاع |
|||
8- اسماعیل شوشتری؛ وزارت دادگستری |
|||
9- علی عبدالعلیزاده؛ وزارت مسکن |
|||
10- محمود حجتی؛ وزارت راه |
|||
11-جهانگرد؛ وزارت پست |
|||
12-مرتضی حاجی؛ وزارت تعاون |
|||
13- سعیدی کیا؛ جهاد کشاورزی |
|||
14-غلامرضا شافعی؛ وزارت صنایع |
|||
15- اسحاق جهانگیری؛ وزارت معادن |
|||
16- مصطفی معین؛ وزارت آموزش عالی |
|||
17- عطاءالله مهاجرانی؛ وزارت فرهنگ |
|||
18- حبیب الله بیطرف؛ وزارت نیرو |
|||
19- بیژن نامدار زنگنه؛ وزارت نفت |
|||
20- عبدالله نوری؛ وزارت کشور |
|||
21- حسین کمالی؛ وزارت کار |
|||
دولت هشتم؛محمد خاتمی |
مجلس ششم |
1-مرتضی حاجی، وزیر آموزش و پرورش |
تمام وزرای پیشنهادی رأی اعتماد مجلس را کسب کردند. |
2- علی یونسی؛ وزیر اطلاعات |
|||
3- طهماسب مظاهری؛ وزیر اقتصاد و دارایی |
|||
4- کمال خرازی؛ وزیر امورخارجه |
|||
5- محمد شریعتمداری؛ وزیر بازرگانی |
|||
6- مسعود پزشکیان؛ وزارت بهداشت |
|||
7- احمد معتمدی؛ وزارت پست |
|||
8- شریف زادگان؛ وزارت رفاه |
|||
9- علی صوفی؛ وزارت تعاون |
|||
10- محمود حجتی؛ وزارت جهاد کشاورزی |
|||
11- اسماعیل شوشتری؛ وزارت دادگستری |
|||
12- علی شمخانی؛ وزارت دفاع |
|||
13- احمد خرم؛ وزارت راه |
|||
14- حبیب اله بیطرف؛ وزارت نیرو |
|||
15- خالقی؛ وزارت کار |
|||
16-موسوی لاری؛ وزارت کشور |
|||
17- مسجد جامعی؛ وزارت فرهنگ |
|||
18- مصطفی معین؛ وزارت علوم |
|||
19-زنگنه؛ وزارت نفت |
|||
20-جهانگیری؛ وزارت صنایع |
|||
21- عبدالعلی زاده؛ مسکن |
|||
دولت نهم؛ محمود احمدی نژاد |
مجلس هفتم |
1-اشعری؛ وزارت آموزش و پرورش |
اشعری، علی احمدی، هاشمی و سعیدلو چهار گزینه پیشنهادی رئیس جمهور برای وزارت بودند که مجلس با آنها این گزینههای احمدینژاد مخالفت کرد و سرانجام رئیس دولت نهم با معرفی فرشیدی به عنوان وزیر آموزش و پرورش، کاظمی برای وزارت رفاه، اردکانی در وزارت تعاون و همچنین وزیری برای سکانداری وزارت نفت توانست رأی اعتماد نمایندگان مجلس را جلب کند. |
2- علی احمدی؛ وزارت تعاون |
|||
3- هاشمی؛ وزارت رفاه |
|||
4- سعیدلو؛ وزارت نفت |
|||
5- سلیمانی؛ وزارت ارتباطات |
|||
6- دانش جعفری؛ وزارت اقتصاد |
|||
7-منوچهر متکی؛ وزارت امورخارجه |
|||
8- میرکاظمی؛ وزارت بازرگانی |
|||
9- باقری لنکرانی؛ وزارت بهداشت |
|||
10-اسکندری؛ وزارت جهاد کشاورزی |
|||
11- کریمی راد؛ وزارت دادگستری |
|||
12- محمد نجار؛ وزارت دفاع |
|||
13- رحمتی؛ وزارت راه |
|||
14- طهماسبی؛ وزارت صنایع |
|||
15- زاهدی؛ وزیر علوم |
|||
16- صفارهرندی؛ وزیر ارشاد |
|||
17- جهرمی؛ وزیر کار |
|||
18- پورمحمدی؛ وزیر کشور |
|||
19- سعیدی کیا؛ وزارت مسکن |
|||
20- فتاح؛ وزارت نیرو |
|||
21- اژهای؛ وزارت اطلاعات
|
|||
دولت دهم؛ محمود احمدی نژاد |
مجلس هشتم |
1-سوسن کشاورز؛ وزارت آموزش و پرورش |
دولت دهم نیز با در معرفی کابینهاش با سد رأی اعتماد نمایندگان مجلس مواجه شد. سوسن کشاورز، فاطمه آجرلو و محمد علیآبادی سه وزیری بودند که از ریاست بر وزراتخانهای در دولت دهم باز ماندند و حاجیبابایی، صادق محصولی و مجید نامجو به ترتیب بر صندلی وزارت آموزش و پرورش، رفاه و نیرو تکیه زدند.
|
2- فاطمه آجرلو؛ وزارت رفاه |
|||
3- محمد علیآبادی؛ وزارت نیرو |
|||
4- رضا تقیپور؛ وزارت ارتباطات |
|||
5- حیدر مصلحی؛ وزارت اطلاعات |
|||
6- شمس الدین حسینی؛ وزارت اقتصاد |
|||
7- منوچهر متکی؛ وزارت امورخارجه |
|||
8- مهدی غضنفری؛ وزارت بازرگانی |
|||
9- مرضیه وحید دستجردی؛ وزارت بهداشت |
|||
10- محمد عباسی؛ وزارت تعاون |
|||
11- صادق خلیلیان؛ وزارت جهاد کشاورزی |
|||
12- مرتضی بختیاری؛ وزارت دادگستری |
|||
13- احمد وحیدی؛ وزارت دفاع |
|||
14- حمید بهبهانی؛ وزارت راه |
|||
15- علی اکبر محرابیان؛ وزارت صنایع |
|||
16- کامران دانشجو؛ وزارت علوم |
|||
17- سید محمد حسینی؛ وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی |
|||
18- عبدالرضا شیخ الاسلامی؛ وزارت کار |
|||
19- مصطفی نجار؛ وزارت کشور |
|||
20- علی نیکزاد؛ وزارت مسکن |
|||
21- مسعود میرکاظمی؛ وزارت نفت |
|||
دولت یازدهم؛ حسن روحانی |
مجلس نهم |
1-محمدعلی نجفی؛ وزیر آموزش و پرورش |
نجفی، میلی منفرد و سلطانی فر سه وزیری بودند که مجوز حضور در کابینه دولت یازدهم را از سوی نمایندگان مجلس کسب نکردند. |
2-عبدالرضا رحمانی فضلی؛ وزارت کشور |
|||
3-سید محمود علوی؛ وزارت اطلاعات |
|||
4- علی جنتی؛ وزارت فرهنگ و ارشاد |
|||
5- مصطفی پورمحمدی؛ وزارت دادگستری |
|||
6- حسین دهقان؛ وزیر دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح |
|||
7-عباس آخوندی؛ وزارت راه و شهرسازی |
|||
8- جعفر میلی منفرد؛ وزارت علوم و تحقیقات |
|||
9- علی ربیعی؛ وزارت کار، تعاون و رفاه اجتماعی |
|||
10-محمود واعظی؛ وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات |
|||
11- علی طیب نیا؛ وزارت امور اقتصاد و دارایی |
|||
12-حسن قاضیزاده هاشمی؛ وزارت بهداشت و درمان |
|||
13- محمود حجتی؛ وزارت کشاورزی |
|||
14-محمد نعمتزاده؛ وزارت صنعت و معدن |
|||
15- محمدجواد ظریف؛ وزارت امورخارجه |
|||
16- بیژن زنگنه؛ وزارت نفت |
|||
17- حمید چیت چیان؛ وزارت نیرو |
|||
18- مسعود سلطانی فر؛ وزارت ورزش و جوانان |
نمودار زیر بیشتر میزان اعتماد اهالی مجلس به کابینه پیشنهادی دولتهای پس از جنگ تحمیلی را نشان میدهد: