سردردهای شدید امانش را بریده است و هر روز وضع بدتر میشود. در حرکتش نیز اختلال بهوجود آمده و نمیتواند کارهای روزانهاش را درست انجام دهد. چند روزی است از این مطب به آن مطب سرگردان است اما هر پزشک یک تشخیص دارد.
ام اس، تومور مغزی، پارکینسون و... این روزها اسمهای عجیب و غریب از بیماری احتمالیاش شنیده که دیگر کلافه شده است. نخستین و آخرین راه امآرآی است تا از نوع بیماریاش مطمئن شده و از سرگردانی نجات پیدا کند. تماس تلفنی با بیمارستان شهید بهشتی حجمی از نگرانی مضاعف را به ذهنش وارد میکند: تا یکماه دیگر نوبتی برای امآرآی داده نمیشود... .
دستگاههای میلیون دلاری
امکانات تصویربرداری پزشکی از مهمترین امکاناتی هستند که بیماران یا افراد مشکوک به بیماری در مراحل اولیه برای مشخص شدن مسیر درمان به آنها نیاز دارند. این امکانات همان قدر که حیاتبخش هستند، گران هم بوده و گاهی دسترسی به آنها مشکل میشود.
طبق استانداردهای ملی به ازای هر500هزار نفر باید یک دستگاه امآرآی وجود داشته باشد که با این حساب در شهر قم 3دستگاه کفایت نیازهای مردم را میکند اما در عمل با وجود 2مرکز خصوصی و یک مرکز دولتی هنوز بیماران بسیاری در صف این دستگاه قرار دارند. در حال حاضر 3دستگاه امآرآی در شهر قم وجود دارد که تنها یک دستگاه به بیمارستان شهید بهشتی که یک مرکز دولتی است، تعلق دارد، اما با توجه به حجم عظیم مراجعهکنندگان برای این دستگاهها در استان قم به 3تا 5دستگاه دیگر نیاز هست درحالیکه هر دستگاه بین یک تا 3میلیون دلار قیمت دارد.
ازدحام در مراکز دولتی
تفاوت تعرفههای تصویربرداری پزشکی در مراکز دولتی و خصوصی یکی از مسائلی است که در این زمینه باید به آن توجه شود. در شرایطی که بخش خصوصی 4برابر تعرفه دولتی را برای اعمالی نظیر امآرآی دریافت میکند، طبیعی است که بسیاری از قشرهای جامعه که از عهده پرداخت تعرفههای بخش خصوصی برنمیآیند، به بیمارستانها و مراکز دولتی مراجعه میکنند که در این مراکز هم چیزی جز صفهای طولانی در انتظارشان نیست.
اضافه شدن 3دستگاه امآرآی
معاون درمان دانشگاه علوم پزشکی استان قم با اشاره به فعالیت مرکز تصویربرداری پزشکی بیمارستان شهید بهشتی در تمام ساعات روز و با تمام ظرفیت اظهار داشت: با این حال هنوز جوابگوی نیاز تمام مردم در استان قم نیستیم. محمود پرهام، مهاجر و زائرپذیر بودن شهر قم را یکی از دلایل مراجعات بیش از حد انتظار میداند و میگوید: به همینخاطر برای استان قم درخواست خرید تعداد بیشتری دستگاه امآرآی داشتهایم که با این درخواست موافقت شده و قرار است 3مرکز دولتی نیز در آینده به این دستگاه مجهز شوند.
وی با اشاره به خرید دستگاه امآرآی برای درمانگاه امام صادق(ع) ابراز داشت: این درمانگاه یک مرکز درمانی خیریه است که در منطقه محروم نیروگاه قرار دارد و تعرفههای آن نزدیک به تعرفههای دولتی تنظیم شده و بیماران کمبضاعت میتوانند به این مرکز مراجعه کنند.
بیمارستان علیبنابیطالب(ع) و بیمارستان فرقانی از دیگر مراکزی هستند که قرار است خدمات امآرآی را با تعرفههایی منطقیتر از تعرفههای بخش خصوصی برای مردم قم ارائه دهند. با اضافه شدن این دستگاهها به مجموعه مراکز تصویربرداری پزشکی، استان قم بیش از دو برابر استاندارد ملی دستگاه امآرآی خواهد داشت.
کمبود امکانات یا مدیریت ناصحیح
شاید عجیب بهنظر برسد اما نگاهی به استانداردها نشان میدهد در کشور ما بیش از استاندارد جهانی دستگاههای تصویربرداری پزشکی وجود دارد. این موضوع با توجه به صفهای طولانی برای استفاده از این دستگاهها بسیار قابل تامل است.بهعنوان مثال در کشور کانادا به ازای هر یک میلیون و 500هزار نفر یک دستگاه امآرآی وجود دارد که این رقم حدود 3برابر استاندارد در کشور ماست. این موضوع نشان میدهد در کشور ما مدیریت صحیح در زمینه استفاده از این دستگاهها وجود ندارد یا اینکه سلامت مردم به نحو چشمگیری نسبت به کشورهای پیشرفته در مخاطره است.معاون درمان دانشگاه علوم پزشکی قم با اشاره به اینکه مراجعه به مراکز تصویربرداری پزشکی در استان قم بیش از حد استاندارد است، خاطرنشان کرد: این موضوع میتواند دلایل مختلف فرهنگی و اجتماعی داشته باشد؛ ازجمله اینکه برخی پزشکان برای کوچکترین ناراحتی نسخه مراجعه به این مراکز را برای بیمار مینویسند.وی افزود: پاسخ این سؤال که آیا پزشکان ما از ابزارهای تشخیصی درست استفاده میکنند یا نه، به مسائل فرهنگی و روانی جامعه برمیگردد. در جامعه ما کسی که به پزشک مراجعه میکند، بیشتر علاقهمند است که برایش آزمایشی تجویز یا انجام شود و اگر این اتفاق نیفتد، بیمار، پزشک را مقصر میداند.