چیزی در حدود 27 سال از این حادثه خونین می‌گذرد. پلیس انگلیس در تحقیقات اولیه خود فاش کرد که اعضای این گروه از طریق سفارت بریتانیا در بغداد، روادید ورود به این کشور را دریافت کرده و پیش از شروع عملیات برای مدتی اوقات خود را در لندن به خرید و عیاشی با پول‌های اعطایی از حکومت صدام سپری کرده بودند.
یازدهم اردیبهشت 1359 حمله ناگهانی 6 نفر از اعضای گروهک تروریستی موسوم به «اعراب جدایی‌طلب خوزستان» به سفارت ایران در لندن منجر به شهادت دو تن از هموطنانمان به نام‌های علی‌اکبر صمدزاده و علی لواسانی شد، غلامعلی افروز، کاردار وقت ایران در لندن زخمی شد. صمدزاده از کارکنان سفارت و لواسانی وابسته مطبوعاتی سفارت بود.
داستان ورود این شش تروریست و گروگانگیری 26 نفر در داخل سفارت زمانی رخ داد که علاوه بر کارمندان ایرانی سفارت چند متقاضی خارجی ویزا و دو کارمند بی‌بی‌سی در این مکان حضور داشتند.
کارمندان بی‌بی‌سی کریس‌کرامر و سیمون‌هریس بودند که کرامر در روز دوم حادثه و هریس نیز پس از حمله نیروهای انگلیس برای آزادسازی گروگانها که به عملیات نمرود معروف شده است، آزاد شد.
تروریست‌های اشغالگر برای ترک محل و آزادکردن 26 گروگان خود خواهان آزادی 91 نفر ازهم‌فرقه‌ای‌های خود شده‌بودند که به ادعای آنان در ایران زندانی بودند، آنها همچنین خواهان هواپیمایی برای انتقال گروگانها و گروگانگیرها به خارج از انگلیس بودند.
این حادثه 6 روز طول کشید. گویا در روز سوم اشغال سفارت تروریستها برای انجام مذاکره خواهان حضور یکی از سفرای الجزایر و یا اردن در محل سفارت می‌شوند که تا ختم غائله هیچ یک از دیپلماتهای کشورهای مذکور حاضر به این کار نمی‌شوند.
بعد از این درخواست تروریستها خواهان گفتگو با یک خبرنگار می شوند که دولت انگلیس از برآورد این خواسته آنها نیز امتناع می ورزد و این موضوع یکی از نکات دارای ابهام حادثه مذکور است. اما اتفاق اصلی در روز پنجم رخ داد.
روزی که گروگانگیرها چون با بی‌تفاوتی دولت وقت انگلیس که مارگارت تاچر را در رأس داشت مواجه شدند اقدام به قتل عباس لواسانی کردند تا نشان دهند در خواسته‌های خود مصمم هستند.
براساس گزارش‌ها لواسانی در بین گروگانها کسی بود که مدام با تروریستها جدل می‌کرد و همین مسأله باعث شد که گروگانگیرها دست روی او گذاشته و پس از حاصل‌نشدن خواسته‌هایشان لواسانی را به طرزی فجیع به شهادت برسانند.
تره ورلاک، افسر پلیس و محافظ آن روز سفارت که تروریستها را به داخل سفارت راه داده بود با وجود اینکه اسلحه در دست داشت هیچ اقدامی در مواجهه با این رویداد نمی کند.
این «تره ورلاک» در منابع خبری به عنوان یکی از فرماندهان عملیات آزادسازی سفارت ایران معرفی شده و بعدها به اسم نجات در عملیات و نجات گروگانها از وزیر کشور انگلیس نشان لیاقت سنت جورج دریافت کرد.
در حالیکه بنا به گفته عباس سلیمی نمین، عضوکمیته دفاع از شهدا و آسیب دیدگان سفارت ایران در لندن «لاک» همان پلیسی بود که روز حادثه جایگزین محافظ اصلی سفارت می‌شود و به بهانه نوشیدنی پست نگهبانی را ترک و حتی خارج از حیطه وظایفش در را به روی تروریست ها باز می‌کند.
اما شهادت لواسانی بالاخره پس از پنج روز دولت تاچر را به واکنش واداشت تا نیروهای ویژه عملیات ضد تروریستی انگلیس موسوم به اس.ای.اس که قبلاً با روشهای خود پنجره‌ها، در شومینه‌ها و دیوارهای سفارت ایران وسایل شنود و مواد منفجره کار گذاشته بودند در عملیات نمرود که تنها 11 دقیقه طول کشید چهار نفر از تروریستها را کشته و گروگانها را آزاد کنند.علی صمدزاده دیگر دیپلمات ایرانی نیز در این عملیات به شهادت رسید.
سلیم علی‌محمد، رهبر گروه، فیصل شکیر‌عبدالله نفر دوم گروه، مکی‌هانون علی و عباس تمیر محمد چهار تروریستی بودند که در لحظه اول حمله نیروهای اس.ای اس کشته شدند.
حسن شکیرسلطان و فوزی بداوی‌نژاد خود را به عنوان گروگان جا زدند تا جان سالم به در برند، اما نفر اول در داخل سفارت شناسایی و در همانجا کشته شد و فوزی بداوی نژاد نیز خارج از سفارت توسط یکی از گروگانها شناسایی شد که در مقابل هاید پارک و روبروی دوربین های خبری مجال کشتن وی به وجود نیامد.
بداوی‌نژاد امروز در زندان انگلیس است و پس از گذشت 27 سال از این حادثه محل بحث‌ها و گمانه‌زنی‌های زیادی شده است.
در حالیکه تاچر در پیامی کاملاً جدی اما غیرمعقول خواستار کشتن همه گروگانگیرها شده بود ،سیاستمداران انگلیسی نیز در مراسم ضیافتی که در تجلیل از عوامل آزادسازی گروگانهای سفارت ایران برگزار شده بود، نتوانستند خشم خود را از زنده‌ماندن بداوی‌نژاد پنهان کنند.
سرنوشت آخرین تروریست
فوزی بداوی‌نژاد، آخرین عضو گروهک تروریستی که سفارت ایران را هدف قرار داده بود پس از آن‌که روبروی هایدپارک شناسایی شد، دستگیر و بعد از محاکمه در دادگاه عالی لندن به مجازات حبس ابد محکوم شد.
وی که اکنون 49 سال دارد، بیست و پنجمین سال زندانش را سپری می‌کند. اخباری مبنی بر تلاش‌هایی جهت آزادی این تروریست گاه و بیگاه شنیده می‌شود. به‌ویژه در سال 2000 که وکیلان مدافع وی از دادگاه، حکم تقاضای بخشش و تجدید نظر کردند اما در آن برهه دیوید‌بلانکت، وزیر وقت کشور انگلیس با استفاده از اختیارات قانونی خود با این درخواست مخالفت کرد.
دو سال بعد مجدداً همین درخواست مطرح می‌شود که این بار وزارت کشور انگلستان می‌پذیرد که بداوی‌نژاد را پس از 22 سال حبس آزاد‌کنند. اما چارلز کلارک جانشین بلانکت نیز در آن مقطع ترجیح می‌دهد، وی همچنان در زندان بماند اما محل نگهداری وی از «هایپونیت» که یک زندان سربسته است به زندان روباز «هولسلی‌بی» انتقال می‌یابد.
با این وجود وزارت کشور انگلستان حاضر نیست به رسانه‌ها درباره جدیدترین وضعیت این گروگانگیر اطلاعاتی دهد، اما در اخباری که بی‌بی‌سی به نقل از منابعی غیررسمی منتشر کرده است گفته می‌شود که بداوی‌نژاد در میان 72 زندانی خطرناک خارجی بوده که در اردیبهشت‌ماه سال 85 مجدداً از زندانهای روباز به زندان تحت کنترل شدید سافولک منتقل شده است.
اگر چه چیزی در حدود یک سال‌ونیم پیش نیز برخی رسانه‌های خبری در گزارش‌هایی اعلام کردند که مقامات وزارت کشور انگلیس تصمیم گرفته‌اند تا به بداوی نژاد پناهندگی سیاسی بدهند، اما مدیر کل غرب اروپای وزارت خارجه در حاشیه مراسم یادبود دو شهید این حادثه تروریستی که چندی پیش برگزار شد گفت که پرونده این حادثه هنوز باز است و فوزی بداوی‌نژاد همچنان در زندان به سر می‌برد.
پشت پرده
بعد از شکست آمریکایی ها در حمله طبس که به منظور ضربه زدن به ایران و آزادی دیپلماتهای آمریکایی در تهران طراحی شده بود، لندن به فاصله کوتاهی تمام دیپلمات های خود را از تهران فراخواند!
تحلیل این اقدام بریتانیا در آن زمان شاید کمی مشکل به نظر می آمد، اما وقتی حادثه سفارت ایران در لندن رخ داد همه متوجه شدند که لندن پیش بینی عواقب کاری را که باید در چند روز آینده رخ می داد کرده است.
روز دوازدهم اردیبهشت یعنی پس از دو روز از واقعه مذکور مقام معظم رهبری که در آن زمان نماینده امام در شوراى عالى دفاع بودند، در خطبه های نماز جمعه آن زمان با افشای ارتباط این ماجرا با گروگان های آمریکایی که در ایران بازداشت بودند به دخالت انگلیس در قضیه گروگان گیری در سفارت ایران اشاره کردند.
سلیمی نمین می گوید در تاریخ انگلیس چنین چیزی رخ نداده بود که انگلیس ها برای خوشامد آمریکا آبروی خود را به قمار بگذارند.
شواهدی که به دست آمده است نشان می‌دهد این تروریست ها در عراق آموزش دیده بودند. اینکه چرا تاچر در راس دولت وقت انگلستان دستور به قتل همه گروگانگیرها داده بود جای سئوال دارد.
وقتی افروز، کاردار وقت ایران در لندن که در جریان حادثه تروریستی زخمی شده بود در همان مراسم بزرگداشت دو شهید صحبت می‌کرد به اسنادی اشاره کرد که خبرنگاری در همان برهه در کانال چهار تلویزیون انگلیس از آنها پرده برمی‌دارد و در گزارش خود سراغ مقصر اصلی این درگیری را می گیرد و پس از پخش این گزارش از کار خود اخراج می‌شود.
منوچهر متکی، وزیر خارجه نیز در جریان ملاقاتش با خانواده دو دیپلمات شهید ایرانی، این حادثه را یک طراحی و شیطنت حساب شده خوانده و اظهار داشت که دولت وقت عراق و سازمان اطلاعات آن کشور در این حادثه دست داشته‌اند. وی دست روی دست گذاشتن دولت وقت بریتانیا به مدت پنج‌روز در این حادثه را سئوال‌برانگیز خواند.
سیدمهدی مصطفوی، قائم مقام وزیر خارجه نیز در مراسم یادبود شهدای حادثه تروریستی ضمن مقصر دانستن دولت انگلیس در این ماجرا گفت: عملکرد دولت انگلیس در قبال این موضوع آن‌قدر ضعیف بود که می‌شود آن را با هر استدلال و منطق در هر دادگاهی محکوم کرد.
سال گذشته زمانی که صحبت از بخشودگی آخرین بازمانده حمله‌کنندگان به سفارت ایران شده بود، محمدعلی حسینی، سخنگوی وزارت خارجه اعتراض ایران را نسبت به این موضوع اعلام کرد و این اقدام را به «چراغ سبز انگلیس به تروریستها» تعبیر نمود.
