او اخیراً در مصاحبهای با شبکه خبری ریانووستی به سئوالات خبرنگاران این نهاد خبری پاسخ داد.
- شما با همکارانتان از سازمان همکاری شانگهای (SCO) قرار است در نشست آتی این سازمان پیرامون چه موضوعاتی گفتوگو کنید؟
این مذاکرات چه تفاوتهایی با مسایلی که از سوی رؤسای دولتها یا وزرای امورخارجه مورد بحث و رایزنی قرار میگیرند، دارد؟
آیا با هم دیدارهای اضطراری یا مذاکرات تلفنی هم دارید؟
ما به مسائلی مشابه میپردازیم. تنها تفاوت در تمرکز بر موضوعاتی خاص است. دبیران شورای امنیت کشورهای مختلف بر منافع ملی و موضوعات امنیتی کشورهای منفرد و سازمان همکاری شانگهای بهعنوان مجموعهای واحد تأکید دارند. گاهی ما ناچار به اتخاذ تصمیمهای فوری هستیم. سطح جاری روابط به ما اجازه میدهد ارتباط نزدیکی با هم داشته باشیم.
شورای امنیت سازمان همکاری شانگهای اقدام به برگزاری نشستهای رسمی منظم میکند و کشورهای عضو به مواضع یکدیگر احترام میگذارند. ما مکانیسمهای کارآمدی برای مشاوره و اقدام هماهنگ داریم.
در نشست ماه مه سال جاری میلادی ما مترصد گفتوگو پیرامون طیف وسیعی از موضوعات در سومین نشست سالانه خود هستیم. این نشست قرار است در بیشکک، پایتخت قرقیزستان برگزار شود در آن پیرامون همکاریهای بیشتر برای تأمین امنیت در حوزه کشورهای عضو SCO، اقدام مشترک برای مقابله با تهدیدات موجود علیه صلح، ثبات و امنیت در اروپا، اقدام در حوزه امنیت اطلاعاتی و همکاری در مبارزه با قاچاق مواد مخدر و مواد روانگردان رایزنی خواهد شد.
ما از مدتها قبل با دقت تمام در حال آماده کردن شرایط برگزاری نشست آتی بودهایم و بر این باور هستیم که این نشست به ما کمک میکند امنیت کشورهایمان را ارتقا بخشیم.
- سازمان همکاری شانگهای و اعضایش با چه چالشها و تهدیداتی روبهرو هستند؟ طی یک تا دو سال گذشته چه تغییراتی در این حیطه بهوقوع پیوسته است؟
هر کشور باید با چالشهای خاصی که متوجه امنیت ملی و منافعاش است روبهرو شود اما تهدیدات مشترکی نیز چون تروریسم، جنایات سازمانیافته، قاچاق مواد مخدر، تجارت انسان، قاچاق سلاح و بیماریهای شایع وجود دارد که تهدید مشترک علیه همه کشورهای عضو است.
همه این موارد معضلاتی فرامرزی هستند و این دشوار و گاه ناممکن است که آنها را بهتنهایی حل و فصل کرد. گذر از این مشکلات به تلاشهایی هماهنگ نیازمند است.
دستور کار نشست آتی بر مواجهه با سه معضل استوار شده است. قرار است در این نشست به موضوعات تروریسم، جداییطلبی و افراطیگری پرداخته شود. من باید به این فهرست یک موضوع دیگر را اضافه کنم. قاچاق مواد مخدر که خطری جدی را متوجه کشورهای عضو کرده و به منبع تأمین منابع مالی سه تهدید دیگر تبدیل شده است.
این مهم است که سازمان همکاری شانگهای به ما فرصت میدهد پاسخ مشترکی به مسایلی بدهیم که صلح، امنیت و ثبات منطقه را تهدید میکنند.
با مؤثرکردن عملکرد SCO در این حوزهها ما میتوانیم به مقابله با چالشهای منطقهای و جهانی به نفع ثبات بینالمللی برویم.
من نسبت به دورنمای همکاریها در قالب سازمان همکاری شانگهای خوشبین هستم. این سازمان میرود که به نیرویی مستقل و تأثیرگذار در آسیا تبدیل شود. این سازمان راهکارهای مناسبی برای پاسخ دادن به چالشهای فرامرزی و تهدید علیه امنیت اعضا با اقدامات مشترک دارد و پتانسیلهای مناسب برای همکاریهای سودمند بین همه طرفها در حیطههای تجارت، اقتصاد، فرهنگ و حوزههای بشردوستانه در قالب آن به وجود آمده است.
- رسانههای خارجی کماکان میگویند سازمان همکاری شانگهای، پیمانی نظامی است یا این که در حال حرکت در راستای تبدیل شدن به ائتلافی نظامی است. در این رابطه چه میگوئید؟
من به کسانی که به این رویکرد چسبیدهاند، توصیه میکنم نگاهی دقیق به اسناد تشکیل این سازمان چون اساسنامه آن و قطعنامههای شورای رؤسای دولتهای عضو و سایر زیرمجموعههای راهبردی این سازمان بیاندازند. همه این اسناد و مدارک در اختیار عموم قرار دارند.
سازمان همکاری شانگهای، نهادی شفاف است. برای درک این که SCO در برابر ناتو نیست کافی است نگاهی به نقشه دنیا بیاندازیم تا مشخص شود این ادعا تا چه اشتباه است.
اعضای SCO به لحاظ نظامی خود اتکا هستند. آنان ارتش و صنایع نظامی مستقل برای تامین امنیت خود را دارند. هدف این سازمان تقویت تلاشهای جمعی برای مهار روندهای منفی جهانی و نظامی است.
ما هیچگاه به دنبال تبدیل سازمان همکاری شانگهای به ائتلافی نظامی نبودهایم. اعضای سازمان اقدام به برگزاری مانورهای مختلف برای کسب آمادگی در برابر حوادث تروریستی میکنند. یک نمونه این رزمایشها قرار است تحت نام ماموریت صلح 2007 طی ماه ژوئیه در منطقه چلیبینسک برگزار شود.
- از زمان تشکیل SCO، افغانستان همیشه تهدیدی برای امنیت کل منطقه تلقی شده است اما اکنون این سازمان و افغانستان اقدام به تشکیل گروه تماس کردهاند. دورنمای روابط افغانستان و SCO را چطور ارزیابی میکنید؟
شورای امنیت روسیه به همراه همتایانش از سایر کشورهای عضو در تبیین جایگاه افغانستان ایفای نقش میکنند. این امری پوشیده نیست که وضعیت افغانستان بغرنج، بیثبات و غیرقابل پیشبینی است. وضعیت اجتماعی و اقتصادی این کشور کماکان در حال افول است. متاسفانه تداوم مشکلات تروریستی به علاوه تولید و قاچاق مواد مخدر در تشدید مشکلات افغانستان بیتأثیر نیست.
تحت این شرایط افغانستان به کمکهای بینالمللی نیازمند است. باید راههایی برای حل مشکلات موجود پیدا شود. من مطلع هستم SCO میتواند و باید در این حیطه ایفای نقش کند. ایجاد گروه تماس گام اول است. در حال بررسی برای یافتن راهکارهای دیگری برای توسعه روابط با افغانستان هستیم.