ماجرا از آنجا آغاز شد که ایشان در یکی از سخنرانی‌های خود اعلام کردند: «چالش‌های عرصه نشر و مطبوعات بر کسی پوشیده نیست. ممیزی براساس معیارهای غیرمعقولانه دست نویسندگان را کرخت خواهد کرد اما ممیزی قانونی حق حاکمیت است و من تلاش می‌کنم با همکاری اهالی نشر راهی برای برون‌رفت از این مشکل بیابم...».
ایشان در ادامه پیشنهاد رفع ممیزی پیش از نشر کتاب را ارائه کردند تا با این ابتکار نسبت به رفع مشکلات ناشران و کتاب دوستان اقدام عملی صورت پذیرد. طبیعی است بلافاصله بعد از اعلام طرح وزیر ارشاد پیرامون این موضوع، موضع های متفاوتی گرفته شد و عده ای به حمایت و عده ای هم به نقد آن پرداختند.
به هر صورت به دلیل مشکلات نشر و خصوصیات ویژه این حرفه، دوستان کمتر مایل به خطرپذیری هستند و تمایل دارند تا اندک سرمایه خود را با اطمینان بیشتری هزینه کنند.
این که وزیر محترم ارشاد در دولت یازدهم به مشکلات ممیزی و شیوه های اعمال آن در کشور پی برده و در صدد اقدامات عملی برای رفع آنها هستند، خود جای امیدواری و سپاس دارد.
چون چیزی که تا به حال در شیوه کار دولت‌ها مشاهده می‌شد، ادامه روند اشتباه فعالیت دوره‌های پیشین و اکتفا کردن به ایجاد تفاوت‌های ناچیز برای سهولت این روند بود که طبعا تاثیر گذاری محسوسی نداشت.
اهالی تئاتر تنها در دولت آقای خاتمی کمی تساهل در این زمینه مشاهده کردند و در آن دوران کشور شاهد جهش داخلی و بین‌المللی هنر تئاتر بود. پس این اقدام قطعا اقدامی رو به جلو و پیشرفتی است در بدنه دولت که تعامل بین وزارت ارشاد و عاملان فرهنگی و هنری را افزایش می‌دهد.
اما پیشنهاد اینجانب به وزیر محترم ارشاد انتقال این پیشنهاد از نشر به هنر تئاتر است.
به هر حال همانگونه که در بالا عنوان شد، نشر دارای ریزه کاری‌ها و خصوصیات ویژه‌ای است که شاید نتواند در کوتاه مدت این تغییرات را بپذیرد، اما در هنر زنده تئاتر این ابتکار کاملا امکان پذیر است.
به خاطر دارم در ماه های آخر حضور تماشاخانه پارین در موزه زمان بود که طی یک گفتگوی زنده رادیویی در رادیو نمایش که به همراه هنرمند خوب تئاتر، روزبه حسینی حضور داشتم، به معضل بزرگ ممیزی تئاتر و نحوه اعمال این ممیزی پرداختیم و در ادامه گفتگو به اتفاق آقای این حسینی به این نتیجه رسیدیم که با توجه به ازدیاد فعالیت‌های تماشاخانه‌های خصوصی و غیر خصوصی مرکز هنرهای نمایشی فقط دو راه برای ادامه نظارت دارد: 1- گسترده کردن خود که بر خلاف سیاست کوچک سازی دولت است 2- سپردن مسئولیت ممیزی به مدیر هر سالن به شکلی که در حوزه مطبوعات و رسانه‌ها قابل مشاهده است.
حال این پیشنهاد وزیر ارشاد؛ چه برداشت شده از آن گفتگو و چه بر آمده از ذهن مشاوران وزیر ارشاد، می‌تواند هنر تئاتر زنده تئاتر اعمال شده و تاثیرات مطلوب بگذارد. در تئاتر بر خلاف حوزه‌های نشر و سینما که محصولات باید از پیش آماده، منتشر و تولید انبوه شوند، با هنری زنده سروکار داریم که متکثر نیست و در آن واحد در یک سالن به روی صحنه می‌رود.
این خصوصیت به تئاتر امکان می‌دهد که بتواند تنها نسخه محصول خود را ویرایش و اصلاح کند. در حالی که در حوزه نشر که محصولاتش متکثر و از پیش تولید شده است چنین خصوصیتی وجود ندارد! در واقع به این صورت شورای نظارت و ارزشیابی مرکز هنرهای نمایشی با اعلام خطوط قرمز و موارد مربوط به ممیزی تئاتر به مدیران تماشاخانه‌ها و تالارهای نمایشی و حتی معرفی مشاوران مورد تایید خود، نظارت مستقیم و مخرب پیش از اجرا را حذف کرده و دیدگاه های خود را به صورت نامحسوس در حین اجرای نمایش ها اعمال خواهد کرد.
با این روش در صورت وجود مشکلات ممیزی در یک اثر، با هماهنگی و همکاری مدیر تالار و کارگردان نمایش نسبت به رفع این اشکالات اقدام خواهد شد.
اینجانب به عنوان مدیر تماشاخانه پارین در طول یکسال فعالیت خود و همراهی با گروه‌های تئاتری و 15 سال فعالیت نمایشی، بارها و بارها با گوشت و استخوان درد ممیزی‌های سلیقه‌ای و بی پایه و اساس دولتی بر پیکر تئاتر را چشیده‌ام.
وقت آن است که طرحی نو افکنده شود تا هنر تئاتر از بحران فعلی‌اش که قطعا به دلیل ضعف نهادهای دولتی مرتبط و تاثیرگذار در آن است خارج شده و به دوران شکوفایی خود باز گردد.
به امید روزی که ممیزی به صورت کامل از بدنه فرهنگی و هنری کشور حذف شده و به جای آن اعتماد به هنر و هنرمند جایگزین شود.
* مدیر تماشاخانه پارین
