در مراسم بازگشایی مخازن جدید موزه ملی ملک که برخی نسخه‌های خطی آن شامل دیوان حافظ زراندازی شده مظفرالدین شاه قاجار و نسخه قرآن به خط کوفی منسوب به امام حسن مجتبی(ع) و نسخه‌ای از قرآن که گفته می‌شود دستخط ناصرالدین شاه قاجار در حاشیه یکی از برگ‌های آن وجود دارد، مدیرعامل کتابخانه و موزه ملی ملک به خبرنگاران گفت: آمارهای موزه ملی ملک آمارهای احمدی‌نژادی نیست و بسیار دقیق است.
سید مجتبی حسینی که به مناسبت برگزاری پنجمین جشنواره‌ماه پنجم این موزه سخن می‌گفت با اشاره به برنامه‌های این جشنواره در 3بخش تکریم واقفین غیر و مجموعه‌داران علاقه‌مند به اهدای آثار خود به موزه ملی ملک افزود: در وقفنامه مرحوم ملک به صحه عمومی و تعالی فرهنگی ایران تأکید شده است.
وی با اشاره به نامگذاری هزاره تدوین کتاب قانون ابن سینا از سوی یونسکو همچنین به نسخه قدیمی کتاب قانون ابن‌سینا در مخزن کتب خطی موزه ملک اشاره کرد و گفت: موقوفات مرحوم ملک منحصر به کتابخانه و موزه نیست و ایشان موقوفاتی خارج از آستان قدس نیز داشته‌اند. ازجمله یک باغ مشجر بزرگ را در مشهد وقف مردم ایران کردند که امروز به‌عنوان یک پارک مفرح برای زائران و مردم شهر مورد استفاده است. همچنین یک باغ بزرگ نیز در شهرری تهران وقف وزارت فرهنگ و معارف آن‌روز یا وزارت آموزش و پرورش کردند.
مدیرعامل کتابخانه و موزه ملی ملک افزود: دسته دیگری از موقوفات اهدایی مرحوم ملک زمین‌هایی است که در مشهد و تهران به نیت حفظ صحه عمومی اهدا شد و قریب 2میلیون مترمربع زمین نیز وقف فرهنگیان و معلمان در بلوار وکیل مشهد شده. همچنین یکسوی خیابانی به نام ملک در تهران وقف استادان دانشگاه‌ها، هنرمندان و فرهیختگانی شده است که آن زمان با مرحوم ملک در ارتباط بودند.
حسینی با تأکید بر اینکه دسته‌ای دیگر از موقوفات مرحوم حاج حسین ملک زیرمجموعه آستان قدس رضوی است و بقیه موقوفات این مؤسسه نیز شامل موقوفاتی است که با هدف تعالی معرفت و حفظ الصحه وقف شده تا تحت نظارت آستان قدس رضوی مدیریت شود و صرف بیمارستان شهرستان چناران شود و در 63هزار هکتار زمین نیز که از موقوفات مرحوم ملک است کشاورزی، باغداری و دامپروری جریان دارد که سود خالص این فعالیت‌ها صرف کتابخانه و موزه ملی ملک می‌شود.
وی با تأکید بر اینکه کتابخانه و موزه ملی ملک آکنده از ثروت نیست، گفت: کل درآمد موزه ملی ملک از محل موقوفات است و زمانی که کشاورزی و دامپروری رو به رشد باشد عایدات موزه نیز زیاد می‌شود اما اگر تولیدات کشور کم باشد کتابخانه و موزه ملی ملک نیز سهم کمتری از محل سود ناشی از این فعالیت‌ها دارد.
اقدامات جدید در بازسازی موزه ملک
مجتبی حسینی در نشست خود با خبرنگاران که با بازگشایی مخازن موزه ملی ملک در میدان مشق تهران همراه شد به تلاش‌های انجام شده در موزه ملی ملک اشاره کرد و گفت: ایجاد کتابخانه دیجیتال و ساماندهی و شناسنامه دار کردن اموال و مرمت آثار و جلب بازدیدکنندگان و مخاطبان موزه ملک از اقداماتی بود که در این سال‌ها صورت گرفت.
وی همچنین درخصوص انتقال مخازن موزه ملی ملک به طبقات زیرین ساختمان موزه ملک گفت: موزه ملی ملک امروز دارای 7مخزن است که مخزن مطبوعات و نسخه‌های خطی و کتاب‌های چاپی فارسی و غیرفارسی و مخزن نگارگری و منسوجات و فرش و آثار سنگی و فلزی ازجمله مخازن این موزه است. موزه ملک در سال1316 پس از موزه ملی ایران افتتاح شد. این موزه ازجمله موقوفات مرحوم حاج حسین ملک از بازرگانان خراسان است. پدر حاج حسین ملک قوی‌ترین بازرگان ایران در عهد ناصرالدین شاه قاجار بود. این موزه اگرچه از زیرمجموعه‌های موقوفات حاج حسین ملک به آستان قدس رضوی است اما تنها موزه خصوصی کشور است که به‌صورت مدرن به فعالیت موزه داری مشغول است. اسناد و کتاب‌های خطی موزه ملی ملک برگ‌شماری شده‌اند و بدین‌ترتیب حتی امکان سرقت تک برگ از کتاب‌ها و نسخه‌های موجود در این موزه وجود ندارد.
این موزه که در مجموعه تاریخی میدان مشق تهران احداث شده است دارای آزمایشگاه مجهز و مستقل، مخازن تجهیز شده با دستگاه‌های سنجش هوا از انگلستان و همچنین بخش مرمت نسخه‌های خطی آثار سنگی و فلزی و چوبی است.براساس آنچه مدیرعامل موزه ملک می‌گوید: تمامی آثار این موزه دارای شناسنامه‌های مدرن و تفصیلی هستند درحالی‌که موزه ملی ایران به‌عنوان موزه مادر در کشور هنوز از چنین امکاناتی برخوردار نیست. یک شرکت ایتالیایی که فعالیت‌های نورپردازی در موزه متروپولیتن لندن، شهر فلورانس ایتالیا و بناهای تاریخی چین و دیگر نقاط جهان را برعهده داشته است وظیفه نورپردازی موزه ملی ملک را نیز عهده دار شد و اکنون نام موزه ملی ملک را در ردیف یکی از موفق‌ترین کارهای بین‌المللی خود قرار داده است.
آمار کتب خطی و چاپی
براساس آنچه مدیران موزه ملی ملک دیروز و به‌هنگام بازگشایی مخازن جدید این موزه به خبرنگاران اعلام کردند، هم‌اکنون 19هزار عنوان کتاب خطی، بیش از 90هزار جلد کتاب چاپی و 3هزار قطعه سکه و 11هزار تمبر و 948قطعه خوشنویسی تراز اول در کشور و 479قطعه نگارگری و 18اثر از کمال الملک در این موزه نگهداری می‌شود که 48تخته فرش و نزدیک به همین تعداد هم سایر دستبافته‌ها در مخزن فرش و دستبافته‌های این موزه وجود دارد.
براساس آنچه در وقفنامه حاج حسین ملک آمده است سالانه 5درصد از سود موقوفات وی، صرف خرید منابع و آثار تاریخی فرهنگی اعم از آثار خطی و چاپی می‌شود. بدین‌ترتیب هر اندازه درآمد سالانه موقوفات بالاتر برود میزان خرید آثار تاریخی و نسخه‌های خطی این موزه نیز افزایش می‌یابد. گفته می‌شود سود حاصل از 3واحد دامپروری مکانیزه حاج حسین ملک در کشور با دارا بودن 4هزار راس دام و تولید روزانه 40تن شیر همچنین درآمد حاصل از فروش گندم و محصولات باغی صرف نگهداری موزه ملک و خریداری آثار تاریخی از سوی این موزه می‌شود.
براساس آنچه مدیرعامل موزه ملک اعلام کرده است این موزه خریدار جنگ افزار و شمشیرهای مرصع و طلاکوب نیست و تنها سرگرم تکمیل کلکسیون‌هایی که واقف موزه ملک از خود برجای گذاشته، است. این موزه همچنین علاقه‌ای به جمع‌آوری آثار تاریخی و سفالینه‌های پیش از تاریخ ندارد چون براساس آنچه مجتبی حسینی می‌گوید تنها به خریداری سکه و تمبر و آثار تاریخی دوره اسلامی اقدام می‌کند و بیشتر به فربه کردن هنر اسلامی پرداخته است.براساس آنچه دبیری نژاد مدیر داخلی موزه ملک نیز اعلام کرد، در وقفنامه حاج حسین ملک تأکید شده است که هیچ شیء تاریخی در موزه ملک حق خروج و نمایش در موزه‌های خارجی را ندارد.
موزه ملی ملک البته در فعالیت‌های بین‌المللی خود با موزه یکی از دانشگاه‌های آلمان، موزه بریتانیا، موزه‌ام‌ای او در ایتالیا همکاری دارد و مذاکراتی نیز با موزه ملی هند به‌منظور برگزاری نمایشگاه داشته است. کتابخانه و موزه ملی ملک یادگار 70ساله حاج حسین آقا ملک و موقوفه آستان قدس رضوی است که مدیرعامل آن صبح دیروز مخازن جدید این موزه را به روی خبرنگاران گشود.
