قزوین در سال 1376پس از کشوقوس فراوان از استان تهران جدا و خود به یک استان مستقل تبدیل شد. از آن پس با وجود داشتن 2ویژگی داشتن آثار تاریخی و بهرهمندی از آبوهوایی مناسب جهت زراعت بالطبع باید قزوین رشد و پیشرفت چشمگیری میکرد. احداث واحدهای دانشگاههای معتبر با ظرفیت بالای پذیرش دانشجو، ورود تیمهای ورزشی این استان به لیگهای درجه اول کشور، افزایش صادرات محصولات کشاورزی و... بخشی از محاسن استان قزوین است. با وجود این بسیاری از مردم قزوین معتقدند که هنوز کاستیهای بسیاری وجود دارد و قسمت اعظمی از تواناییهای موجود هرز میرود و بخشی از مصوبات عمرانی این استان سالهاست که خاک میخورد. برای اطلاع بیشتر از وضعیت قزوین و روندی که این استان پس از سال 76طی کرده با دکتر داوود محمدی، یکی از 2نماینده مردم قزوین، آبیک و البرز در مجلس شورای اسلامی و نایبرئیس کمیسیون اصل نود مجلس، گفتوگو کردهایم که ماحصل آن را در زیر میخوانید.
- بهنظر شما استان قزوین از سال 1376تاکنون یعنی از زمان استقرار استانداری قزوین چقدر رشد داشته است؟
با استانشدن قزوین بالطبع شرایط این منطقه از زمانی که یکی از شهرستانهای استان زنجان و بعد از آن استان تهران به شمار میرفت تفاوت فراوانی کرده است؛ چراکه استان شدن، موقعیت قزوین را تغییر داده و موجب تعیین و تخصیص بودجه مستقل، انتصاب استاندار و راهاندازی ادارات کل و تصمیمگیری مستقل برای این استان شده است. یکی از مشکلات عمدهای که مردم قزوین در راستای درخواست ایجاد استانداری در این منطقه داشتند به ویژگیها و موقعیتهای خاص استان برمیگشت که بهدلیل نبود مدیریت متمرکز مورد غفلت قرار گرفته بود. بههرحال منطقه قزوین دارای ویژگیهای بسیار مطلوبی در بخش صنعتی، کشاورزی، علمی و گردشگری است و قرار گرفتن آن در شاهراه ارتباطی کشور و دسترسی به حدود نیمی از جمعیت کشور موقعیت ویژهای را بهوجود آورده است. متأسفانه تا قبل از سال 1375(قبل از تصویب استان شدن قزوین توسط هیأت دولت) این ویژگیها مغفول ماند ولی خوشبختانه با استقرار استانداری و ادارات کل و بودجه مستقل ویژگیهای خاص این منطقه آرامآرام بروز و ظهور پیدا کرده است. اگرچه در حال حاضر نیز با وضع مطلوب فاصله معناداری وجود دارد و هنوز جا برای کار بسیار زیاد است.
- آیا میزان پیشرفت قزوین را طی این مدت مناسب میدانید؟
ببینید! درصد میزان پیشرفت استان نسبی است. اگر بخواهیم میزان پیشرفت منطقه را نسبت به پیش از سال 75بررسی کنیم، باید گفت بله. اکنون استان قزوین با قبل از زمان استان شدن بهخصوص در مناطق حاشیهای و روستاها به هیچ عنوان قابل مقایسه نیست و یک حرکت رو به جلوی مثبتی در آن دیده میشود. اما اگر بخواهید رشد این استان را با استانهای همتراز و همچنین با وجود موقعیتهایی که قزوین دارد مقایسه کنید پاسخ منفی است. سالها نبود مدیریت مستقل در منطقه قزوین موجب شده تا قزوین آنگونه که شایسته است رشد و پیشرفت نداشته باشد؛ مثلا در بحث گردشگری. ویژگی خاص منطقه قزوین و بهرهمندی از عناصر متعدد جذب توریسم شرایطی را برای قزوین بهوجود آورده که میتواند این استان را به یکی از استانهای گردشگرپذیر تبدیل کند اما بیتوجهی به این مهم طی سالهای گذشته موجب شده تا امروز توفیقی در این زمینه بهدست نیامده و همچنان استان قزوین و جاذبههای متعدد گردشگری آن مورد غفلت واقع شود.
- نخستین اجلاس جهانی شهر اسلامی در قزوین برگزار شد، تأثیرات برگزاری این اجلاس را چطور ارزیابی میکنید؟
برگزاری مجمع جهانی شهر اسلامی با حضور میهمانان داخلی و خارجی یک ظرفیت مناسب برای معرفی قزوین در سطح بینالمللی است. جدای از اثرات علمی و فرهنگی که برگزاری این مجمع در هماندیشی صاحبنظران و مدیران اجرایی و کارشناسان معماری و شهرسازی برای احیای همفکری سکونت در شهرها بر مبنای معماری اسلامی داشت، استان توانست از این موقعیت در جهت معرفی استعدادهای بینالمللی قزوین بهرههای لازم را ببرد و زمینههای لازم برای جذب گردشگر خارجی به استان را فراهم کند. موقعیت استان قزوین و جاذبههای تاریخی و طبیعی آن بهگونهای است که قطعا درصورت معرفی مطلوب، تأثیر بسزایی در جذب گردشگر و همچنین سرمایهگذار خارجی دارد. به هرحال قزوین بیش از 50سال در عصر صفویان پایتخت کشور بوده، بیش از یک هزار و 200اثر تاریخی ثبت شده دارد و در سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران بیش از نیم میلیون برگ سند اصیل و دستنویس پیرامون این شهر کهن و تاریخی و مذهبی وجود دارد. انتظار میرود مجموعه دستاندرکاران برگزاری این مجمع در کنار سایر دستگاههای مسئول استان و با تعاملی فزاینده از تمامی ظرفیتهای لازم برای معرفی قزوین استفاده کرده و هویت بینالمللی گذشته را احیا و بازسازی کنند که بحمدلله با پیگیری به عمل آمده و موافقت هیأت محترم وزیران با افتتاح و راهاندازی سازمان اسناد و کتابخانه ملی در استان قزوین، اصل این اسناد تاریخی بهزودی به قزوین منتقل میشود. افتتاح دفتر این سازمان در استان در کنار دفتر نمایندگی وزارت امورخارجه در معرفی چهره بینالمللی قزوین بسیار مفید و اثرگذارخواهد بود.
- آیا در استان طی سالهای اخیر قدمهای مثبتی در جهت توسعه کشاورزی و استفاده از سیستمهای مکانیزه برداشته شده است؟
استان قزوین با داشتن 17اقلیم مناسب موقعیت ویژهای در زمینه کشاورزی دارد و دسترسی به حدود نیمی از جمعیت کشور و بهخصوص بازار مصرف تهران، شرایطی را بهوجود آورده که از حدود نیم قرن قبل مطالعات زیرساختی برای توسعه کشاورزی آن صورت گرفته است. اما مشکلی که امروز کشاورزی قزوین با آن دست و پنجه نرم میکند کمبود آب و عدمسرمایهگذاری در این بخش است. هرچند از محل منابع اعتباری سال 90، بیش از 2200هکتار از اراضی تحت پوشش آبیاری تحت فشار قرار گرفت و درحالیکه تا سال84 فقط 6 هزار هکتار از اراضی به آبیاری تحت فشار مجهز شد. امروز در مجموع این میزان 6برابر سال 84شده و به 35هزار هکتار رسیده است. انتقال آب کشاورزی از طریق لوله هم از حدود 600کیلومتر به 3هزار کیلومتر افزایش یافته است ولی در راستای حل ریشهای مشکل کم آبی که راهحل آن در احداث سدهای مختلف بهویژه سد الموترود و شاهرود است باید وزرات نیرو جدیت بیشتری خرج دهد تا بتوانیم با انتقال 250میلیون مترمکعب آب، دشت زرخیز قزوین که در معرض نابودی قرار دارد نجات دهیم. ضمن اینکه شبکه آبرسانی قزوین بسیار فرسوده و کهنه شده و باید به سرعت بازسازی شود. در کوتاهمدت نیز افزایش سهم آب قزوین و تخصیص بیشتر از سد طالقان و شاهرود و قزلاوزن و احداث سد بورمانک در طارم سفلی از ضرورتهای جدی تأمین آب در توسعه کشاورزی و نهایتا ایجاد اشتغال پایدار و تثبیت جمعیت روستایی و تا حدی زمینهساز برای مهاجرت معکوس خواهد بود.
- میزان خسارت کشاورزی از سوی نماینده تاکستان 700میلیارد تومان عنوان شده است؛ آیا این رقم را قبول دارید؟
سرمای بهاره سالجاری خسارات زیادی به باغات و محصولات کشاورزی وارد کرد که براساس بررسیهای انجام شده در استان قزوین ۲۰ هزار و ۸۶۰ هکتار در بخش زراعی و ۵ هزار و ۹۳۱ هکتار از باغات دچار خسارت شده است. که کارشناسان میزان خسارت را بین 600 تا 700میلیارد تومان برآورد کردهاند.
- بیمه چقدر از این خسارت را پرداخت کرده است؟
در این ارتباط چند مشکل اساسی وجود دارد؛ اول کشاورزانی که محصولات خود را بیمه نکردهاند. دوم مبلغی که بیمه از بابت خسارت پرداخت میکند که هیچ تناسبی با میزان واقعی خسارتها ندارد. سوم اینکه بیمه خسارات وارده به باغداران و کشاورزان را معمولا هنگام برداشت محصول یعنی در پایان شهریورماه پرداخت میکند. بههرحال باید درخصوص موارد سهگانه فوق با همکاری مسئولان و کشاورزان قدمهای جدی برداشته شود.
- با توجه به زلزلهخیز بودن قزوین در جهت جایگزینی بافت فرسوده در این استان بهخصوص قزوین چه اقداماتی انجام شده است؟
استان قزوین نیز مانند بیشتر نقاط کشور سهم بالایی در دارابودن بافت فرسوده دارد و براساس آمارهای موجود تاکنون بیش از هزارو 200هکتار بافت فرسوده در استان شناسایی شده که حدود یک سوم آن متعلق به شهر قزوین است. خوشبختانه امروز توجه به بهسازی و نوسازی بافتهای فرسوده چه از نظر دولت و چه از نظر مردم جایگاه خوبی پیدا کرده و دولت با پرداخت تسهیلات مناسب، کاهش عوارض ساختمانی و... شرایطی را بهوجود آورده است که رونقی در این زمینه دیده میشود. البته تمام اقداماتی که انجام شده کافی نیست و باید سرعت بیشتری درجهت بهسازی و نوسازی این بافتها انجام شود چرا که مثلا در شهر قزوین بیش از 50هزار نفر از جمعیت این شهر در بافت فرسوده زندگی میکنند که قطعا وقوع بلاهای طبیعی صدمات جبرانناپذیری بر جای خواهد گذاشت. البته دولت نیز باید به تعهدات خود در قبال شهرداری در ازای بخشودگی عوارض مربوط به بافت فرسوده عمل کند تا شهرداریها بتوانند خدمات مناسبی را به بافتهای فرسوده اختصاص دهند.
مسئله دیگری که در احیای بافتهای فرسوده بهویژه در جنوب شهر نباید به فراموشی سپرده شود توجه به هویت قدیمی و بافت تاریخی این شهر است. به هرحال ما قبول داریم که بافت فرسوده باید بازسازی شود اما این بازسازی نباید به هویت تاریخی این مناطق صدمه بزند چراکه بافت فرسوده مناطق مختلف استان بهخصوص شهر قزوین دارای هویتی مکانی و میدانگاهها و سابقه تاریخی است که هر کدام از آنها بهعنوان سندی از هویت این شهر به شمار میآیند.
پیرامون بافت فرسوده در قزوین یکی از مشکلات موجود بحث قیمتگذاریهاست؛ مثلا در منطقه هادیآباد قزوین که اقدامات آن در حال انجام است، شهرداری باید در قیمتگذاریها رعایت صرفه و صلاح مردم را مدنظر قرار دهد تا همه افراد با رضایت و رغبت کامل همراهی کنند و تا آنجا که مقررات اجازه میدهد نسبت به صدور جواز برای افرادی که خود متقاضی بازسازی و ساختوساز هستند حداکثر همکاری را بهعمل آورد.
- قزوین شهری تاریخی است، مسئولان سازمان میراث فرهنگی و گردشگری تا پیش از دولت یازدهم چه میزان در جذب گردشگر و توسعه صنعت توریسم موفق بودهاند؟
استان قزوین از جمله استانهایی است که بهدلیل بهرهمندی از سابقه تاریخی، بناهای کهن و قدیمی، ظرفیتهای علمی و گردشگری، آداب و رسوم خاص خود، ویژگیهای طبیعی و موقعیت جغرافیایی دارای جایگاه مطلوبی در سطح کشور به شمار میرود. این ویژگیهای برجسته و گاه منحصر به فرد در کنار مزیتهای صنعتی و کشاورزی و نزدیکی به پایتخت و در مسیر تردد بودن استانهای مختلف کشور بهویژه استانهای شمال و شمالغرب کشور وضعیتی را بهوجود آورده که موقعیت قزوین را نسبت به سایر استانها متمایز کرده است. اما با وجود این ویژگیهای ممتاز، استان قزوین از جایگاه شایسته خود نسبت به سایر استانها بهرهمند نیست. آمارهای مسافران ورودی به استان قزوین نشان میدهد که بسیاری از هموطنان عزیزی که هرساله و از جادههای این استان به غرب، شمال و شمالغرب کشور سفر میکنند از جذابیتهای این استان بیخبرند و همین مسئله موجب شده است تا قزوین بهعنوان یک استانگذری و نه یک استان بهعنوان مقصد سفر تبدیل شود. شما درنظر بگیرید که در حال حاضر چه نمایی از استانها در اذهان عمومی وجود دارد؟ استان خراسان با حرم حضرت ثامن الحجج(ع)، اصفهان با میدان نقش جهان، شیراز با شاه چراغ و سعدی و حافظ، تبریز با پارک ایئل گلی و بازارش و... در میان عامه مردم مشهورند ولی بهدلیل عدممعرفی مناسب قزوین نام این شهر با وجود اینکه میزبان چهارمین حرماهلبیت در کشور است و قرار گرفتن مرقد 4 انبیا(ع) در آن و وجود آثار تاریخی مهم ازجمله سردابها، آب انبارها، قلاع الموت، سمیرم، لمبسر، آبگرم یله گنبد، دریاچه اوان و صدها جاذبه دیگر نتوانسته نماد خاصی را در اذهان عمومی متبادر سازد.
- چه پروژههای مهمی از دولت گذشته بهعنوان پروژههای مهرماندگار نیمه تمام باقی مانده است؟
همانگونه که استحضار دارید دولت دهم برخی از پروژههای مهم خود را در قالب پروژههای مهر ماندگار مطرح کرد که در استان قزوین در مجموع 23طرح مهر ماندگار شامل 80پروژه عمرانی و صنعتی مدنظر قرار گرفت که از این مجموعه 10طرح در حوزه عمرانی و 13طرح در حوزه صنعت و معدن است. البته براساس آمارها برخی از این پروژهها مانند پروژههای بیمارستان آبیک، 100کیلومتر راه روستایی، آسفالت باند دوم اشتهارد- بوئین زهرا، گازرسانی به 32 روستا و... به بهرهبرداری رسیده است و برخی دیگر نیز در حال اتمام هستند و یا با پیشرفت بالای 80درصد مواجهند. امیدواریم دولت جدید نیز با ادامه این پروژهها بتواند هرچه سریعتر به اتمام آنها کمک کند.
- وضعیت مسکن مهر در استان قزوین را چگونه ارزیابی میکنید؟
مجموعه مسکن مهر به هرحال مجموعه بزرگی است و جزو طرحهایی بود که شما دیدید در انتخابات ریاستجمهوری نیز اکثر داوطلبان از اجرای آن حمایت کردند و حتی قول مساعد دادند که درصورت پیروزی در انتخابات از ادامه و تکمیل آن حمایت کنند. در پروژه مسکن مهر قزوین علاوه بر ساخت مسکن در شهرهای کوچک استان، پروژهای عظیم تحت عنوان ایجاد شهر مهرگان در زمینی به مساحت 500هکتار در اراضی موسوم به شترک آغاز بهکار کرد که خوشبختانه تا به امروز روند مناسبی در ساختوساز داشته و براساس اعلام اداره کل راه و شهرسازی در حدود 20هزار خانوار در آن ساکن میشوند.
اینجانب از ابتدای قبول مسئولیت بهعنوان نماینده مردم، پیگیر روند ساختوساز در این منطقه و لزوم ایجاد زیر ساختهای مناسب برای زندگی راحت شهروندان در این منطقه و سایر مناطق مسکن مهر بودم که بحمدلله امروز شاهد آن هستیم که منطقه مهرگان با زیرساختهای مناسبی از نظر دسترسی به امکانات شهری، مدرسه، درمانگاه، نیروی انتظامی، پارک و... در حال ساختوساز است و در حال حاضر نیز تعدادی از ساکنان در آن مستقر شده و براساس اطلاعات موجود بهتدریج واحدهای آن در حال واگذاری است. البته تأخیر در تحویل، تحمیل هزینههای پیشبینی نشده و گران شدن مصالح و درنظرنگرفتن آنها، عدمتناسب فضاهای عمومی با تراکم جمعیتی و... مشکل عمده ساختمانهای مسکن مهر در سطح کشور است که باید تلاش بیشتری برای رفع آنها در سطح کشور اندیشیده شود.
- وضعیت راههای استان قزوین را چطور میبینید؟ آیا جادهای در استان هست که لقب جاده مرگ گرفته باشد؟
ساخت راه یکی از مهمترین شاخصههای توسعه یافتگی در هر کشوری است و وجود شبکه حملونقل و جادههای ایمن، تأثیر مهمی بر توسعه کشورها و شهرها دارد. استان قزوین نیز به لحاظ قرارگرفتن در مسیر ارتباطی 11 استان شمالی و شمالغرب کشور، کشورهای آسیای میانه و سپس اروپای شرقی بهعنوان یک پل ارتباطی، موقعیت کم نظیری در سیستم حملونقل دارد که باید توجه ویژهای به وضعیت راههای آن صورت بگیرد. براساس آمارهای موجود روزانه 200هزار دستگاه خودرو از محورهای مواصلاتی این استان عبور میکنند و حتی این آمار در ایام تعطیل به حدود تردد 500هزار خودرو نیز میرسد.
براساس آمارها در استان قزوین 6محور تاکستان به رزن، 5/13کیلومتر مسیر شامی شاپ به ابهر، دانصفهان به سهراهی رحیم آباد در تاکستان، محمدیه به آبیک در محور قدیم قزوین-کرج و بوئینزهرا به ساوه و دانصفهان از محورهای پر حادثه این استان است. بهگونهای که در مجموع حدود 200کیلومتر محور پرحادثه در استان قزوین داریم. محور بوئینزهرا به دانصفهان پرحادثهخیزترین مسیر مواصلاتی در استان قزوین است و بهطور میانگین هر هفته شاهد کشته شدن یک نفر در این مسیر هستیم. براساس نظر کارشناسان ترانزیتی بودن، اختلاف ارتفاع جاده با حاشیه و کمبود حفاظ، کم عرض بودن مسیرها، نبود سامانه روشنایی و آسفالت نامناسب جادهها از مهمترین مشکلات محورهای پر حادثه استان قزوین است که باید هرچه زودتر نسبت به رفع آنها اقدام شود. البته خوشبختانه در سالهای اخیر در تبدیل جادهها به راههای اصلی، راههای اصلی به بزرگراه و بزرگراهها به آزادراه تحول خوبی در سیستم حملونقل جادهای استان قزوین اتفاق افتاده است بهگونهای که از مجموع 6 هزار 500 و 3کیلومتر راه ارتباطی در این استان، 216کیلومتر آن آزاد راه است که بیش از 12درصد از آزادراههای کشور را شامل میشود. در رابطه با راههای روستایی متأسفانه شرایط ما مطلوب نیست و برخی از راههای روستایی بهخصوص در منطقه طارم و کوهین و الموت با مشکلات وسیعی روبهرو هستند. البته با پیگیرهای مستمر و جدی به عمل آمده اقدامات خوبی ازجمله ایجاد اداره راه در منطقه طارم، بهسازی جادههای روستایی، مرمت، بهسازی و تعریض جاده قزوین به رزجرد، تعویض و آسفالت راه شهرک دانش تا ناصرآباد و آغاز 2بانده شدن آبیک ره محمدیه و جاده مهدیآباد بزرگ و بعضی دیگر از راههای شهری و روستایی که ذکر تمامی آنها در این مصاحبه نمیگنجد صورت گرفته است ولی به هرحال این اقدامات کافی نیست و باید با تأمین اعتبار بتوانیم مشکلات راههای روستایی را نیز مرتفع کنیم.