مهندس رضا آقازاده در گفتوگو با خبرنگار انرژی هستهیی خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا) دربارهی پاسخ ایران به مجموعهی پیشنهادی 1+5 درحالی که قطعنامهی 1696علیه کشورمان در شورای امنیت تصویب شده است، اظهار داشت:« من فکر میکنم پاسخ ایران در زمان مقرر اعلام خواهد شد.»
وی گفت:« در برنامهی جمهوری اسلامی ایران تصمیم سیاسی، بر پاسخ دادن به پیشنهاد است.»
رییس سازمان انرژی اتمی تاکید کرد که پاسخ ایران به مجموعهی پیشنهادی 1+5 ارتباطی به قطعنامهی 1696 شورای امنیت علیه ایران ندارد، چرا که تهران از قبل اعلام کرده است در تاریخ مشخص پاسخش را میدهد، بنابراین این کار را انجام خواهد داد.
وی در تشریح روند بررسی پیشنهاد 1+5 از سوی ایران گفت:« از همان مقطعی که پیشنهاد کشورهای 1+5 را دریافت کردیم، تیمی از کارشناسان بر روی این پیشنهاد کار کرد و با مباحث و ابهامات زیادی در مسیر بررسیهایش برخورد کرد. قرار بود مذاکراتی را بر مبنای رفع ابهامات پیشنهاد با طرف مقابل داشته باشیم که این مذاکرات در حد یک جلسه انجام شد.»
آقازاده در پاسخ به این که کشورهای اروپایی با تصویب قطعنامه و گنجاندن درخواست تعلیق فعالیتهای صلحآمیز هستهیی ایران در آن اساسا پاسخی از پیش تعیین شده را پیش روی ایران گذاشتند، اظهار داشت: «فکر میکنم پاسخ ایران جامعتر از آن چیزی باشد که اروپاییها به همراه آمریکا مطرح میکنند.»
وی با اشاره به شرایط حاکم بر مسالهی هستهیی ایران گفت:« ما باید ببینیم چه راهکارهایی برای ما و برای آنها وجود دارد، این مهمترین مساله است.»
آقازاده ادامه داد:« هم غربیها و هم ما این مساله را خوب میدانیم که راهکار تقابل، کاری از پیش نمیبرد.»
وی با اشاره به وضعیت تحقیق و توسعه در کشور تصریح کرد:« شرایط به گونهای است که فنآوری در کشور کاملا بومی شده است و کسی نمیتواند با تقابل و تهدید این مسیر را متوقف کند. معتقدم حتی پس از زمان تعیین شده از سوی شورای امنیت طرفین و حتی آمریکاییها به میز مذاکره کشیده خواهند شد.»
آقازاده دربارهی اظهارات تند کاندولیزا رایس، وزیر امور خارجهی آمریکا مبنی بر این که ایران راهی جز تقابل باقی نگذاشته است، خاطرنشان کرد:« تصور میکنم این مساله هم راهی برای فشار آوردن به ایران است، آنها میخواهند آستانهی تحمل ما را بیازمایند و اولین بارشان هم نیست که چنین رفتاری دارند.»
وی گفت:« اگر آنها تدبیر داشته باشند، راه حل مسالمتآمیز وجود دارد.»
وی در خصوص احتمال تجدیدنظر ایران در همکاریاش با آژانس بینالمللی انرژی اتمی اظهار داشت:« بحث خروج از ان.پی.تی فعلا در دستور کار دولت نیست و اساسا ما در سیاستمان این مساله را پیگیری نمیکنیم.»
آقازاده در پاسخ به این پرسش که بحث اعتمادسازی در پرونده هستهیی ایران در آژانس به کجا رسیده است، به ایسنا گفت:« از آن جایی که پروندهی ایران سیاسی است تا زمانی که بستر سیاسی آن فراهم نشود، آژانس بینالمللی انرژی اتمی کاری از پیش نخواهد برد. در حال حاضر موضوعی نیست که در رابطه با فعالیتهای صلحآمیز هستهیی ایران در آژانس حل نشده باشد، اما آنها منتظرند مسیر سیاسی مساله مشخص شود.»
رییس سازمان انرژی اتمی ادامه داد:« آژانس موضوعات ایران را باز نگه خواهد داشت تا ببیند در بستر سیاسی چه اتفاقی میافتد.»
وی با بیان این که منحنی بستر دانش فنی و تحقیق و توسعه هستهیی کشور مسیری صعودی را طی میکند، گفت:« در حال حاضر نیروها و دانشمندان ما دستاوردهای خوبی داشتهاند و این راه ادامه خواهد یافت.»
وی تاکید کرد:« نمیتوان باب تحقیق و توسعه را روی انسانها بست. با توجه به ظرفیت و انگیزهی کارشناسان و دانشمندان کشور، روند رو به رشد خوبی را طی میکنیم.»
آقازاده دربارهی انجام فعالیتهای مربوط به غنیسازی نیز گفت:« این فعالیتها ادامه دارد، اما چون در مرحلهی بهرهبرداری نیستیم، محصول کار مدنظر ما نیست، بلکه گشایش ابهامات و مجهولات برای ما فوقالعاده اهمیت دارد.»
آقازاده با تاکید بر این که نگرانی غرب از باز شدن افقها و گشایشهای فنی و تکنولوژی در زمینهی هستهیی بر روی ایران است، گفت:« یک زنجیره غنیسازی که نگرانی خاصی ندارد، اما اگر آنها واقعا نگرانند، حتی حاضریم محصول کار این زنجیره را به آنها بدهیم.»
وی درباره اینکه گفته میشود اختلاف نظری در تصمیمات اتخاذ شده دربحث هستهیی در خصوص پاسخ دادن و یا ندادن به پیشنهاد کشورهای 1+5 وجود دارد، گفت:« هیچ اختلاف نظری وجود ندارد و این مساله را تایید نمیکنم، اتفاقا در مقطع فعلی آنقدر اجماع وجود دارد که میتوان گفت در گذشته بر سر یک مساله چنین اجماعی را تجربه نکردهایم.»
وی ادامه داد:« بر روی جمعبندیهای سیاسی در نظام، اجماع وجود دارد، حتی کسانی که در این مساله مسوولیت مستقیمی ندارند، مثل دکتر روحانی، هم این اجماع را دارند که مسیر فعلی باید ادامه یابد.»
آقازاده در خصوص سطح و کیفیت دانش هستهیی ایران تصریح کرد:« دانش ما نه تنها به اندازه غرب است، بلکه در یک جاهایی حتی بهتر از غرب هم است.»
وی با اشاره به ادعای غرب در خصوص نبود اعتماد به برنامهی هستهیی ایران گفت:« ما در بحث اعتمادسازی اعتقاد داریم که هر نوع پیشنهادی قابل بررسی است، اما توقف غنیسازی را به معنای اعتمادسازی نمیدانیم و به همین خاطر است که از مذاکره استقبال میکنیم.»
رییس سازمان انرژی اتمی در پاسخ به این سوال که معنای رآکتور پیشنهادی کشورهای 1+5 به ایران که آن را از مدرنترین رآکتورهای دنیا خوانده اند، چیست؟ گفت:« اتفاقا یکی از ابهامات ما همین مساله است که اساسا معنی پیشنهاد دادن نیروگاه چیست؟ آیا این مساله یک نوع تعهد، توصیه و یا تضمین است و روش مذاکره برای این بحث و قرارداد بستن بر سر آن چگونه خواهد بود یا این که قرار است سوخت این نیروگاه به چه شکلی تامین شود؟ اینها از موضوعاتی است که ما بر روی آن ابهام داریم. مسایلی که در پیشنهاد آمده است، کلیگویی است که باید باز شود، بنابراین در رابطه با مدرن بودن یا نبودن رآکتور پیشنهادی نه میتوانم آن را رد کنم و نه تایید.»
آقازاده گفت:« همچنین در رابطه با همکاری در ساخت و بهرهبرداری نیروگاه هستهیی، دهها سوال وجود دارد. مثلا این همکاری مشارکتی است یا انفرادی؟»
وی گفت:« اگر آنها واقعا از کلیگوییها و فضاسازیهای تبلیغاتی خارج شوند و پشت میز مذاکره بنشینند، بهتر میتوانیم مساله را پیش ببریم.»
آقازاده خاطرنشان کرد:« در رابطه با رآکتور هستهیی ما اسم رآکتور مدرن را شنیدهایم، اما هنوز نمیدانیم که چه رآکتور نیروگاهی و با چه ظرفیت و شرایطی را پیشنهاد کردهاند.»
رییس سازمان انرژی اتمی کشورمان در خصوص این که امضای تفاهمنامه زمان راهاندازی نیروگاه بوشهر که پیش از این نتایج کارشناسیاش مشخص شده است، چه زمانی اتفاق میافتد؟ گفت:« تصور میکنم به زودی این امر محقق شود و احتمالا برای امضای تفاهم به روسیه خواهم رفت.»