کمیته معرفی نماینده سینمای ایران برای معرفی به اسکار پس از فهرست 12فیلم نامزدهای اولیه، روز شنبه اعلام کرد؛ انتخاب نهایی از بین فیلم‌های «دربند» پرویز شهبازی و «گذشته» اصغر فرهادی صورت خواهد گرفت. چند ساعت بعد خبر رسید به نظر اغلب اعضای کمیته انتخاب، گذشته گزینه مناسب‌تری برای معرفی به اسکار است. این درحالی بود که فیلم فرهادی محصول کشور فرانسه است و همین مسئله باعث شده برخی انتخاب آن‌را به‌عنوان نماینده ایران درست ندانند. تندترین واکنش هم از سوی تهیه‌کننده فیلم دربند شد که ظاهرا از انتخاب فیلم فرهادی مطلع و از این موضوع به‌شدت عصبانی شده بود. پس از معرفی رسمی گذشته هم اولین اظهارنظر تند از سوی این تهیه‌کننده صورت گرفت. امیر سمواتی چند ساعت پس از انتخاب گذشته گفت: فیلم گذشته هیچ ربطی به سینمای ایران و فرهنگ ما ندارد؛ با این انتخاب، سینمای کشور را تحقیر کردند. وی افزود: این انتخاب خجالت‌آور است. تهیه‌کننده دربند همچنین گفت: با اطلاعات غلط برخی، کمیته انتخاب فریب خورد.
سومین حضور فرهادی در اسکار
با انتخاب فیلم گذشته این سومین‌باری است که فرهادی بخت خود را برای دریافت اسکار غیرانگلیسی‌زبان می‌آزماید. اولین‌بار در سال88، فرهادی با «درباره الی» به‌عنوان نماینده ایران به اسکار معرفی شد. فیلمی که خرس نقره‌ای بهترین کارگردانی را نیز در کارنامه داشت، ولی به فهرست نهایی نامزدهای اسکار راه‌نیافت. فرهادی بعدها ناکامی درباره الی را که نسبت به «جدایی نادر از سیمین» موضوع جهانی‌تری هم داشت به ضعف پخش‌کننده جهانی فیلم نسبت داد.
2 سال بعد، فرهادی درحالی‌که با جدایی نادر از سیمین نماینده سینمای ایران شد که این‌بار دست پرتری داشت و هم خرس طلایی بهترین فیلم و خرس‌های نقره‌ای بهترین بازیگران زن و مرد برلین را دریافت کرده بود و هم اینکه سونی پیکچرز پخش جهانی آن‌را برعهده گرفته بود. از چند ماه مانده به برگزاری مراسم اسکار2012، جدایی آنقدر جایزه گرفت و درخشید که راه‌یافتن به فهرست نهایی نامزدها و تکرار موفقیت بچه‌های آسمان مجیدی در سال77، عجیب به‌نظر نمی‌رسید. وقتی جدایی در رشته بهترین فیلمنامه اورژینال هم نامزد دریافت اسکار شد به‌نظر می‌رسید که داستان این‌بار کاملا جدی است و درنهایت اصغر فرهادی موفق شد اسکاری را که سالها در کسبش ناکام بودیم برای کشورمان به ارمغان بیاورد.
پس از موفقیت جدایی، فرهادی فیلم گذشته را به‌عنوان محصول کشور فرانسه در پاریس جلوی دوربین برد. فیلم در بخش مسابقه جشنواره کن به نمایش درآمد و درحالی‌که از بخت‌های جدی دریافت نخل طلا بود، درنهایت به جایزه بهترین بازیگر زن بسنده کرد. فیلم در اروپا به‌صورت گسترده اکران شد و فقط در فرانسه بیش از یک میلیون نفر بیننده داشت. گذشته در ایران هم با استقبال خوبی مواجه شد و به فروشی بالغ بر یک میلیاردو400میلیون تومان دست یافت. این فیلم یکی از گزینه‌های جدی کشور فرانسه برای معرفی به اسکار بود، ولی درنهایت فرانسوی‌ها ترجیح دادند فیلم «رنوار» را به‌عنوان نماینده کشورشان برای اعضای آکادمی ارسال کنند. از روزی که زمزمه‌های معرفی گذشته به‌عنوان نماینده ایران برای معرفی به اسکار مطرح شد عده‌ای به ایرانی نبودن فیلم ایراد گرفتند. درحالی‌که طبق مقررات اسکار، گذشته امتیازات لازم برای معرفی از کشور ایران را دارا بود. درواقع با ایرانی بودن فیلمنامه‌نویس، کارگردان، مدیر فیلمبرداری و بازیگر نقش اول مرد گذشته مشکلی برای معرفی از سوی کشورمان نداشت. رئیس کمپانی سونی پیکچرز نیز که پخش جهانی گذشته را برعهده داشت اعلام کرد در صورت معرفی این فیلم، ساخته فرهادی بخت زیادی برای موفقیت خواهد داشت و راهیابی‌اش به فهرست نهایی نامزدهای اسکار تقریبا قطعی است. درنهایت هم کمیته انتخاب، گذشته را به‌عنوان نماینده ایران به آکادمی معرفی کرد تا فرهادی به قول فوتبالی‌ها به‌لحاظ حضور در اسکار هت‌تریک کرده باشد.
