دزدان دریایی سوپرمن را زدند!

او که سفرهای زیادی به ژاپن انجام داده بود، تصمیم گرفت تا حاضران ژاپنی را با تکلم به زبان ژاپنی متعجب کند ولی در پایان صحبت هایش به جای گفتن جمله امیدوارم شما را پس از فیلم ببینم جمله اهانت آمیزی بر زبان آورد که باعث سردرگمی حاضران شد. اما این ماه که او برای معرفی فیلم جدیدش بازگشت سوپرمن به توکیو بازگشته بود، تاکید داشت که برای تسلط بیشتر بر زبان ژاپنی تمرین محاوره زیادی داشته است!
اما تلاش سینگلر برای برقراری ارتباط با علاقه مندان ژاپنی تنها بخشی از برنامه های استودیوهای فیلمسازی جهان در جهت ایجاد رابطه با تماشاگران خارجی است. تعداد تماشاگران سینماهای آمریکا در دهه اخیر نزول چشمگیری داشته و با در نظر گرفتن افزایش هزینه های ساخت و تبلیغات فیلم، استراتژی توجه به بازار خارجی فیلم ها تعیین کننده تر از هر زمان دیگری است.
تحلیلگران سینما تخمین می زنند که میزان تماشاگران بین المللی ظرف پنج سال آینده حداقل 10 درصد افزایش داشته باشد و در این میان آسیای مرکزی و شرق اروپا با رشد بیشتری مواجه خواهند بود. بنابر آمار منتشره از سوی شرکت رسانه ای پرایس واتر مجموع بودجه مصرفی در جهان برای خرید و تماشای فیلم از 2006 تا 2010 شامل بلیت سینما و خرید و اجاره DVD، سالانه 3/5 درصد افزایش خواهد داشت. اما قواعد توزیع و تبلیغ فیلم در آمریکا لزوماً در هامبورگ، مسکو و یا توکیو مصداق پیدا نمی کند. برای مثال در فرانسه استودیوهای آمریکایی نمی توانند فیلم هایشان را در تلویزیون تبلیغ کنند و در ژاپن اکثر جماعت سینمارو را زنان تشکیل می دهند و تمرکز بر وجه رمانتیک داستان ضروری است و البته هیچ استودیویی نباید تلاش کند تا یک فیلم پرخرج را در خلال جام جهانی در اروپا توزیع کند.
در تابستان امسال کد داوینچی برگ برنده استودیوها در سطح بین المللی بود و حتی تهیه کنندگان فیلم که هنرپیشه های خارجی را در فیلم گنجانده بودند، از این استقبال متعجب شدند. فیلم دزدان دریایی کارائیب 2 نیز پرفروش شد ولی حتی مسئولان استودیو دیزنی هم می دانستند که نباید فیلم را در جریان جام جهانی اکران کنند همان طور که مسئولان استودیو وارنر از اکران فیلم بازگشت سوپرمن در اواسط بازی های جام جهانی حذر کردند.
در جریان افتتاحیه فیلم کد داوینچی در جشنواره بین المللی فیلم کن در 17 می، برایان گریدز
تهیه کننده فیلم از استقبال مردم از اتومبیل لیموزین تام هنکس شوکه شده بود. او در مورد این استقبال عجیب گفت: مردم طوری خودشان را به روی این اتومبیل می انداختند که من تصور کردم چند نفر از آنها زیر ماشین می روند.
در کشورهای اروپایی و آسیایی مردم حتی از تماشای یک هنرپیشه درجه سوم هم هیجان زده می شوند و اگر کسی مثل تام هنکس را ببینند، از خود بی خود می شوند.
این روزها انتخاب یک تیم بین المللی از هنرپیشگان می تواند تا حدودی فروش بین المللی فیلم را تضمین کند ولی در مورد
کد داوینچی، جذابیت تام هنکس هم مؤثر بود. فیلم کد داوینچی براساس کتاب پرفروش دن براون ساخته شده بود و گریدز و مدیران اجرایی فیلم چند هنرپیشه مشهور از فرانسه و انگلستان را انتخاب کردند. برای این کار گریدز مقالات و نقدهای مختلف بین المللی را خوانده بود تا مطمئن شود که هنرپیشه ها از لحاظ فرهنگی کاملاً با نقش هایشان همخوانی دارند. از جمله هنرپیشگان یان مک کلن و پل تباتی هنرپیشگان انگلیسی و ادری تاتو هنرپیشه فرانسوی بودند. در ابتدا تحلیلگران انتقاد فراوانی نسبت به هزینه 70 میلیون دلاری استودیوی سونی برای تبلیغات این فیلم و اقداماتی همچون سفر 833 مایلی کارگردان و عوامل فیلم با ترن از لندن به کن داشتند ولی فروش فیلم در خارج از آمریکای شمالی دو برابر آمریکا بود.
اما در مورد قسمت دوم فیلم دزدان دریایی کارائیب۲ موضوع کمی فرق می کرد. زمانی که ریچارد کوک مدیر استودیوی دیزنی برنامه اکران فیلم های تابستان 2006 را بررسی می کرد متوجه یک مشکل بزرگ شد. دیزنی قصد داشت دو فیلم پرهزینه را در تابستان توزیع کند. انیمیشن اتومبیل ها و دنباله فیلم دزدان دریایی کارائیب ولی برخلاف تابستان های گذشته هر دو فیلم، یک رقیب تازه داشتند؛۲۲ نفر که در آلمان به دنبال یک توپ گرد بودند! مسابقات جام جهانی آلمان از 9 ژوئن آغاز شد و کوک مطمئن بود که حتی فیلمی مثل دزدان دریایی کارائیب ، نمی تواند مردم را از تلویزیون هایشان در زمان پخش بازی های جام جهانی جدا کند. بنابر این دیزنی تصمیم گرفت که دزدان دریایی کارائیب را پس از پایان جام جهانی در اروپا و آسیا اکران کند ولی در آمریکا اکران روز 7 جولای فیلم مشکلی به وجود نیاورد چون مردم آمریکا علاقه ای به فوتبال ندارند و تیم آمریکا نیز در مرحله مقدماتی حذف شده بود. با وجود اکران فیلم در تاریخ های مختلف در کشورهای گوناگون جهان، دزدان... در 23 کشور جهان در صدر جدول فیلم های پرفروش قرارگرفت اما مسئولان دیزنی هم اکنون اعلام کرده اند که قسمت سوم این فیلم پرطرفدار را به صورت همزمان در هفته آخر ماه می 2007 در سراسر جهان به اکران در می آورند.
اما پرواز مجدد سوپرمن پس از 20 سال، چالش بزرگی برای استودیوی وارنر به حساب می آمد چون برخلاف فیلم هایی چون مردان مجهول و یا دزدان دریایی کارائیب، سوپرمن یک قهرمان کاملاً آمریکایی بود و این می توانست یک دردسر در اکران جهانی و در جلب نظر تماشاگران غیر آمریکایی تلقی شود.
پس از اکران فیلم آغاز بتمن از سال 2005، جان کرول مدیر توزیع فیلم های استودیوی وارنر در خارج از آمریکا یک گروه ویژه برای حل این مسأله تشکیل داد که چرا فیلمی که تا این حد محبوب منتقدان آمریکایی و بین المللی بود، نتوانست در فروش جهانی موفق باشد. این فیلم در سطح جهان 372 میلیون دلار فروش داشت که فقط 767 میلیون دلار آن از گیشه بین المللی بود و در نهایت این گروه به این نتیجه رسیده بود که شخصیت بتمن بیش از حد تیره بوده است. از این رو وارنر، تحقیقاتی پیرامون خواست تماشاگران بین المللی از شخصیت سوپرمن داشت.
در آلمان، تماشاگران خواستار چند وجهی بودن شخصیت سوپرمن بودند و در ژاپن، تماشاگران ضمن پذیرش توانایی های فیزیکی او، دوست داشتند سوپرمن شخصیت پیچیده تری داشته باشد. با توجه به این دانسته ها، سیاست های مختلفی برای تبلیغ فیلم در کشورهای مختلف جهان در نظر گرفته شد. برای مثال در فرانسه که فیلم های آمریکایی حق تبلیغ در تلویزیون را ندارند، تمام تبلیغات وارنر معطوف به اتوبوس ها و ایستگاه های مترو بود. حتی در مسابقات گراند پری موناکو برخی از رانندگان لباس هایی به سبک سوپرمن بر تن کرده بودند.
همچنین استودیوی وارنر حدود سه میلیون کپی از نسخه فرانسوی ویژه نامه سوپرمن را به شکل مجانی در پاریس و 10 شهر دیگر توزیع کرد. ولی با وجود تمام این ها، سوپرمن در نهایت مغلوب دزدان دریایی شد. فیلم در حالی 5/10 میلیون دلار فروخته بود که فیلم دزدان دریایی کارائیب 2 در هفته اول اکران، فروشی 18 میلیون دلاری داشت.
در چنین شرایطی به نظر می رسد که معادلات فروش جهانی فیلم ها پیچیده تر از گذشته شده است. با کاهش تماشاگران سینما در آمریکا، مدیران استودیوها چشم به بازارهای جهانی دوخته اند و به ویژه روی بازار آسیا حساب ویژه ای باز کرده اند.