در همین زمینه رئیس مرکز تحقیقات سرطان دانشگاه علوم‌پزشکی مشهد اعلام کرد: متأسفانه در اغلب موارد مردم حتی علامت خطر بیماری را هم جدی نمی‌گیرند و دست به‌خوددرمانی می‌زنند غافل از اینکه بیماری‌ای مانند سرطان زمانی علامت‌دار می‌شود که به مرحله پیشرفته برسد. دکتر رهام سالک با تأکید بر اینکه خوددرمانی با آموزش و اطلاع‌رسانی باید از فرهنگ عامه ما حذف شود، گفت: نکته مهم دیگر وجود مشاوران حاذق پزشکی است که باید مسئولان تلاش کنند در قالب اجرای برنامه پزشک خانواده، این امکان را هر چه بهتر و سریع‌تر در اختیار مردم قرار دهند تا بتوانند درصورت بروز علائم بیماری، به راحت‌ترین شکل با پزشک مشورت کنند. وی خاطرنشان کرد: جالب است بدانید که شواهد بیانگر آن است که شهرنشینان کمتر به علائم و نشانه‌های بیماری توجه می‌کنند اما افراد روستایی نسبت به شرایط سلامتی خودشان حساس‌تر بوده و به‌طور حتم به پزشک مراجعه می‌کنند.
درباره علل و مضرات خوددرمانی با دکتر سیدجمال سعید واقفی عضو هیأت مدیره انجمن علمی داروسازان ایران گفت‌وگو کرده‌ایم که در پی می‌آید.دکتر واقفی درباره خوددرمانی و شیوع آن در جهان گفت: خوددرمانی یکی از عوارض اجتماعی رایج در تمامی کشورهای دنیاست. این عارضه در اکثر کشورها به‌ویژه کشورهای در حال توسعه به وضوح دیده می‌شود.در یک کشور امکان دارد یک یا 2درصد و در کشوری دیگر 20درصد مردم به خوددرمانی بپردازند. بنابراین متوجه می‌شویم که در این زمینه فاصله میان کشورها بسیار زیاد است. در کشور ما نیز به میزان زیادی دارو مصرف می‌شود. از نظر مصرف سرانه دارو، ایران پس از چین دومین کشور پرمصرف دارو در جهان محسوب می‌شود.
این داروساز با اشاره به خواص و مضرات دارو گفت: دارو ماده‌ای است بین غذا و سم که اگر درست مصرف شود غذاست و بیمار را تقویت و درمان می‌کند. ولی اگر غلط مصرف شود سم است و مریض را مسموم می‌کند. پس هر نوع خوددرمانی منهای افراد متخصص در گروه‌های پزشکی که فارموکولوژی خوانده باشند و دارو را بشناسند اشتباه است.
البته برخی بیماری‌ها آنقدر در جامعه شیوع یافته که مردم با نحوه معالجه آن به‌طور کامل آشنایی پیدا کرده‌اند و داروهای این بیماری‌ها نیز «اوتی‌سی» شده است؛ یعنی بدون نسخه هم می‌توان این داروها را از داروخانه دریافت کرد. مصرف دارو در حد ضد‌عفونی کردن یک زخم کوچک، شربت سینه، قرص‌های سرماخوردگی یا قرص‌های مسکن اشکالی ندارد چرا که مردم با داروهای مرتبط با این بیماری‌ها آشنا هستند. اما باید توجه داشت که مصرف بی‌قاعده قرص‌ها و داروهایی که مردم با آنها آشنا هستند نیز باعث بروز عوارض شدید می‌شود. کافی است همان قرص استامینوفن که مصرف با قاعده‌اش مشکلی ایجاد نمی‌کند را بیش از نرم بین‌المللی آن در روز مصرف کنیم، در آن صورت به‌احتمال زیاد دچار مسمومیت کبدی خواهیم شد چراکه این قرص به‌راحتی در کبد جمع می‌شود و از یک حدی که گذشت کبد را مسموم می‌کند.
واقفی به نحوه مصرف دارو در میان داروسازان اشاره کرد و گفت: به‌طور کلی داروسازان خود از مصرف دارو یا مصرف زیاد آن پرهیز می‌کنند؛ این خود یک نشانه است که چرا داروسازان کم دارو می‌خورند؟ برای اینکه بدن نیز باید در برابر بیماری مقاومت کند. برای یک سردرد کوتاه‌مدت که پیش‌تر سابقه نداشته است و تکرار هم نشود نباید دارو مصرف کرد. همه این داروها باید برای مبارزه با انواع بیماری‌ها مصرف شوند. بنابراین اگر با مصرف بی‌مورد دارو بدن را تضعیف کنیم به‌ویژه با آنتی‌بیوتیک‌ها و داروهای مغز و اعصاب، احتمال دارد خود را در معرض خطر قرار دهیم چرا که استفاده بی‌رویه و خارج از قاعده و بدون ضرورت این داروها می‌تواند باعث مرگ شود. در آینده نیز اگر پزشک متخصص این داروها را تجویز کند به‌دلیل مصرف قبلی و بدون مجوز مقاومت بدن بالا رفته است و دیگر حتی درصورت مصرف قاعده‌مند نیز اثر نمی‌کند. این مسئله باعث عارضه ثانویه نیز می‌شود.
دکتر واقفی با اشاره به اینکه پدیده مصرف دارو به توصیه نزدیکان و خویشان خوددرمانی محسوب می‌شود این پدیده را مردود دانست و گفت: به غیر از داروهای اجباری که یک بیمار دچار عوارض قلبی یا یک بیمار دچار فشار خون باید در زمان نیاز حتما مصرف کند، استفاده از سایر داروها بدون تجویز پزشک یا آگاهی قبلی به هیچ وجه کار صحیحی نیست.
