او این روزها مستندی برای یکی از شبکه‌های تلویزیونی فرانسه تهیه می‌کند که به دربی‌های مشهور جهان فوتبال اختصاص دارد. کانتونا در آخرین سفرش به آتن رفت تا شاهد دربی این شهر بین پاناتینایکو و المپیاکو باشد. او در این گفت‌وگو از فضای فوتبال یونان و تأثیر بحران اقتصادی این کشور بر آن می‌گوید. البته شماره 7سابق یونایتد در لابه‌لای حرف‌هایش مطابق معمول از فوتبال فرانسه انتقاد می‌کند و همچنین از تیم‌های مورد علاقه‌اش در اروپا می‌گوید.
- شما برای تهیه مستندتان به دیدن 6 دربی بزرگ جهان رفته‌اید. آیا بازی پاناتینایکو - المپیاکو شما را بیش از دیگران تحت‌تأثیر قرار داد؟
البته این بازی خیلی پرهیجان و جذاب بود ولی شهرآوردی که زیباترین بود و مرا بیشتر از دیگران تحت‌تأثیر قرار داد، دربی بوئنوس آیرس بود؛ بازی بوکا- ریور در مونومنتال.
- شما به‌زودی به ریو می‌روید تا مستندی درباره باشگاه‌های بزرگ این شهر مثل فلامنگو، فلومیننزه، بوتافوگو و... تهیه کنید. اینکه قرار نیست مستندی درباره فرانسه تهیه کنید، شما را نمی‌رنجاند؟
در ریو 6 باشگاه وجود دارد، در لندن هم همینطور. در شهرهای بزرگ دیگر مثل رم، بارسلون، میلان، مادرید، بوئنوس آیرس، منچستر و استانبول هم حداقل 2 تیم وجود دارد. در فرانسه هیچ‌وقت نتوانسته‌ایم 2باشگاه بادوام در پاریس داشته باشیم. به علاوه این موضوع فقط در پاریس صدق نمی‌کند. فرانسه تنها کشوری است که 2 باشگاه سطح بالا درهیچ‌کدام از شهرهای آن وجود ندارد. من درباره تیم‌های دسته اولی صحبت می‌کنم. این ما را به نتیجه مشخصی می‌رساند. در فرانسه شور فوتبال وجود ندارد. به هر حال این وضعیت فعلی است، شاید در آینده تغییر کند.
- با وجود این فرانسوی‌ها به فوتبال علاقه دارند، نه؟
بله ولی شاید بهتر باشد تصمیم‌گیران فوتبال در این مورد کاری کنند. وقتی آنها حق پخش را به قیمت صدها میلیون می‌فروشند، شاید بتوانند باشگاه‌ها را مجبور کنند که تعدادی از صندلی‌هایشان را با قیمت مناسب‌تر در اختیار طبقه متوسط و حتی فقیر بگذارند؛ همان‌ها که فوتبال را تبدیل به رشته‌ای پرطرفدار کرده‌اند. ماجرای تاسیس باشگاه المپیاکو در پیره چشمگیر است چراکه با موج مهاجران به‌وجود آمده. همه‌جا همینطور است. ببینید در فرانسه بهترین و محبوب‌ترین بازیکنان چه کسانی بودند: کوپا که از مهاجران لهستانی بود، پلاتینی ایتالیایی و زیدان الجزایری.... داستان فوتبال همیشه شامل مهاجرت‌ها و ادغام بوده. فوتبال غالبا تنها فرصت ابراز وجود برای طبقه محروم بوده. نباید فوتبال را از این طبقه اجتماعی دور کرد.
- آیا دلیل انتخاب آتن، بحران اقتصادی شدید یونان بود؟
نه. ولی یکی از دلایلی که تصمیم به تهیه این سری مستندها گرفتیم، بررسی همین پدیده‌هاست چون فوتبال محبوب و تأثیرش در زندگی مردم بیشتر از یک ورزش عادی است. پس وقتی بحرانی به‌شدت بحران اقتصادی یونان اتفاق می‌افتد، چاره‌ای نداریم جز اینکه تأثیر آن را بر فوتبال نشان بدهیم چون هواداران این تیم‌ها را همین مردم یونان تشکیل می‌دهند ولی ما فقط برای بحران به آتن نرفتیم بلکه به این خاطر رفتیم که در آنجا یک دربی واقعی بین 2باشگاه وجود دارد؛ با همه جوانب تاریخی و اجتماعی‌اش که سوژه اصلی برنامه ماست. حضور در آن محل به شما کمک می‌کند که جزئیات را بهتر ببینید. من اطلاعاتی از بحران یونان داشتم ولی فکر نمی‌کردم که هنگام عبور از یکی از بزرگ‌ترین خیابان‌های پایتخت، 70درصد مغازه‌ها بسته باشد. در این قسمت از این مجموعه، بحران اقتصادی روی همه‌‌چیز سایه می‌اندازد. در این فیلم بخش قابل‌توجهی وجود دارد؛ گروهی از مردم در روز بازی می‌گویند که برای آنها چیزهای مهم‌تری از فوتبال وجود دارد؛ تلاش برای پیدا کردن غذا برای فرزندان و خانواده.
- در شرایطی که یونان بدهی سنگینی دارد و چنین وضع اقتصادی‌ای حاکم است، چطور می‌توان هنوز فوتبال را با حرارت دنبال کرد؟
یکی از اهداف این مستند دقیقا همین است. ورزشگاه‌ها برای سایر بازی‌ها خالی می‌شوند ولی مردم هنوز برای بازی المپیاکو- پانا هیجان دارند و این بازی یک استثناست. حتی پاناتینایکو در حال آماده‌سازی ورزشگاه قدیمی‌اش است و می‌خواهد بازی‌هایش را در آنجا که کوچک‌تر است برگزار کند. لیگ یونان حتی تصمیم گرفته ساعت بازی‌هایش را از شب به بعدازظهر منتقل کند تا در مصرف برق صرفه‌جویی شود. آنجا بقا در اولویت است و باشگاه‌ها هم در بحران فرو می‌روند. یونانی‌ها که شیفته فوتبالند به‌تدریج از آن رویگردان می‌شوند و اگر هواداران پانا یا المپیاکو هنوز به باشگاه‌شان متعهدند، به این خاطر است که جزو تنها نمادهای بزرگی شهرشان است که همچنان پابرجا مانده. آنها می‌خواهند همچنان با این‌رؤیا زندگی کنند که تیم‌شان می‌تواند دست به کارهای بزرگی بزند یا پاری‌سن ژرمن را متوقف کند تا اینکه بخواهند کاملا آن را رها کنند.
- در این فیلم یکی از هواداران درباره جبرئیل سیسه که قبلا در پانا بازی کرده می‌گوید: «در یونان، بعد از خدا، سیسه است.» بازی در چنین کشوری می‌توانست برای شما هم جذاب باشد، نه؟
من در انگلیس بازی کرده‌ام و آنجا هم فضا فوق‌العاده بوده. من نمی‌توانستم در همه کشورها بازی کنم (می‌خندد). از طرف دیگر من از نظر تفکر فوتبال بیشتر نزدیک به انگلیسی‌ها هستم تا مدیترانه‌ای‌ها. شاید هم من اشتباه کردم ولی همیشه دوست داشتم به طرف فوتبالی بروم که مرا به رؤیا می‌برد. هروقت با پدرم درباره فوتبال صحبت می‌کردیم، هرگز بحث پول نبود. ما درباره رؤیا و شور بازی گپ می‌زدیم. من توانستم به این رؤیاها رنگ واقعیت بدهم. به علاوه من پیچیدگی‌های فوتبال را دوست ندارم. شما در یک بازی یا برنده می‌شوید یا بازنده؛ با بردن شما زنده می‌مانید و با شکست می‌میرید. این چیزی بود که مرا به هیجان می‌آورد.
- در این مستند، اشاره شما به حرف‌های بومسانگ (مدافع فرانسوی پانا) که تأیید می‌کرد آنها در شروع بازی‌ها می‌دانستند که برنده می‌شوند یا بازنده را می‌توان به فساد داوران تعبیر کرد؟
به هرحال هیچ‌کس نمی‌تواند این موضوع را تحمل کند؛ من هم همینطور.
- شما هنوز به تماشای بازی‌های فوتبال می‌روید؟
بله. همین بازی‌هایی که در این مجموعه مستند می‌بینید؛ چون بازی‌های بزرگی هستند و لحظات بزرگی خلق می‌شود ولی به جز این خیلی نه چون من حالا وارد دنیای دیگری شده‌ام و این برایم دیگر خیلی جذاب نیست. دیگر مثل وقتی که 10ساله بودم، طرفدار پروپا قرص فوتبال نیستم. من هنوز فوتبال را دوست دارم ولی فقط برخی بازی‌ها را که واقعا دوست دارم تماشا کنم. من دوست دارم بازی بارسلونا، منچستر، ریور پلاته، بوکا و... را ببینم.
- یعنی بازی باشگاه‌های فرانسوی را نمی‌بینید؟
اگر یک روز یک باشگاه فرانسوی بتواند مثل بارسا بازی کند، به دیدن بازی آن خواهم رفت ولی فعلا چنین تیمی وجود ندارد. این یک انتقاد نیست ولی با توجه به اینکه من مجبور به انجام کاری نیستم، براساس سلایقم انتخاب می‌کنم. مثلا من بازی‌های فرانسه در مرحله مقدماتی جام‌جهانی را نگاه نمی‌کنم ولی اگر تیم به جام‌جهانی برسد چرا! اگر فرانسه در جام‌جهانی حاضر باشد، بازی‌هایش را تماشا خواهم کرد. من عاشق فوتبال زیبا هستم. من پیش از دیدن بازی از خودم سؤال می‌کنم که آیا می‌توانم چیزی یاد بگیرم؟ آیا این بازی می‌تواند مرا شگفت زده کند و به هیجان بیاورد؟ اینطور نیست که قید چیزی را بزنم ولی انتخاب می‌کنم. درست مثل اینکه انتخاب می‌کنید که برای دیدن یک فیلم به سینما بروید، یک تئاتر را ببینید یا به دیدن یک نمایشگاه هنری بروید. در نهایت چیزی را انتخاب می‌کنید که دوست دارید. در مورد فوتبال هم همین است.
منبع: اکیپ
