به گزارش خبرگزاری رویترز در این طرح پیشگام که انتظار میرود در پنج سال آینده اولین کاربرد آزمایشی آن بر روی انسانها انجام شود، با هدف ترمیم شبکیه آسیبدیده چشم از سلولهای به دست آمده از سلولهای بنیادی رویان انسان استفاده میشود.
این پژوهشگران میگویند استفاده از این روش شامل یک جراحی ساده میشود که ممکن است روزی مانند عمل جراحی آب مروارید (کاتاراکت) به شیوهای معمول بدل شود.
آنها اعتقاد دارند که این روش قادر به بازگرداندن بینایی در اکثریت بیمارانی است که دچار تحلیلرفتگی لکه زرد شبکیه به علت افزایش سن یا بیماری AMD هستند.
AMD علت اصلی نابینایی در میان سالمندان است و تنها در اروپا 14 میلیون نفر به آن مبتلا هستند.
برخی از داروها از جمله داروی لوسنتیس (Lucentis) ممکن است به 10 درصد مبتلایان به شکل به اصطلاح "مرطوب" بیماری کمک کنند. اما برای 90 درصد مبتلایان به شکل "خشک"بیماری درمانی وجود ندارد.
AMD ناشی از اختلال در سلولهای اپیتلیالی رنگدانهدار شبکیه (RPE) است که پوششی پشتیبان زیر سلولهای استوانهای و مخروطی حساس به نور شبکیه تشکیل می دهند.
در این شیوه جدید در آزمایشگاه از سلولهای بنیادی برای تولید جایگزین سلولهای RPE استفاده میشود و سپس جراحان این تکه کوچک سلولی را که 4تا 6 میلیمتر اندازه آن است دوباره به چشم باز می گردانند.
قرار است دانشمندان یونیورسیتی کالج لندن با همکاری بیمارستان چشم مورفیلدز در لندن و دانشگاه شفیلد این طرح را اجرا کنند.
سلولهای بنیادی رویانی سلولهایی هستند که می توانند به همه بافتها و اندامها تبدیل شوند.
استفاده از این سلولها بحثبرانگیز بوده است زیرا گروهی از افراد با تخریب رویانهای انسان برای به دست آوردن سلول بنیادی مخالف هستند.
جراحان در بیمارستان مورفیلدز هم اکنون توانستهاند بینایی چند بیمار را با استفاده سلولهای برداشتهشده از چشمان خودشان که به منطقه جدیدی از شبکیه منتقل شده بود، بازگردانند. اما این فرآیند پیچیده است و تنها شمار کمی از سلولها را میتوان منتقل کرد، در نتیجه کاربرد این روش محدود است.
اما با تزریق کردن سلولهای RPE به دست آمده از سلولهای بنیادی میتوان امیدوار بود که این عمل تنها در طول 45 دقیقه و تحت بیحسی موضعی انجام شود.
البته به گفته دکتر لیندون دا کروز از بیمارستان مورفیلدز تا زمانی که آزمایشها کارآیی و بیخطر بودن این شیوه را ثابت کنند، ممکن است حدود 10 سال طول بکشد.
تا به حال آزمونهای این شیوه در موشهای آزمایشگاهی موفق بوده است.