به گفته عباس آخوندی این طرح قرار است برای بررسی بیشتر و تصویب نهایی به بانک مرکزی ارسال شود. وی دیروز در حاشیه جلسه دولت از تدوین طرح ارائه تسهیلات مسکن به میزان 6برابر ودیعه خبر داد.براساس این طرح متقاضیان می‌توانند به میزان 6برابر سپرده خود، تسهیلات بانکی برای خرید مسکن دریافت کنند. ارائه تسهیلات قابل توجه با اتکا به پس‌انداز مردم، مهم‌ترین بخش از طرح مسکن اجتماعی مورد نظر وزارت راه و شهرسازی در دوره جدید است که عباس آخوندی از همان روز نخست فعالیتش بر آن تأکید کرد.
آخوندی در مراسم معارفه‌اش و پس از آنکه از شیوه تأمین مالی طرح مسکن مهر و آثار تورمی آن انتقاد کرد بلافاصله نسبت به از میان‌رفتن فرهنگ پس‌انداز برای خانه‌دار شدن هشدار داد. وزیر راه و شهرسازی تأکید کرد که خرید خانه بزرگ‌ترین اتفاق اقتصادی خانوار است و مردم برای رسیدن به آن باید به پس‌انداز روی بیاورند. آخوندی بعدها از ضرورت شکستن انحصار بانک مسکن در ارائه تسهیلات خانه، سخن گفت و طرح تشکیل صندوق پس‌انداز مسکن در سایر بانک‌ها را پیشنهاد داد. طرح مسکن اجتماعی مورد نظر وزارت راه که به‌عنوان جایگزین مسکن مهر بر سر زبان‌ها افتاده است، اتکای اصلی خود را بر سپرده و پس‌انداز متقاضیان و کمک تسهیلاتی دولت در نرخ سود بانکی، گذاشته است.
مشاور مالی وزیر راه و شهرسازی در مورد شیوه حمایت در مسکن اجتماعی می‌گوید: تکیه اصلی باید روی پس‌انداز باشد. با این هدف انحصار صندوق پس‌انداز مسکن برای بانک مسکن شکسته خواهد شد تا همه بانک‌ها بتوانند صندوق‌های مشابه صندوق پس‌انداز مسکن تشکیل دهند. اهداف دولت برای حمایت از اقشار خاص برای خانه‌دارشدن در نحوه حمایت از این صندوق‌ها خلاصه خواهد شد. مثلاً اگر دولت علاقه‌مند است به اقشار خاصی برای صاحب‌خانه‌شدن کمک کند، می‌تواند به نرخ سود تسهیلات دریافتی آنان یارانه پرداخت کند.
حسین عبده تبریزی به همشهری گفت: اگر دولت منابعی داشته باشد، بهترین روش کمک به اقشار هدف آن است که امکان دریافت تسهیلات بلندمدت را برای ایشان فراهم آورد. بنابراین، نخستین وظیفه هر دولت در بخش مسکن آن است که بازار رهن، یعنی بازار تسهیلات بلندمدت خرید مسکن، را گسترش دهد. دولت می‌تواند منابع مالی خود را متوجه اقشاری کند که توان پرداخت نرخ‌های بالای سود به بانک‌ها را ندارند. پس، اقدام دولت در این زمینه می‌تواند پرداخت تفاوت سود باشد. به‌علاوه، دولت می‌تواند از طریق نظام مالیاتی، خرید مسکن توسط اقشار ضعیف‌تر را تسهیل کند. در مواردی حتی دولت ممکن است برای خرید مسکن به اقشار ضعیف کمک مستقیم کند.
وی ادامه داد: نسخه‌ای که برای توسعه خانه‌دارشدن مردم می‌توان پیچید نسخه‌ای بین‌المللی است که مبتنی بر تجارب گسترده در جهان است و به روش‌های من‌درآوردی نیاز ندارد. آنچه روشن است، آنکه دولت هرگز نباید کارفرما باشد و خود شروع به ساخت مسکن کند. وظیفه دولت در این مورد ایجاد فضای مناسب کسب‌وکار برای بخش خصوصی و در مورد مسکن اجتماعی کمک به مردم برای ارتقای توان آنان در پرداخت اقساط وام مسکن خانه خود است. بدین‌ترتیب، مسکن اجتماعی از محل پول پرقدرت تأمین مالی نخواهد شد و تورم بالاتر و ضایع‌شدن حق مردم از طریق کاهش ارزش پول اتفاق نخواهد افتاد.
این کارشناس بازارهای مالی تأکید کرد: در شرایط تورمی جاری، بانک‌ها آماده نیستند با اقساط طویل‌المدت تسهیلات اعطا کنند. بازار رهن باید تقویت شود تا بانک‌ها بتوانند با نرخ‌های مناسب تسهیلات مسکن اعطا کنند. بازار ثانویه رهن در این مورد می‌تواند تقویت شود و دولت از محل منابع خود، تفاوت سود اقشار ضعیف‌تر را برای مسکن اجتماعی پرداخت کند.
نگرانی مخالفان توقف مسکن مهر
طرح جدید دولت که قرار است جایگزین مسکن مهر باشد، از نظر بانیان آن منطبق با منطق اقتصادی است اما برخی نگرانی‌هایی نیز نسبت به اجرا و تأثیر آن بر خانه‌دار شدن آسان و بی‌دردسر اقشار کم‌درآمد وجود دارد.برخی کارشناسان معتقدند اجرای طرح پس‌انداز در شرایط کنونی اقتصاد ایران نمی‌تواند پاسخگوی چالش خانه‌دارشدن مردم باشد چراکه از یک سو سطح فعلی درآمد خانوارها به میزانی نیست که بتوانند پس‌اندازی برای خانه‌دارشدن باقی بگذارند و از سوی دیگر مشکلات نظام کنونی بانک‌ها، امکان همراهی بانک‌ها با این طرح را در کوتاه‌مدت فراهم نمی‌کند. بر این اساس طرح جدید دولت باید همه ملاحظات اقتصادی کشور را در کوتاه‌مدت و میان‌مدت درنظر داشته باشد.
