با احمد غلامزاده، رئیس مرکز ملی شمارهگذاری کالا و خدمات گفتوگو کردهایم.
- چه ضرورتهایی برای اجرای ایران کد در نظام مبادلات تجاری وجود دارد؟
اجرای ایران کد موجب تسهیل مبادلات تجاری میشود. اجرای این طرح برای ایجاد زبان مشترک کالا بین همه ذینفعان، ذخیره شدن اطلاعات کالا در یک بانک برای تسهیل مبادلات کالا و کاهش هزینهها مدنظر قرار گرفته، اما متأسفانه گمرک 8سال زیر بار اجرای این طرح نرفته است.
- اما برخی میگویند ایران کد فرآیند ترخیص کالا را طولانی میکند؟
باید توجه کرد که از 8سال پیش تاکنون تنها 2میلیون و100هزار کد برای 65هزار عضو با متوسط هر عضو 35قلم کالا تولید شده و هر کالا تنها یکبار شناسنامه الکترونیک استاندارد دریافت میکند. با این روند آیا این تعداد کد واقعا میتواند مانع مبادلات تجاری و فضای کسب و کار باشد. اگر مشکلات دیگری در مبادلات تجاری وجود دارد، نباید این مشکلات را به گردن ایران کد بهعنوان شناسنامه کالا انداخت. از سوی دیگر امروزه اجرای ایران کد در حوزه آیتی حجمی از اطلاعات را در بر نگرفته و گمرک میتواند به جای اعتراض با انتقال فایل به پروفورم یا اسناد این کار را اجرایی کند.
- گمرک استفاده از کدهای شناسایی بینالمللی برای مبادلات تجاری را کافی میداند، این رویکرد را تا چه حد میپذیرید؟
فرض کنید ایران کد حذف شود و مبادلات تجاری تنها با توجه به کدهای بینالمللی صورت گیرد، آیا انجام مبادلات تجاری با کدهای بینالمللی بهمعنای ایجاد یک کد نیست؟ موضوعات مطرح شده در زمینه عدماجرای ایران کد نوعی فرافکنی است و گمرک باید اعلام کند که چرا مبادلات تجاری کالایی که شناسنامه الکترونیک دارد بهعنوان مانعی در فضای کسب و کار و عملیات گمرکی است.
- برخی فعالان اقتصادی از تأثیر منفی اجرای ایران کد بر فضای کسب و کار و نزول رتبه تجاری ایران خبر میدهند، این موضوع تا چه حد درست است؟
ادعاهای مطرح شده در زمینه تأثیر ایران کد بر کاهش رتبه تجاری ایران با تنزل جایگاه فضای کسب و کار بسیار سطحی نگری است چراکه همه کالاها ایران کد دریافت نمیکردند و از 7هزار کد تعرفه تنها حدود 3هزار و 200کد تعرفه ایرانکد دریافت کردهاند و باید سازمان توسعه تجارت اعلام کند که زمان مبادلات تجاری حدود 4هزارکدتعرفه دیگر که ایران کد دریافت نکرده چه میزان و این زمان برای کالاهای دارای ایرانکد چقدر بوده است؟! باید مستند و مستدل در این زمینه اظهارنظر شود.
- بهنظر شما علت اصلی مخالفتها با اجرای ایران کد چیست؟
یک دلیل وجود دارد که 2طیف بدنه دولت و بخش خصوصی در مقابل اجرای ایران کد مقاومت میکنند که آن هم عدمتمایل به شفافسازی در انجام مبادلات تجاری است. طی چندماه گذشته اخبار متفاوتی در زمینه واردات خودرو به جای دارو و کالاهای اساسی با ارزمرجع مطرح شده است. فارغ از صحت و سقم این اخبار، وقتی همه سیستمهای دخیل در انجام مبادلات تجاری با هم متصل نبوده و رابطه بین بانک مرکزی و بانکهایی که این ارز را تخصیص میدهند با ثبت سفارش گمرک مشخص نیست، بدیهی است که اینگونه مخالفت با اجرای ایران کد که خواستاریکپارچگی سیستم مبادلات تجاری است، صورت گیرد.