احمد داوود اوغلو که به صاحبنظریه اختلاف صفر (با همسایگان) در سیاست خارجی ترکیه مشهور است، در تلاش برای گشودن صفحهای تازه در روابط با همسایه جنوبی کشورش، رایزنیهایی را با مقامهای بغداد آغاز کرد. وی ابتدا با هوشیار زیباری همتای عراقی خود رایزنیهایی را انجام داد و در کنفرانس خبری مشترکی با وی اعلام کرد که رسما از نخستوزیر عراق برای سفر به آنکارا دعوت کرده است.
وزیر خارجه ترکیه ضمن قدردانی از مقامهای عراقی بهعلت تلاش برای گذر از سردی حاکم بر روابط 2کشور طی 2سال گذشته، به عبرت گرفتن از رویدادهای گذشته اذعان و بر ضرورت همسویی 2کشور تأکید کرد. وی تصریح کرد که 2کشور درصدد تدوین نقشه راهی برای روابط گسترده هستند. داوود اوغلو با اشاره به اینکه خاورمیانه مرحلهای تاریخی و مهم را پشت سر میگذارد، به بحران سوریه پرداخت و گفت: ترکیه رایزنی با عراق را در اینباره ادامه خواهد داد.
تا پیش از بحران سوریه، روابط بغداد و آنکارا بسیار گسترده و مستحکم بود، اما در پی درگرفتن بحران سوریه و جانبداری ترکیه از مخالفان مسلح و نیز اقدام ترکیه در اعطای پناهندگی سیاسی به طارقالهاشمی معاون فراری رئیسجمهور عراق این روابط به تیرگی گرایید. طی این دوره تیرگی روابط، 2طرف همدیگر را به ایجاد فتنههای مذهبی متهم کردند و سفرای خود را نیز فراخواندند. عراق همچنین بهشدت از اقدام اخیر آنکارا در عقد قراردادی با منطقه کردستان شمال عراق بهمنظور کشیدن خط لوله نفتی میان کردستان و آنکارا بدون موافقت بغداد، بهشدت ناخرسند است.
داوود اوغلو پیش از سفر به بغداد در اینباره گفت که این قرارداد حقوق دولت مرکزی عراق را نادیده نمیگیرد و این موضوع را با مقامهای بغداد بررسی خواهد کرد. وزیر خارجه ترکیه در سفر به بغداد درباره برخی مسائل مشترک ازجمله تحولات اخیر منطقهای نظیر افت و خیزهای بحران سوریه و امضای قراردادهای نفتی با منطقه کردستان عراق با مقامهای بغداد به رایزنی میپردازد. وی علاوه بر دیدار با هوشیار زیباری و نوریالمالکی وزیر خارجه و نخستوزیر عراق، قرار است با شماری از شخصیتهای عراقی در بغداد و 2شهر نجف و کربلا هم دیدار کند.
یک مقام ترکیهای در گفتوگو با روزنامه زمان چاپ این کشور اعلام کرد که در این دیدار گشودن مرحله جدیدی از روابط میان 2کشور به بررسی گذاشته خواهد شد. وی افزود: رایزنیهای داوود اوغلو بهطور اساسی بر 2مسئله روابط دوجانبه و رویدادهای جاری در سوریه متمرکز خواهد شد. علی موسوی مشاور نخستوزیر عراق هم اعلام کرد که این سفر با هدف برقراری روابطی طبیعی میان 2کشور و بستن باب واگرایی و تنش میان 2کشور صورت میگیرد. وی درعین حال افزود: گرمی روابط بهمعنای توافق بر سر تمامی تحولات منطقهای نیست. پیش از سفر داوود اوغلو به عراق، رئیس پارلمان و وزیر خارجه عراق به ترکیه سفر کرده بودند.
وزیر خارجه ترکیه پیش از سفر به بغداد، سردی کنونی در روابط با عراق را به تنش داخلی در عراق پیوند زد. اما بهنظر میرسد واقعیت چیز دیگری باشد. چرخش مجدد ترکیه به سوی عراق و متحدانش از آن رو صورت میگیرد که در دوره اخیر و در پی کنار رفتن شبح جنگ از سر سوریه، ترکیه و متحدش در خاورمیانه یعنی عربستان سعودی به حاشیه رفتند.
در پی این تحولات، اختلاف نظرهایی هم میان ریاض و آنکارا درباره بحران سوریه درگرفت. همگرایی ایران و غرب در دوره اخیر و در نتیجه قوت گرفتن محور ایران و متحدانش در خاورمیانه باعث شده تا ترکیه با چرخش در مواضع، به سوی این محور میل و گرایش یابد. روز جمعه نخستوزیر عراق اعلام کرد که قرار است همتای ترک او هم به بغداد سفر کند. همگرایی عراق و ترکیه عملا به انزوای عربستان هم منجر خواهد شد و این بستری مناسب برای گشایش در بحران سوریه خواهد بود و تمام اینها مقدمه شکلگیری قطببندیهای جدیدی در خاورمیانه را فراهم خواهد آورد.