به گزارش خبرگزاری مهر، برنامه رادیویی «افق» با محوریت بررسی «وضعیت آموزش عمومی قرآن کشور» با حضور حسینعلی شریف کارشناس قرآنی و سیدمسعود وکیل کارشناس دفتر تألیف کتب درسی آموزش و پرورش به روی آنتن شبکه رادیویی قرآن رفت.
در ابتدای این برنامه محمدرضا پورمعین کارشناس مجری برنامه از کارشناسان حاضر در برنامه خواست تا وضعیت کنونی آموزش عمومی قرآن در کشور را بیان کرده و مشکلات پیشرو را عنوان کنند که حسینعلی شریف در پاسخ به این پرسش گفت: پیش از انقلاب اسلامی، تعداد کلاسها و جلسات قرآنی به تعداد انگشتان دست بود و چه در حیطه فن قرائت و چه در باب تفسیر و تدبر در قرآن و آشنایی با ترجمه و مفاهیم قرآن کریم، هر کس راهی را پیدا کرده بود و آن راه را دنبال میکرد.
وی ادامه داد: قبل از انقلاب اسلامی، افراد معدودی که در بحث قرائت قرآن کار میکردند و در قلههای قرائت بودند و کسانی هم که در سایر حوزههای قرآنی بودند خوب کار میکردند که البته تعداد آنها کم بود و در آن دوران هیچ کس برای جایزه و تقدیر به دنبال این کلاسها نمیرفت که البته پس از انقلاب یک سرعت عجیبی را در این حوزه شاهد بودیم که کمکم افراد به دنبال کسب رتبه رفتند و انگیزههای افراد تغییر کرد؛ هرچند که هنوز بسیاری از قرآنیان ما با انگیزههای قرآنی و خوب کار میکنند.
شریف در ادامه اظهار تأسف کرد که طی سالهای اخیر شاهد آن بودهایم که برخی از افراد که به سمت قرآن آمدهاند، هدف اصلی خود را گم کردهاند و راه را به بیراهه رفتهاند زیرا این افراد در انجام فعالیتهای قرآنی و قرائت و حفظ قرآن به دنبال کسب رتبه و امتیازات هستند و انگیزههای مادی را در نظر میگیرند.
در این بخش از برنامه مسعود وکیل درباره وضعیت آموزش عمومی قرآن در کشور گفت: آموزش قرآن در کشور به دو دسته آموزش قران در آموزش و پرورش و آموزش قرآن در خارج از آموزش و پرورش تقسیم میشود که اگر بخواهیم در بحث آموزش عمومی قرآن صحبت کنیم شامل مهارتها، انگیزهها، شناختها و... در ارتباط با عموم مردم میشود.
وی ادامه داد: آنچه که به گذشتههای دورتر چه قبل از انقلاب و دهههای اول انقلاب برمیگردد به نظر میرسد جامعه قرآنی در داخل و خارج از آموزش و پرورش، تصور و تبیین دقیقی از اهداف آموزش عمومی قرآن نداشته است.
وکیل در ادامه سخنانش خود عنوان کرد: آنچه که در آموزش قرآن آرامآرام به آن نزدیک شدیم و وضعیت کنونی ما در آن بهتر از گذشته شده این است که به انس با قرآن توجه بیشتری داریم و به نظر میرسد باید کاری کنیم که این انس و ارتباط و مواجهه با قرآن ایجاد شود از این رو باید بیان کنم که وضعیت آموزش قرآن از نظر شفاف شدن هدف آموزش عمومی قرآن خیلی خوب شده است و ما به افقی از وضعیت میرسیم که بتوانیم هم آموزش و پرورش، مجالس سنتی قرآن، هیئتها و... را با یک شاخص قرآنی بسنجیم.
در بخش دیگری از برنامه حسینعلی شریف گفت: برای علاقهمند کردن مردم به قرآن باید مقدمات لازم را فراهم کنیم و تا زمانی که راه را از باب خودش وارد نشویم و راه را خوب پیدا نکنیم سرگردان هستیم.
وی با اشاره به اهمیت بحث روخوانی قرآن گفت: اگر کودکان و نوجوانان ما نتوانند روخوانی صحیحی داشته باشند ممکن است در همان گام اول احساس غریبی کنند و اگر گام اول که آموزش روخوانی قرآن است را درست برداریم بسیاری از مشکلات حل خواهد شد و باید زمینهای را فراهم کنیم که کودکان و نوجوانان در ابتدای یادگیری روخوانی قرآن احساس نکنند که اگر آیهای را اشتباه بخوانند اتفاق خیلی بدی افتاده است و باید کاری کنیم ورود به فعالیتهای قرآنی برای مخاطبان آسان باشد.
در ادامه پورمعین با اشاره به برنامههای قرآنی آموزش و پرورش از مسعود وکیل خواست تا برنامههای کنونی و پیشروی آموزش و پرورش در حوزه قرآن را تشریح و بیان کند که مسعود وکیل در این بخش گفت: قبل از بیان هر نکتهای باید این مطلب را یادآور شوم که برای موفقیت در آموزش قرآن ابتدا باید موانع موجود در این مسیر را شناسایی و بررسی کنیم و راهکارهای حل این موانع و مشکلات را پیدا کنیم.
وکیل در ادامه افزود: نزدیک به 12 سال است که از برنامهریزی جدید آموزش قرآن در آموزش و پرورش میگذرد و تلاش شده تا با بهرهگیری از اساتید قرآنی داخل و خارج از آموزش و پرورش یک برنامه تدوین کنیم که در این برنامه باید مخاطبان، پایه تحصیلی، ویژگیمعلمان و... مورد توجه باشند و اگر ندانیم که چه میخواهیم بسازیم چیزی از آب در نمیآید و همچنین اگر بدانیم چه چیزی میخواهیم بسیازیم اما ابزار و لوازم مورد نیاز را نداشته باشیم در نهایت همه چیز روی کاغذ میماند.
وی ادامه داد: ما در آموزش و پرورش این برنامهها را تولید کردهایم و برای تربیت نیروی انسانی، تدوین لوازم آموزشی (کتاب آموزشی، لوحهای آموزشی و...) را انجام دادهایم و به طور مثال از 12 سال پیش که آموزش قرآن در آموزش و پرورش شروع شد و آموزش قرآن از پایه اول دبستان آغاز شد این آموزشها همراه با یک کتاب درسی قرآن و نوار بود و در حال حاضر عموم آموزگاران ما در دوره ابتدایی که خودشان مربی قرآن هستند، میدانند که آموزش قرآن در دوره ابتدایی باید با لوحهای آموزش قرآن باشد.
شریف در ادامه این بحث گفت: متأسفانه در حال حاضر شاهد آن هستیم که بسیاری از معلمان که به آموزش قرآن در مدارس میپردازند توانایی این کار را نداشته و نمیتوانند آنطور که باید به آموزش قرآن بپردازند و هنوز در بسیاری از مسائل ضعف دارند و به عبارتی بسیاری از معلمان ما هنوز خودشان در خواندن قرآن مشکل دارند و اگر با این لوحهای آموزشی و ... توانایی معلمان هم در قرائت قرآن خوب شود، اتفاق قابل قبولی رخ داده است.
وکیل در این بخش از سخنان خود در پاسخ به پرسش محمدرضا پورمعین که کارشناسان و اساتید برای برقراری ارتباط با آموزش و پرورش باید چه مراحلی را طی کنند، گفت: فرآیندی که در آموزش قرآن آموزش و پرورش وجود دارد با فرآیند آموزش قرآن در خارج از آموزش و پرورش متفاوت بوده و آموزش قرآن در آموزش و پرورش، آموزش رسمی، جدی و کلاسی با لحن و لهجه عربی نیست، اما به طور موازی قرائت قرآن را به صورت ساده ارائه میکنیم و در پایههای بعدی هم اینطور نیست که قرائت سورهها را نداشته باشیم و البته در این میان کسانی که استعداد بیشتری دارند با لحن زیبای عربی میخوانند.
وی ادامه داد: گاهی اوقات به دلیل دوگانگیهای آموزش قرآن در آموزش و پرورش و خارج از آموزش و پرورش، برخی از اساتید ممکن است از نظر ارتباط با دانشآموزان توانایی خوبی نداشته باشند که البته باید از این اساتید در جاهای دیگر استفاده شود اما به هر حال لازم است که تعامل خوبی میان آموزش و پرورش و اساتید قرآنی ایجاد شود.
پورمعین عنوان کرد: به هر حال در بحث آموزش قرآن داشتن خروجی بسیار مهم است اما با وجود تلاشهای آموزش و پرورش برای رفع مشکل روخوانی قرآن دانشآموزان، در حال حاضر مشاهده میکنیم که هنوز در مدارس و در دانشگاهها مشکل روخوانی قرآن وجود دارد و به نظر میرسد که این مشکل نمیخواهد رفع شود و در حال حاضر شاهد آن هستیم که دانشجویان خوب قران نمیخوانند.
شریف ادامه داد: ترس از روخوانی قرآن علاوه بر دانشجویان و دانشآموزان هنوز در مسئولان ما نیز وجود دارد و اگر این افراد هم خود را در روخوانی قرآن قوی کنند، مدیران و مسئولان که از روخوانی قرآن نترسند، میتوانند برنامهریزی بهتری داشته باشند.
در بخش دیگری از این برنامه وکیل با بیان اینکه در آموزش و پرورش مسئولی نداریم که دلسوز قرآن نباشد، گفت: اما برای موفقیت در حوزه قرآنی باید کارها کارشناسیشده و برنامهریزی شده باشد و گروه قرآن سازمان پژوهش به صورت مستقل فعالیت دارد و التزام همه مسئولان به اسناد بالادستی جدیتر است.
وکیل با بیان اینکه بحث آموزش قرآن نباید به یک دستگاهها و نهاد واگذار شود، افزود: ما برای موفقیت در آموزش قرآن نیازمند تنوع و تکثر هستیم و باید حوزهها و دستگاههای زیادی وارد این عرصه شوند و البته باید عنوان کنیم که انتظار ما از یک دانشآموز در سن 10 سالگی چیست و هر دستگاه و نهادی با در نظر گرفتن این اصل مشترک راه خود را پیدا کند و به آموزش قرآن بپردازد.
وی در بخش پایانی سخنان خود با یادآوری اینکه به هر حال همه باید قرآن بخوانند، گفت: اضطراب نداشتن در قرائت قرآن فقط با استمرار در قرائت از بین میرود و همه باید قرآن بخوانند؛ نمایندگان مجلس، وکلا، وزرا، مدیران، پدران و مادران و ... باید قرآن بخوانند و اگر پدران و مادران ما قرآنخوان نباشند آموزش و پرورش نمیتواند دانشآموزان را قرآنخوان کند.
برنامه رادیویی «افق» هر هفته شنبهها ساعت 14:10 به صورت زنده از رادیو قرآن بر روی طول موج 100 مگاهرتز پخش می شود.