شاید آگاهی از بروز چنین خطراتی با وجود فاصله کوتاه میان مذاکرات هستهای بود که باعث شد ایران و گروه1+5 در ژنو2 برای تنظیم متن بیانیه مشترک توافق اصرار داشته باشند. متن این بیانیه بهرغم ساعتهای طولانی مذاکره تا پایان روز سوم به مرحله انتشار نرسید ولی اخبار مذاکرات حکایت از آن داشت که اگر اتفاق خاصی نیفتد مذاکراتی که چهارشنبه این هفته برگزار میشود با مشکل خاصی روبهرو نباشد و کار آسانتر شده باشد.
نشانههای خطر برای نتانیاهو
نشانههای خطر اما آشکار شدهاند. رژیم صهیونیستی موضع فرانسه در مذاکرات هستهای را بسیار جدی تلقی میکند و فرانسوا اولاند رئیسجمهور فرانسه که وزیرخارجهاش دلیل اصلی امضا نشدن متن بیانیه توافق در ژنو2 بود به سرزمینهای اشغالی سفر کرده است و شبکه تلویزیونی فرانس24 هم در گزارشی اعلام کرده که مسئله هستهای ایران و مذاکرات ژنو یکی از محورهای اصلی سفر رئیسجمهور فرانسه است.
کارشناسان برای این مخالفخوانیهای فرانسه دلایل متعددی همچون اثبات میدانداری این کشور در اتحادیه اروپا و مذاکرات هستهای بیان میکنند. در دور پیشین مذاکرات ایران و 1+5 در ژنو که 16 آبان بهمدت 3روز برگزار شد، طرفهای مذاکرهکننده از احتمال دستیابی به توافق سخن گفتند، اما با کارشکنی طرف فرانسوی 2طرف نتوانستند به تفاهم نهایی برسند. حالا نیز در آستانه مذاکرات 29 آبان اولاند در سفر 3روزه به سرزمینهای اشغالی، دیداری خصوصی با بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر این رژیم خواهد داشت. پیش از این بنیامین نتانیاهو نخستوزیر رژیم صهیونیستی از اولاند با عنوان دوستی صمیمی یاد کرده بود و انتظار میرود که این رژیم از اولاند بهدلیل اتخاذ مواضع سرسختانه در برابر ایران به گرمی استقبال کند.
لوران فابیوس وزیر خارجه فرانسه که نقش مهمی در بینتیجه ماندن گفتوگوهای اخیر هستهای با ایران داشت، نیز در این سفر اولاند را همراهی میکند. قبل از این سفر، بنیامین نتانیاهو در گفتوگویی که با روزنامه لوفیگارو چاپ فرانسه داشته ضمن حمایت از موضع اخیر فرانسه درباره ایران در مذاکرات ژنو، از فرانسویها خواست که از موضع خود کوتاه نیایند. نتانیاهو که تا پیش از این سعی در ایفای چنین نقشی درقبال آمریکا داشت و موفق به اجرای آن نشد، حالا فرانسه را هدف قرار داده و گفته «اسرائیل و فرانسه، از سالهای گذشته تاکنون موضع مشترکی را در قبال ایران دارند و فرانسوا اولاند نیز همین موضع را ادامه میدهد.» او این تأکید را هم داشته که «ما از موضع ثابت و تغییرناپذیر فرانسه درباره ایران استقبال میکنیم و امیدواریم که فرانسه درباره ایرانیان دو دل نشود.»
کانادا به فرانسه پیوست
در سالهای اخیر کانادا نیز همصدا با رژیم صهیونیستی موضعی تندتر نسبت به دیگر کشورهای غربی درقبال ایران درپیش گرفته است. مواضع تند ضدایرانی وزیر خارجه کانادا بهگونهای است که در برخی محافل سیاسی، از جان برد بهعنوان فردی یاد میکنند که خود را مسئول تأمین نظر رژیم صهیونیستی میداند و برخی میگویند وزیر خارجه کانادا همان وزیر خارجه این رژیم است. در تازهترین موضعگیریهای این کشور علیه ایران وزیر خارجه کانادا در بیانیهای رسمی از ایران خواست که عزم واقعی خود را برای انجام «تغییرات معنادار» در ایران نشان دهند و تنها تغییر لحن دولت فایدهای ندارد. جان برد که در چند ماه اخیر موضعی خصمانه در قبال دولت حسن روحانی رئیسجمهور ایران داشته، در تازهترین بیانیه خود در مورد ایران خواستار بهبود شرایط حقوق بشر و پایبندی ایران به تعهدات بینالمللی هم شده است.
برد در عین حال با بیان اینکه «ما از نعمت ساده لوح بودن بیبهرهایم» در بیانیه خود آورده است: ایستادن در مقابل دوربین و همچنین توییت کردن در مورد تغییرات، بسیار ساده است. بخش مشکل، انجام تغییرات معنیدار است. قبل از جان برد جان کری، وزیر امور خارجه آمریکا هم در پاسخ به اظهار نگرانی نخستوزیر رژیم صهیونیستی در مورد توافق احتمالی غرب با ایران، گفته بود که ایالات متحده در مذاکرات هستهای با ایران کور یا احمق نیست.
چشمان باز ایران
مقامات مذاکرهکننده ایرانی هم از چشمان باز خود در مذاکرات سخن میگویند و تأکید کردهاند سادهلوحانه پشت میز مذاکرات ننشستهاند. خطوط قرمز هم بهطور شفاف اعلام شدهاند. ازجمله وزیر امورخارجه که در گفتوگو با ایسنا با اشاره به موضوع غنیسازی بهعنوان یکی از مسائل اصلی مذاکرت گفته است: ما حق غنیسازی ایران را نهتنها غیرقابل مذاکره میدانیم، بلکه هیچ ضرورتی برای شناسایی آن بهعنوان یک حق نمیبینیم، زیرا این حق غیرقابل انفکاک است و همه کشورها باید به آن احترام بگذارند. جواد ظریف درباره آینده مذاکرات هستهای ایران و 1+5 به ایسنا گفته است:
معتقدم درباره هدف مشترک و تصویر نهایی اختلاف جدی وجود ندارد. لازم است این اقدامات را در مجموعهای تعریف و تدوین کنیم. فکر میکنم در قالب گفتوگوهایی که انجام شده است، امکان رسیدن به یک طرح مدون وجود دارد. او در عین حال با اشاره به بیاعتمادی ایران به دولت آمریکا افزوده است: اقداماتی که در مرحله اول از سوی همه طرفها انجام میشود اگر به نتیجه مطلوب نرسد، قابل بازگشت است.