به گزارش ایسنا به نقل از محمد حسین کاظم‌نژاد، خطر بروز زلزله در گسل مکران که به موازات سواحل دریای عمان در جنوب شرق ایران کشیده شده و در سال 1946 عامل بروز زلزله‌ای با بزرگی بیش از 8 ریشتر و وقوع سونامی‌ای فاجعه بار در سواحل ایران و پاکستان بوده کاملا جدی است خصوصا این که دوره بازگشت این زلزله بزرگ فرا رسیده که لازم است برای مواجهه با زلزله بزرگ و سونامی احتمالی ناشی از فعالیت مجدد این گسل آماده باشیم.
وی خاطرنشان کرد: مرکز ملی هشدار مخاطرات دریایی که دو سال پیش در پژوهشگاه ملی اقیانوس‌شناسی و علوم جوی راه‌اندازی شده، بررسی سونامی احتمالی دریای عمان و پیش‌بینی مخاطرات آن و هشدار سونامی را در دستور کار خود دارد. با توجه به ویژگی منطقه که باعث شده در صورت بروز سونامی احتمالی اولین امواج آن ظرف 12 دقیقه یا نهایتا 30 دقیقه به سواحل ایران برسند، دسترسی به یک سامانه هشدار سریع بسیار اهمیت دارد که مستلزم ارتباط با شبکه لرزه‌نگاری کشورهای منطقه از جمله عمان است.
کاظم‌نژاد با اشاره به پیگیری تهیه نقشه‌های مختلف آب گرفتگی بر اساس سناریوهای مختلف زلزله احتمالی مکران تصریح کرد: ارتفاع امواج سونامی احتمالی در سواحل عمان ممکن است به بیش از 10 متر برسد که خوشبختانه سواحل ایران نیز ارتفاع زیادی دارند.
وی در ادامه با اشاره به مخاطرات امواج شکافنده دریای خزر از پیگیری طراحی سامانه آنلاین پیش‌بینی جریان‌های شکافنده و شناسایی مناطق پرخطر ساحل خزر خبر داد و گفت: جریان شکافنده یک جریان کوچک مقیاس و سریع رو به دریا در مناطق ساحلی است که همه ساله تعداد زیادی از هموطنان در سواحل شمال و جنوب کشور در اثر عدم اطلاع از این پدیده، غرق می‌شوند. مرکز با انجام مطالعات دقیق در این خصوص، آن را معرفی کرده و در حال تکمیل نقشه مناطق مستعد و زمانهای بروز این پدیده است.
طول خط ساحلی کشور بیش از 5700 کیلومتر است و حدود یک چهارم جمعیت کشور در نواحی ساحلی زندگی می‌کنند. در عین حال دریاها و سواحل تفرجگاه شهروندان ایرانی هستند و هر سال حوادث ناگوار بسیاری در اثر عدم اطلاع از شرایط محیطی و مخاطرات موجود در این مناطق بوقوع میپیوندد. مخاطرات دریایی به عنوان یکی از بلایای طبیعی تهدیداتی را متوجه کشور میکند؛ اما متاسفانه توجه کافی به آن مبذول نشده است. سابقه رویدادهای سهمگین در محیط‌های دریایی و ساحلی باید توجه ما را نسبت به خطرات اقتصادی، اجتماعی و حتی امنیتی ناشی از آن‌ها، جلب کند.
سرپرست مرکز ملی هشدار مخاطرات دریایی با بیان این که مخاطرات دریایی را می‌توان در بخشهای مخاطرات زیستی و زیست محیطی، هیدرودینامیکی، زمین شناختی و هواشناسی دسته بندی کرد، اظهار داشت: سونامی، جریان‌های شکافنده، نوسانات تراز آب دریا، جریان‌های دریایی، خیزاب طوفان، کشند قرمز، آلودگیهای نفتی در دریا از جمله مهم‌ترین خطرات شناخته شده در دریاها هستند. سونامی پدیده‌ای است که اثرات مخرب آن سواحل اقیانوس هند، از هند و اندونزی تا سواحل آفریقا را تحت تاثیر قرار داد. این پدیده اکنون به عنوان یکی از مهم‌ترین مخاطرات دریایی در سطح جهان شناخته شده است. بر اساس شواهد علمی، سونامی ناشی از زمین‌لرزه، زمین لغزه و گلفشان در خزر بسیار محتمل است و سوابق رخداد این پدیده نیز ثبت شده است. سونامی ناشی از زمین‌لرزه در سواحل دریای عمان نیز دارای سابقه تاریخی است که مطالعات جامعی بر روی این پدیده در مرکز ملی هشدار مخاطرات دریایی انجام شده و نقشه‌های آبگرفتگی مناطق تهیه شده است.
وی افزود: ترابری کالاها عمدتاً از طریق بنادر مهم کشور انجام میشود لذا شناخت الگوی جریان و موج می‌تواند خطرات احتمالی این حوزه را معرفی و برای مدیریت آن راهگشا باشد. در این راستا مرکز هشدار، مدل پیش‌بینی امواج در دریای خزر، خلیج فارس و دریای عمان را توسعه داده و نتایج آن را بر روی تارنمای پژوهشگاه قرار میدهد و مدلسازی جریان‌های دریایی در این مناطق نیز انجام شده و در حال تدقیق است.
