به گزارش مهر، دکتر علیرضا احمدیان مدیر گروه آموزشی فیزیک و مهندسی پزشکی و با اشاره به ایجاد گرایش جدید رباتیک پزشکی در زیر مجموعه رشته مهندسی پزشکی اظهار داشت: این گرایش همگام با پیشرفت دانش پزشکی در دنیا و با توجه به سابقه و توانمندی های گروه فیزیک و مهندسی پزشکی، در شهریور ماه 92 در شورای گسترش وزارت بهداشت مورد تصویب قرار گرفت.
عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران در ابتدا توضیحاتی در رابطه با رشته مهندسی پزشکی ارائه کرد و افزود: رشته مهندسی پزشکی شاخه ای از تلفیق علوم پایه، مهندسی و پزشکی است که در به‌کارگیری مهارت‌های مهندسی در علوم پزشکی به‌منظور حمایت و توسعه خدمات تشخیصی، درمانی فعالیت می نماید. رشته مهندسی پزشکی، گرایش رباتیک پزشکی در مقطع دکتری به طور خاص کاربرد علم رباتیک و مکاترونیک در حوزه پزشکی را مد نظر قرار می‌دهد. این موضوع در 10 سال گذشته توسط بسیاری از دانشگاه های تراز اول دنیا مورد توجه جدی قرار گرفته و به صورت یک موضوع بین رشته ای پیشرفت‌های چشمگیری در حوزه سلامت انسان‌ها را به همراه داشته است.
وی ادامه داد: رشته مهندسی پزشکی دارای سه گرایش بیوالکتریک(از تلفیق پزشکی با مهندسی برق و کامپیوتر)، بیومتریال(تلفیق پزشکی با مهندسی مواد) و بیومکانیک (تلفیق پزشکی با مهندسی مکانیک) است که رسالت این رشته در دانشگاه علوم پزشکی تهران متفاوت از رشته های مصوب وزارت علوم است و متناسب با نیازهای حوزه درمان دیده شده و آموزش داده می شود.
مدیر گروه آموزشی فیزیک و مهندسی پزشکی با بیان این که رشته مهندسی پزشکی متناسب با نیاز های حوزه درمان حرکت می کند، گفت: خوشبختانه امروزه رشته مهندسی پزشکی جایگاه خود را در راستای ارتقاء کیفیت خدمات آموزشی، پژوهشی و بخش های مختلف حوزه درمان پیدا کرده است.
احمدیان تصریح کرد: رشته مهندسی پزشکی 14 سال پیش در دانشگاه علوم پزشکی تهران در گرایش بیوالکتریک ایجاد شد. در حال حاضر خواسته ها و نیاز های متنوع و بسیاری از حوزه های بالینی به این رشته ارجاع می شود، حتی در مواردی متقاضی راه اندازی رشته های جدید متناسب با نیازهایشان هستند.
عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران در ادامه به ایجاد گرایش جدید رباتیک پزشکی اشاره کرد و گفت: با توجه به نتایج درخشان رشته مهندسی پزشکی و بدنبال راه اندازی مرکز تحقیقات فناوری بیومدیکال و رباتیک اثر بخشی حداکثری فناوری تجهیزات پزشکی برای اولین بار در کشور، گرایش رباتیک پزشکی، به عنوان تلفیقی از رشته های مهندسی مکانیک، برق و کامپیوتر با رشته‌ی پزشکی ایجاد شد.
این عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران، سابقه درخشان و اقدامات مسمر ثمر رشته مهندسی پزشکی را نقطه عطفی در ایجاد گرایش رباتیک پزشکی دانست و افزود: حدود 10 سال از راه اندازی آزمایشگاه جراحی رباتیک در مرکز تحقیقات علوم و تکنولوژی دانشگاه علوم پزشکی تهران می گذرد که دستاوردهای بزرگی از جمله طراحی و ساخت سامانه راهبری جراحی ، ربات‌های دستیار جراح و جراحی رباتیک از راه دور و ربات‌های بازتوانی می باشد.
مدیر گروه فیزیک و مهندسی پزشکی هدف عمده از ایجاد گرایش جدید رباتیک پزشکی را تولید دانش فنی و آموزش، پژوهش، بکارگیری دستارودهای آن در خدمات سلامت و درمان و تولید ثروت عنوان کرد و گفت: تمام تاکید ما بر این است که علاوه بر بحث آموزش و پژوهش، حرف جدیدی در ارائه خدمات و تولید ثروت از علم داشته باشیم.
احمدیان ادامه داد: امروزه در دنیا، این نیاز ها از یک سو و انگیزه تولید ثروت در بخش صنعت از سوی دیگر هستند که منجر به ایجاد رشته های جدید می‌شوند در بسیاری موارد بخش صنعت به واحد های آموزشی و دانشگاهی مراجعه و در خصوص نیروی انسانی با شرایط خاص اعلام نیاز می کنند و با بر عهده گرفتن هزینه ها، شرایط ایجاد رشته و تربیت نیروی انسانی متخصص را فراهم می کنند.
رئیس مرکز تحقیقات فناوری بیومدیکال و رباتیک با اشاره به جایگاه رباتیک در دنیا اظهار کرد: تکنولوژی رباتیک در همه حوزه ها به‌ویژه پزشکی رسوخ پیدا کرده است به نحوی که در حوزه پزشکی در سال 2012 نسبت به 2011 بیست درصد افزایش داشته است و در کشور ما نیز به لحاظ وجود دانش فنی و متخصصین توانمند باید این حرکت شروع می شد که خوشبختانه در دانشکده پزشکی ایجاد شد.
عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران افزود: طبق بررسی هایی که توسط مرکز مطالعات توسعه آموزش پزشکی دانشگاه صورت گرفته، تا کنون در دنیا رشته ای مجزا با برنامه ریزی مجزا به نام رباتیک پزشکی ایجاد نشده بلکه به صورت سرفصل و تک درس وجود دارد.
وی تصریح کرد: ما در دانشکده پزشکی تاکید داشتیم که استفاده از دانش رباتیک در حوزه پزشکی باید از متن نیازهای حوزه پزشکی بیرون بیاید و این افتخار دانشگاه علوم پزشکی تهران است که پیشگام بهره گیری از دانش رباتیک پزشکی در کشور شده است، و قطعاً این موفقیت در دانشگاه‌های علوم پزشکی ما بسیار بیشتر از دانشگاه‌های فنی خواهد بود.
احمدیان خاطر نشان کرد: از بهمن ماه 92 اولین سری از پذیرفته شدگان گرایش رباتیک پزشکی پس از انجام مصاحبه و آزمونی که توسط وزارت بهداشت برگزار شد، در گروه فیزیک و مهندسی پزشکی پذیرفته خواهند شد و آموزش آنان توسط اعضای هیات علمی گروه و همکاری اساتید مدعو از گروه بیومکانیک دانشگاه صنعتی شریف انجام خواهد شد.
وی با بیان این که تمامی دانش آموختگان مقطع کارشناسی ارشد رشته های مهندسی پزشکی (کلیه گرایش‌ها) - مهندسی مکانیک (کلیه گرایش‌ها)، مهندسی مکاترونیک، مهندسی برق (کلیه گرایش‌ها)، مهندسی رباتیک، مهندسی و علوم کامپیوتر (کلیه گرایش‌ها)، اعضای مصنوعی و وسایل کمکی، انفورماتیک پزشکی، فناوری اطلاعات سلامت، فیزیوتراپی، فیزیوتراپی ورزشی، کاردرمانی، ارگونومی و پزشکی عمومی می توانند وارد رشته رباتیک پزشکی شوند، خاطر نشان کرد: برخی از دروس این گرایش به طور مشترک با حضور یک متخصص فناوری رباتیک و متخصص جراحی و سایر متخصصان حوزه پزشکی آموزش داده خواهند شد و این فرصتی است که تنها در دانشگاه علوم پزشکی تهران ایجاد شده است.
احمدیان افزود: به عنوان یک اصل همه پایان نامه های این رشته باید یک مشاور بالینی داشته باشند تا در نهایت منجر به ایجاد محصولات کاربردی، متناسب با نیاز بخش درمان شود و امیدواریم پس از اتمام دوران تحصیل، پایان نامه هر دانش آموخته منجر به ایجاد زمینه های تولید و طراحی ربات های پیشرفته پزشکی شود.
مدیر گروه فیزیک و مهندسی پزشکی ادامه داد: تربیت نیروهای متخصص در حوزه رباتیک پزشکی نقش بسزایی در ارتقا سطح فرآیندهای جراحی خواهد داشت به گونه ای که از طرفی قادر به ارزیابی، انتخاب و نظارت در به‌کارگیری فنآوری‌های رباتیک و آموزش کاربری به منظور استفاده بهینه از تجهیزات رباتیکی در مراحل مختلف درمان از تشخیص تا مداخلات پزشکی باشد و از طرفی دیگر با طراحی و پیاده سازی سیستم های رباتیکی توانبخشی کمک شایان توجهی به فرآیندهای توانبخشی در حوزه بیماری‌های دستگاه اسکلتی عضلانی بپردازد.
مدیر گروه فیزیک و مهندسی پزشکی افزود: ممکن است به نظر برخی طراحی و تولید نمونه هایی که مشابه خارجی آنها وجود دارد کار بیهوده ای باشد اما در واقع با خرید نمونه های خارجی بحث مهم انتقال دانش اتفاق نمی افتد و مانند یک جعبه سیاه بدون اجازه دخل و تصرف در اختیار ما قرار می گیرد و در صورت خراب شدن به علت عدم دسترسی به دانش فنی بلا استفاده باقی می ماند کما این که تعدادی سامانه راهبری جراحی خارجی وارداتی به همین علت بدون استفاده هستند.
عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران خاطر نشان کرد: با ایجاد چنین رشته هایی علاوه بر ارتقا سطح بهره وری در فرآیندهای آموزش جراحی و تربیت نیروهای متخصص، طراحی و ساخت تجهیزات به روز و پیشرفته دنیا، صرفه جویی ارزی، تولید ثروت و ... در موارد بسیاری نیز موجب پایبندی نیروهای نخبه و عدم خروج آنها از کشور می شود.
مدیر گروه فیزیک و مهندسی پزشکی انجام عمل جراحی توسط ربات با نظارت جراح را جراحی با حداقل خطا و تهاجم دانست و گفت: در این روش جراح اطمینان دارد که ربات مسیر خود را می داند و به درستی حرکت می کند از این رو علاوه بر اعتمادی که برای جراح در انجام یک عمل بدون خطا ایجاد می کند موجب اطمینان بیشتر بیمار خواهد شد.
احمدیان تصریح کرد: به‌عنوان یک نمونه از دستاوردهای استفاده از فناوریهای پیشرفته در حوزه جراحی با استفاده از سامانه راهبری جراحی (نویگیشن) بالغ بر 600 عمل جراحی در 30 بیمارستان کشور در حوزه مغز و اعصاب و گوش و حلق و بینی و 700 عمل جراحی لاپاروسکوپی با ربات دستیار جراح (روبولنز) در 4 بیمارستان انجام شده است که خود گواهی متقن بر کارآیی این سیستم است و در اقدامات بعدی امیدورایم فرآیندهای نمونه برداری و بیوپسی ها نیز با استفاده از ربات ها صورت پذیرد.
