هنگامی که احتراق کامل رخ میدهد، هیدروژن و کربن سوخت با اکسیژن هوا ترکیبشده و گرما، نور، دیاکسیدکربن و بخار آب ایجاد میکند. ناخالصیهای سوخت، نسبت نامطلوب سوخت به هوا و دمای احتراق نامناسب سبب تشکیل گروهی از ترکیبات جانبی میشود که همگی از آلایندههای هوا به حساب میآیند. لندن بزرگترین و پر جمعیتترین شهر در کشورهای عضو اتحادیه اروپاست. در سالهای ۱۹۵۲ و ۱۹۵۳، لندن آلودهترین روزهای خود را تجربه کرد. ۴هزار نفر از ساکنان این شهر در طول یک هفته از دسامبر ۱۹۵۲، وقتی که مه دود بزرگ ناشی از آلودگی هوا به بیشترین حد خود رسیده بود جان خود را از دست دادند. ۸هزار نفردیگر نیز در طول هفتههای بعد بر اثر وجود مه دود ناشی از بهکارگیری بیش از اندازه زغالسنگ جان باختند.
سیاستمداران بریتانیا که در ابتدا مشکل را انکار کرده بودند سرانجام مجبور شدند با آن مواجه شوند. تا جایی که سرانجام مجلس بریتانیا مجبور شد در سال ۱۹۵۶ مصوبهای به نام «مصوبه هوای پاک» تصویب کند. این مصوبه سوزاندن زغال سنگ در منازل را محدود کرد و به موجب آن، کارخانهها به مناطق اطراف و دور از شهرها منتقل شدند و در سطح شهر لندن ایستگاههای اندازهگیری کیفیت هوا نصب شد که میزان دیاکسید نیتروژن و دی اکسید سولفور را اندازه میگرفت. طی 60سال گذشته برای رعایت استانداردهای اروپا و برای مقابله با این مشکل شیوههای گوناگونی مورد استفاده قرار گرفته و نتایج خوبی نیز از آنها حاصل شده است. براساس یکی از این استانداردها که از فوریه 2003به اجرا درآمد، افرادی که میخواهند با خودرو وارد مناطق مرکزی لندن شوند باید مبلغی را بهعنوان عوارض پرداخت کنند.
بررسیها نشان میدهد که استفاده از این شیوه از یکسو سبب کاهش چشمگیر حجم ترافیک و افزایش سرعت متوسط خودروها شده و از سوی دیگر گرایش مردم به استفاده از اتوبوس و سایر وسایل حملونقل عمومی را افزایش داده است. کاهش حجم گاز دیاکسیدکربن در هوای شهر لندن دال بر موفقیتآمیز بودن اجرای این قانون است.سایر برنامههای اجراشده در این شهر که منجر به ایمنی در برابر بروز بیماریهای وخیمی مثل آسم، بیماریهای قلبی- عروقی و سرطان و مرگهای زودرس شده است، عبارتند از:
تعیین محدودیت زمانی و مکانی برای رفتوآمد خودروهای شخصی
تجهیز ناوگان حملونقل عمومی و تعویض وسایل نقلیه آلاینده ازجمله اتوبوسهای قدیمی با اتوبوسهای با گنجایش بیشتر و آلایندگی کمتر
بهرهگیری از ماشینهای جمعآوری گرد و خاک و فشردهسازی آنها در مخازن ماشین و جلوگیری از ورودشان به هوا
سیاستهای تشویقی برای استفاده از خودروهای برقی و پرداخت درصدی از قیمت خودرو و نیز معافیت از برخی مالیاتها
ساختوساز ساختمان و نیز تخریب بناهای فرسوده در محدوده زمانی خاص در کاهش آلودگی هوا و صوت
بررسی دقیق منابع ایجاد آلودگی و اتخاذ تصمیمات کاربردی در مورد تکتک آلایندهها
برنامهریزی بلندمدت و جامع برای حفظ وضع موجود و حرکت به سمت آلودگی کمتر با جدیت و حمایت مردم
استفاده از رنگهای مخصوص با فناوری نانو جهت جذب آلودگیهای هوا مخصوصا دیاکسید نیتروژن
حرکت به سمت سوختهای سازگار با محیطزیست
استفاده از نوعی چسب کلسیمی بهمنظور جذب آلودگیهای مختلف و تثبیت ذرات PM 10حاصل دود اگزوز خودروها و فرسایش لاستیک آنها .
* عضو شورای اسلامی شهر تهران