اسطوره و واقعیت در آیینهای ایرانی با یکدیگر گره خوردهاند تا انسانیترین باورها و اجتماعیترین سنتها را خلق کنند.
یلدای ایرانی نیز مانند دیگر آیینهای ایرانی، سنتی زیبا و ابداعی بینظیر است که نمادی دیگر از پیوند ایرانی با مظاهر قدرت پروردگار در طبیعت و فرصتی برای گردهمایی، باهمبودن و تحکیم روابط خانوادگی، دوستی و شهروندی است.
اندیشمندان صنعت گردشگری، ماهیت این صنعت را فرهنگی میدانند. در این تعریف زوایای موجود در فرهنگ مقاصد گردشگری، جاذبهای ارزشمند برای آن مقصد است که تأثیر قابل توجهی در جذب گردشگر و توسعه گردشگری دارد.
یلدای ایرانی نیز بهعنوان یک رخداد سالانه و باستانی با جذابیتهای فرهنگی، میتواند مانند سایر آیینهای سنتی و مذهبی، جاذبهای فرهنگی برای جذب گردشگر باشد. یلدای ایرانی را میتوان با برنامهریزی و تبلیغات بیشتر بهعنوان یک جاذبه فرهنگی معرفی کرد تا جایی که بازدید از این جاذبه میراث معنوی، حتی مورد تمایل گردشگران بازارهای هدف گردشگری ایران نیز قرار بگیرد. توجه به جاذبههای گردشگری آیینهایی مانند یلدای ایرانی که در روزها و ماههای مختلف سال در تقویم ایرانی وجود دارند، میتواند از مشکل فصلی بودن تقاضای گردشگری در ایران بکاهد.
تنوع قومی و فرهنگی ایران، آداب و رسوم متفاوتی را برای برگزاری آیینهای باستانی و یلدای ایرانی موجب شده است که همین تنوع فرصت مناسبی برای ترغیب گردشگران ایرانی به انجام سفرهای داخلی و بازدید از مراسم ویژه اقوام گوناگون در موعد آیینهایی مانند یلدای ایرانی ایجاد کرده است. مراسم یلدا مانند سایر آیینهای تاریخی این مرز و بوم، میراث معنوی همه نسلها طی قرون و اعصار گذشته تا به امروز است که حفظ و استمرار آنها، منبعی پایدار از جاذبه گردشگری برای کشور است.
سنتهایی که در آیین یلدا اجرا میشود اعم از گردهم آمدنها، خوراکیهای مخصوص، داستانگویی و شبزندهداری را میتوان در سطحی گسترده با حفظ اصالت این شب و برنامهریزیهای خاص به یک جاذبه گردشگری تبدیل کرد. میتوان به تعطیلی نخستین روز از دیماه در تقویم ملی که موجب فراهم شدن فرصت سفر گردشگران داخلی بهمنظور آشنایی با رسوم مختلف اقوام ایرانی در برگزاری آیین یلداست، اندیشید. نکته دیگر آنکه میتوان با برگزاری یکپارچه آیین یلدای ایرانی در سراسر کشور از سوی متولیان گردشگری، فرصتی برای ترویج و معرفی بیشتر این جاذبه فرهنگی و البته باستانی کشور داشت.
منوچهر جهانیان، معاون سابق گردشگری کشور