تخریب زیستگاه‌ها، اشغال آبشخورها و هجوم دام‌ها و سگ‌های گله به زیستگاه‌ها سال‌هاست که امنیت حیات وحش را به خطر انداخته است.
از همین روست که با ریزش نخستین برف برخی از گونه‌های حیات وحش به‌ویژه علفخواران برای یافتن علوفه به حاشیه روستاها روی می‌آورند. آنها اگر خوش شانس باشند محیط‌بانان به کمک‌شان می‌آیند درغیر این صورت شکار شکارچیان متخلف می‌شوند. حفاظت از علفخواران حیات‌وحش از آن‌رو اهمیت دارد که بنا به اعلام مدیرکل حیات وحش کشور شمار این حیوانات به 110هزار رأس کاهش یافته است.
درحالی‌که اقدامات طرفداران محیط‌زیست برای کمک به حیات وحش ادامه دارد، روز گذشته رئیس دفتر شکار و صید سازمان حفاظت محیط‌زیست در گفت‌وگو با ایسنا از آماده باش، این سازمان برای توزیع علوفه میان حیات وحش خبر می‌دهد و می‌گوید: در مناطقی که تحت‌تأثیر سرمای زیاد و ناگهانی هستند سازمان حفاظت محیط‌زیست برای تأمین علوفه حیات وحش در حالت آماده‌باش قرار دارد.
آنطور که افشین کرمی می‌گوید، گستره این آماده‌باش تمام کشور را دربرمی‌گیرد «در هر استانی، انباری برای علوفه درنظر گرفته‌شده و بسیاری از استان‌ها برای خرید علوفه توسط مأموران یگان حفاظت محیط‌زیست و علاقه‌مندان محیط‌زیست اقدام کرده‌اند». اگر شرایط زیستگاه عادی باشد حیوانات معمولا خودشان را با شرایط وفق می‌دهند و نیازی به این کار نیست: «اما در مناطقی که هوا یکباره سرد می‌شود، به حیوانات شوک وارد می‌شود و ممکن است به سمت مناطق مسکونی کشیده شوند».
به گفته رئیس دفتر شکار و صید سازمان حفاظت محیط‌زیست، در حالت عادی سالانه دوسه‌بار در فصل زمستان برای حیوانات وحشی علوفه تهیه می‌شود؛ ازجمله در استان‌های کهگیلویه و بویراحمد، چهارمحال و بختیاری، اصفهان، تهران، خراسان رضوی، خراسان شمالی و مازندران هر سال برای حیات وحش در فصل زمستان علوفه تأمین می‌کنند: «درصورتی که برای این حیوانات در شرایط سرما، علوفه تأمین نشود با مشکلات بسیاری مواجه می‌شوند؛ زیرا اگر یک آهوی نر جلو بیفتد می‌تواند 500تا 1000آهوی دیگر را به‌دنبال خود به سمت مناطق مسکونی بکشاند». کرمی توصیه‌ای هم برای دوستداران حیات وحش دارد: «مردم از ریختن علوفه بدون نظرپرسی از ادارات محیط‌زیست خودداری کنند؛ چرا که نوع علوفه و تر و خشک‌بودن آن در تغذیه این حیوانات مهم است.»
ضرورت حفاظت از زیستگاه‌ها
درحالی‌که رئیس دفتر شکار و صید سازمان حفاظت محیط‌زیست از آماده‌باش سازمان متبوع خود برای تأمین علوفه حیات وحش خبر می‌دهد، محمدعلی اینانلو فعال شناخته‌شده محیط‌زیست، معتقد است در سایر کشورهای جهان تنها در شرایط اضطراری مثلا وقتی که برف فراوان ببارد یا یخبندان شدید باشد به حیوانات علوفه داده می‌شود و این یک شیوه معمول نیست که هر ساله اجرا شود.
این مستندساز که فیلم‌های مستند متعددی درباره حیات وحش کشور ساخته است در گفت‌وگو با همشهری یادآور می‌شود که اگر تأمین علوفه برای حیات وحش و دانه برای پرندگان به یک روال تبدیل شود حیوانات و پرندگان، خلق وخوی وحشی‌شان را از دست می‌دهند و در نتیجه روی اکوسیستم اثر منفی می‌گذارند.
اینانلو با تأکید براینکه در مواقع اضطراری باید برای حیات وحش علوفه تأمین شود، می‌گوید: «ما از یکسو با احداث جاده، معدنکاری و سایر فعالیت‌های عمرانی زیستگاه‌ها را تخریب می‌کنیم و از سوی دیگر، دامداران با هجوم به زیستگاه‌ها، آبشخورهای حیات وحش را اشغال می‌کنند؛ طبیعی است که با این وضعیت، برای حیات‌وحش نه علوفه باقی می‌ماند نه محلی برای آرامش در نتیجه زمستان‌ها سر از حاشیه روستاها درمی‌آورند که اغلب هم گرفتار افراد سودجو می‌شوند.» وی کشته‌شدن 9پلنگ در سال‌جاری را ناشی از تخریب زیستگاه‌ها و کم‌شدن طعمه آنها می‌داند، روندی که همچنان ادامه دارد.
هشدار نسبت به دخالت در طبیعت
مهندس علیرضا جورابچیان، مدیر پیشین پروژه بین‌المللی حفاظت از یوزپلنگ آسیایی با اشاره به اینکه تا جایی که ممکن است نباید در طبیعت دخالت کنیم به همشهری می‌گوید که تنها درشرایط بحرانی ازجمله زمانی که سیل یا بارش برف، خسارت غیرمنتظره‌ای به طبیعت وارد کند تأمین آذوقه به‌ویژه علوفه برای علفخواران یک ضرورت است. به اعتقاد این کارشناس باسابقه حیات وحش: «ما آنقدر در طبیعت دخالت کرده‌ایم، آنقدر با دخل و تصرف‌های نادرست، زیستگاه‌ها را محدود کرده‌ایم که ناگزیر برای حفظ حیات وحش باید به حیوانات کمک کنیم؛ وگرنه در شرایطی که وضعیت زیستگاه‌ها عادی باشد نیازی به این کار نیست.»
