این یارانه 140 میلیارد تومانی تاکنون برای متعادل‌کردن قیمت کتاب و مطبوعات، به اهالی چاپ و نشر اختصاص می‌یافت و همواره در نحوه هزینه آن، شایعات و حرف و حدیث‌های رسمی و غیررسمی بسیاری شنیده می‌شد.
شاید همین بحث‌ها سبب شد که وزارت ارشاد در تابستان سال 85 تصمیم بگیرد جهت هزینه این بودجه کلان را از تولیدکننده به مصرف‌کننده تغییر داده و بحث دنباله‌داری را آغاز کند.
اعلام این خبر 20 مرداد سال گذشته در یکی از بزرگ ترین قطب‌های نشر کشور و یکی از مهم‌ترین مصرف‌کنندگان یارانه مذکور رخ داد. معاون فرهنگی وزارت فرهنگ در جمع اعضای هیأت مدیره تعاونی ناشران قم گفت: «سال گذشته 640 میلیارد ریال یارانه به کاغذ وارداتی کشور اختصاص یافت،در حالی که برنامه چهارم توسعه تأکید کرده یارانه‌ها باید به سمت مصرف‌کنندگان جهت داده شود. بنابراین از سال آینده کاغذ وارداتی با یارانه نخواهیم داشت و این امر کمک خواهد کرد که فروش کاغذهای یارانه‌ای در بازار آزاد از چرخه اقتصاد کشور حذف شود.»
محسن پرویز مسیر جدید یارانه کاغذ را فعال‌ترشدن کمیته خرید کتاب در تهران و شهرستان‌ها برای ناشران و توزیع کارت‌های اعتباری خرید کتاب به شکل صحیح و دقیق به جای بن کتاب و برای حمایت از مردم اعلام کرد.
با این حال و در شرایطی که 10 ماه از آن تاریخ می‌گذرد، هنوز به نظر می‌رسد که اتومبیل 140 میلیارد تومانی ارشاد در مسیر پرترافیک و پرسنگلاخ چاپ و نشر کشور سردرگم است.
رئیس کمیسیون فرهنگی مجلس شورای اسلامی در این‌باره می‌گوید: «وزارت ارشاد باید در مورد یارانه 140 میلیاردی کاغذ در سال 1386 پاسخگو باشد و نحوه هزینه کرد این رقم را به طور دقیق اعلام کند. در حالی که تاکنون مجلس را در جریان آن قرار نداده است.»
عماد افروغ ادامه می‌دهد: «مسئولان وزارت ارشاد تنها کلیاتی را از نحوه هزینه این یارانه اعلام کرده‌اند، ولی درباره این که ریز این رقم چگونه تخصیص خواهد یافت، پاسخی ارایه نکرده‌اند.»
اما تنها یک روز پیش از این اظهارات، یعنی 5 روز پیش، روابط عمومی معاونت فرهنگی ارشاد اعلام کرد آیین‌نامه پیشنهادی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در زمینه نحوه پرداخت یارانه حوزه نشر در دفتر امور فرهنگی جوانان و تربیت بدنی سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی کشور نهایی شده است.
انتشار کارت اعتباری خرید کتاب، تخفیف در بهای کتاب، خرید کتاب برای تقویت کتابخانه‌های کشور، کمک به شبکه توزیع کتاب، کمک به تبلیغات کتاب و حمایت از تولید آثار ارزشمند،از جمله مواردی است که در آیین‌نامه پیشنهادی وزارت فرهنگ، به عنوان شیوه‌های مشخص هزینه یارانه کاغذ، اعلام شده است. ضمن آن که به گفته پرویز، امسال حداکثر 10 درصد از کل اعتبارات حوزه نشر صرف کمک به تولید و تولیدکنندگان خواهد شد.
اما آن سوی این میدان، تولیدکنندگان کتاب که هنوز به طور کامل از چالش یک ماه پیش با معاونت فرهنگی ارشاد بیرون نیامده‌اند و خاطره بیش از 3 ماه بحث و جدل با مسئولان نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران را از خاطر نبرده‌اند، معتقدند تغییر جهت حرکت این اتومبیل از تولید به مصرف یعنی بالابردن قیمت پشت جلد کتاب و این یعنی ایجاد بحران کتابخوانی در جامعه.
مطابق طرح ارشاد، قرار است کارت‌های اعتباری خرید کتاب در میان طلاب، دانشجویان و اهل قلم توزیع شود، اما درباره باقی مردم توضیحی نمی‌دهد. بنابراین گروه‌های عادی مردم باید کتاب‌های خود را دست کم 2 برابر قیمت کنونی خریداری کنند.
آ‌یت‌الله ناصر مکارم شیرازی در این باره می‌گوید: «پرداخت یارانه کاغذ همانند یارانه نان ضروری است و خبر حذف آن در دولت کنونی، شوک سنگینی بر حوزویان، مراکز دینی، فرهنگی و مطبوعات وارد کرده است.»
با این وصف، ناشران در سال‌‌‌‌های گذشته،همواره از جمله گروه‌هایی بودند که با پرداخت یارانه کاغذ مخالف بوده و خواستار حذف آن بودند. چرا که دولت را متهم به تبعیض در پرداخت آن کرده و معتقد بودند دلالان کاغذ، مسیر پرداخت یارانه را منحرف کرده، بیشترین سود را می‌برند.
با این وصف اتومبیل 140 میلیاردی ارشاد، هنوز راه نیفتاده، در دست‌اندازهای گوناگونی گرفتار آمده است و سرنشینان این خودروی کاغذی باید منتظر تکان‌های شدیدتری نیز باشند. اما باید بیش از همه امیدوار بود در این مسیر تازه و تاریک، مردم را زیر نگیرد.
