علی لاریجانی که در مراسم سالروز سازمان ثبت احوال سخن می‌گفت: ضمن تسلیت به مناسبت ایام سوگواری امام حسین (ع) عنوان کرد: سازمان ثبت احوال سازمان کم سر و صدایی است که همه تحولات هویتی و جمعیتی را پیگیری می‌کند. این سازمان در نظام جمعیتی ما بسیار مهم است و اگر بتواند شرایط بهره‌گیری از اطلاعات جمعیتی را فراهم کند بسیار تاثیرگذار خواهد بود.
لاریجانی با اشاره به تحولات اخیر سازمان ثبت احوال با مکانیزه کردن و الکترونیکی کردن ثبت احوال خاطرنشان کرد: این کار لازمی بود که باید انجام می‌شد تا این سازمان بتواند در نظام برنامه‌ریزی موفق‌تر باشد تا خدمات رسانی به شکل ساده‌تری انجام شود. الکترونیکی کردن دریافت و انتقال اطلاعات کار بزرگ و ارزشمندی است که باید از آن تشکر کرد. اگر کارت هوشمند افراد هم تحقق پیدا کند زمینه‌ای مهم برای استفاده چندگانه از این کار فراهم می‌شود.
به گزارش ایسنا، رئیس مجلس اضافه کرد: ما هم در مجلس کمک خواهیم کرد چون می‌دانیم این امر رفت و آمد مردم را تسهیل می‌کند و استفاده‌های بهینه‌ای از آن خواهد شد.
لاریجانی در ادامه صحبت‌های خود با بیان این که تغییرات جمعیتی کشورمان در یک قرن گذشته تغییرات بسیار مهمی بوده، توضیح داد: جمعیت ما در این یک قرن از 9 میلیون به حدود 77 میلیون رسیده یعنی بیش از 8 برابر گسترش پیدا کرده است. البته سیل جمعیت در سال‌های مختلف شتاب متفاوتی داشته است. سال‌های 35 تا 46 نرخ رشد جمعیت 3.1 درصد بود که نرخ پرشتابی بود و سال‌های 45 تا 55 که تنظیم خانواده کمی باز شد این نرخ به 2.7 درصد رسید و در سال‌های 55 تا 65 که مصادف با انقلاب اسلامی بود رویکرد جمعیتی تغییر کرده و به 3.9 درصد رسید با این نرخ هر هزار سال یک بار جمعیت کشورمان دو برابر می‌شود. از همان زمان در سال‌های 67 مساله جمعیت موضوع مهمی شد و در بین مردم و مسوولین بحث شد.
او ادامه داد: با استفاده از روش‌های تنظیم جمعیت در سال‌های 65 تا 75 نرخ جمعیت به حدود دو درصد و سال‌های 75 تا 85 به 1.7 درصد رسید و سال 90 نیز نرخ رشد جمعیت 1.4 بود که نشان داد جمعیتمان بیش از حد دچار ایست شده است.
رئیس مجلس با اشاره به این که جمعیت 77 میلیونی ایران حدود 0.1 درصد از کل جمعیت جهان را تشکیل می‌دهد، گفت: توسعه ایران از لحاظ جمعیتی در جهان 18 و در آسیا بعد از پاکستان و مصر سوم است. این یعنی الان کشور پرجمعیتی هستیم ولی نرخ رشد 1.6 درصد وضعیت ما را در یک شرایط دشوار قرار می‌دهد و آن را دچار مخاطره می‌کند.
لاریجانی به آمارهای جمعیتی نیز اشاره‌ای داشت و افزود: در حال حاضر جمعیت زیر 15 سال ما 23.4 درصد یعنی 7.5 میلیون نفر است. جمعیت 15 تا 31 سال یعنی جمعیت جوان ما 31.5 درصد یعنی 23.7 میلیون نفر است. جمعیت میان سال یعنی 30 تا 64 ساله‌ها 39.3، 29.5 میلیون نفر هستند که نشان می‌دهد ثقل جمعیتی ما روی جمعیت میان سال است اگر سالمندان بالای 65 سال را که 5.7 درصد جمعیت یعنی 4.2 میلیون نفر را نیز به آن اضافه کنیم جمعیتی که از میان سال به بالا هستند که 34 میلیون (44 درصد) جمعیت ما را تشکیل می‌دهند.
لاریجانی هشدار داد: این آمار به این معنی است که جمعیت جوان، پویا و خلاق ما به شرایط مسن یا میانسال تبدیل می‌شود. این هرم سنی نشان می‌دهد در 20 سال آینده جمعیت سالخورده می‌شود. برخی از جمعیت‌شناسان نیز معتقدند که اگر به این مساله توجه نشود در 100 سال آینده رشد جمعیت ایران منفی خواهد بود که این مساله از نظر توسعه و شرایط اجتماعی پیامدهایی به همراه خواهد داشت.
رئیس مجلس شورای اسلامی با بیان این که رهبر معظم انقلاب نیز تاکیداتی در خصوص مسائل جمعیتی داشتند، گفت: ایشان توصیه‌هایی نیز به مسوولین کشور داشتند که نشان می‌دهد زیربنای این توصیه‌ها مسائل آماری است. بعد از توصیه‌های رهبری شورای انقلاب فرهنگی تصمیماتی گرفت و دولت هم لایحه‌ای به مجلس داد که در مراحل پایانی خود است.
لاریجانی تصریح کرد: جمعیت موضوع مهمی است که فقط با قانون حل نمی‌شود بلکه باید در سطح جامعه فرهنگ‌سازی و مطرح شود. رسانه‌ها باید تلاش کنند و افراد دولتی نیز مشوق‌هایی ایجاد کنند که زاد و ولد گسترش پیدا کند و ویژگی جوان بود که توان و تحرک را در خود دارد از جامعه گرفته نشود. این نکته مهمی است که به اهتمام ملی نیاز دارد.
وی خاطرنشان کرد: ما قانون را به زودی در مجلس تصویب نهایی می‌کنیم اما با قانون نمی‌شود زاد و ولد را در کشور ایجاد کرد بلکه همگانی و همت عمومی نیز در کشور ایجاد شود.
مساله دیگری که لاریجانی به آن پرداخت مساله ازدواج بود. رئیس مجلس گفت : هر سال 800 هزار نفر ازدواج می‌کنند که میانگین سنی برای مردان 27.1 و برای خانم‌ها حدود 23 درصد است که این از آسیب‌های مهمی است که عوامل بسیاری مثل مسائل اقتصادی در آن تاثیر دارند البته درس خواندن‌ها هم در آن نقش دارد. گاهی ازدواج را مخل درس خواندن می‌دانند و گاهی درس خواندن را مخل ازدواج؛ ذهنیت جامعه این است که حتما باید درسمان را تمام کنیم که نتیجه‌اش این شده که ازدواج به این صورت درآمده است.
لاریجانی ادامه داد: در حال حاضر 23.7 میلیون نفر از جامعه در سن ازدواج هستند ولی زمینه آن فراهم نیست. این که در دین اسلام گفته می‌شود ازدواج نیمی از دین را کامل می‌کند به این خاطر است که بنا نیست انسان ازدواج کند و بعد کامل شود بلکه با ازدواج کردن کامل می‌شود. فلسفه ازدواج نیز همین است.
او با اشاره به مشکلات و مواردی که باعث بالا رفتن سن ازدواج می‌شوند، تاکید کرد: خانواده‌ها هم در این مساله نقش دارند. دولت هم باید حداقل‌هایی را مطرح کند و نقش خانواده به این معنی نیست که نقش دولت از بین برود اما مهمتر از آن فرهنگ‌سازی است. در گذشته راحت‌تر ازدواج می‌کردیم. همین مسوولینی که الان وزیر هستند و در سمت‌های دیگر قرار دارند اگر از آن‌ها سوال شود می‌بینیم که زیر 20 سال ازدواج کرده‌اند و بعدا وزیر و رئیس‌جمهور شدند. در آینده هر کسی می‌خواهد به جایی برسد باید زود ازدواج کند. افراد با کمک هم باید یک زندگی را فراهم کنند نه این که خانه و ماشین و همه چیز فراهم باشد. خیلی از افراد امکانات را هم دارند و ازدواج نمی‌کنند که این نشان می‌دهد مساله از جای دیگری است.
رئیس مجلس به مساله طلاق نیز اشاره کرد و توضیح داد: سالانه حدود 140 هزار طلاق ثبت می‌شود یعنی به ازای هر شش ازدواج یک طلاق وجود دارد بیشتر این طلاق‌ها هم در سال‌های اول تا پنجم ازدواج صورت می‌گیرد که معلوم می‌شود از ابتدا همراهی و صبر صورت نگرفته است.
لاریجانی گفت: طلاق آثاری دارد که تا پایان عمر روی افراد می‌ماند به خصوص در خانم‌ها؛ طلاق عارضه روانی بزرگی در افراد ایجاد می‌کند. بنابراین باید ساز و کاری فراهم شود که نوع انتخاب همسر با اصول صحیحی صورت بگیرد و احساسی نباشد.
او ادامه داد: در گذشته وجهه عقلانی ازدواج بیشتر بود و از احساسات زودگذری که زود هم گسسته می‌شد، فاصله داشت. هر چه دور عقلانی و محاسبه گری ازدواج بیشتر باشد کمتر با پدیده طلاق مواجه می‌شویم.
نماینده مردم قم در مجلس شورای اسلامی شیب جمعیتی را از موارد مهمی دانست که باید به آن پرداخته شود و ابزار امیدواری کرد که دولت جدید که مبنای آن بر اعتدال و عقلانیت است در این امر مهم با همین رویکرد به موضوع بیاندیشد و کشور را برای بهبود شرایط بسیج کند.
