علی اکبر صالحی، رئیس سازمان انرژی اتمی ایران شب پنجشنبه گفت که کشورش در حال ساخت نسل جدیدی از سانتریفیوژها برای غنیسازی اورانیوم است، ولی پیش از اینکه بتوانند آن را به تولید انبوه برسانند، به آزمایشات بیشتری نیاز است.
به گزارش ایسنا به نقل از خبرگزاری آسوشیتدپرس، دو مقام آشنا با فعالیتهای هستهای ایران گفتند که تهران حتی از این هم فراتر رفته و یکی از مفاد توافق هستهای موقتی ژنو را طوری تعبیر کرده است که توسط بسیاری از کشورهای گروه 1+5 رد شده است.
این مقامات در گفتوگو با آسوشیتدپرس در روز جمعه گفتند که کارشناسان فنی ایران اخیرا به همتاهای خود از شش قدرت جهانی گفتند که تعدادی سانتریفیوژ در یک شاخه تحقیقاتی یکی از سایتهای غنیسازی ایران نصب شده است، ولی به تعداد آنها اشارهای نکردند.
این مقامات گفتند ایران گفته است تحت مفاد تحقیق و توسعه توافق ژنو حق انجام این کار را دارد. این مقامات که عضو دو کشور طرف مذاکرات با ایران هستند خواستند نامشان فاش نشود، چون اجازه گفتوگو درباره جلسات محرمانه را ندارند.
این مقامات گفتند که رویکرد ایران با مخالفت شدید آمریکا و سایر نمایندگان گروه 1+5 (انگلیس، روسیه، فرانسه، چین و آلمان) روبرو شده است و آنها بر این عقیدهاند که نصب هرگونه سانتریفیوژی که تعداد کل سانتریفیوژها را افزایش دهد، به ویژه از یک مدل جدید، تعهد تهران به تعلیق تعداد و نوع ماشینهای غنیسازیاش تحت توافق ژنو را نقض می کند.
ایران در تعهداتش موافقت کرده است که تعداد سانتریفیوژهایی را که به غنیسازی اورانیوم مشغولند به مدت شش ماه به حالت تعلیق درآورد و تنها مدلهایی را که اکنون نصب یا راهاندازی شدهاند تولید کند تا به این ترتیب بتواند قطعات سانتریفیوژهایی را که آسیب میبینند تعویض کند. توافق موقتی علاوه بر آن به ایران اجازه میدهد که به تحقیق و توسعه درزمینه سانتریفیوژها ادامه دهد.
این مقامات مدعی شدند که همین اختلاف یکشنبه هفته گذشته موجب شد مذاکرات در ژنو متوقف شود.
آسوشیتدپرس گزارش داد که شب جمعه کسی به تماسهای تلفنی برای اظهارنظر درباره این ادعاها در مقر نمایندگی ایران در سازمان ملل و آژانس بینالمللی انرژی اتمی پاسخ نداد و کسی هم در تهران در دسترس نبود.
جلسات فنی درباره برنامه هستهای ایران که دو بار پس از توافق ژنو در 24 نوامبر برگزار شده است، چندین روز طول کشیده است، ولی جلسهای که قرار است روز دوشنبه در ژنو برگزار شود برای یک روز برنامهریزی شده است و نشان میدهد که دو طرف احتمالا انتظار دارند که برای گفتوگو و مشورت بیشتر در این زمینه به پایتختهای خود بازگردند.
آسوشیتدپرس گزارش داد که تحولاتی که در زمینه غنیسازی اورانیوم اتفاق افتاده است نشان دهنده دشواریهایی است که انتظار میرود در اعمال توافق موقتی ژنو صورت گیرد، زیرا دو طرف در حال بحث و گفتوگو درباره تعابیر خود از سندی هستند که وظایف ایران و اقدامات جامعه بینالمللی برای لغو تحریمهای اقتصادی در ازای مصالحات هستهای ایران را شرح میدهد.
چنین اختلافاتی میتواند اجرایی شدن توافق موقتی ژنو را که برای ژانویه پیشبینی شده بود به تعویق بیندازد و تندرویان داخل ایران و کنگره آمریکا در واشنگتن را تقویت کند.
ماری هارف، سخنگوی وزارت امور خارجه آمریکا که از وی خواسته شد درباره مسئله سانتریفیوژها اظهارنظر کند به خبرگزاری آسوشیتدپرس گفت که طرح ژنو "با صراحت اعلام میکند که ایران اجازه چه کاری را دارد یا ندارد" و افزود که واشنگتن آماده است با هوشیاری کامل اطمینان حاصل کند که این توافق اجرا میشود.