جهان دستکم تا همین چند سال پیش مجذوب قدرت نظامی، سیاسی و اقتصادی آمریکا بود. اما در بیشتر اتفاقات بد و بحرانهای بزرگ، دست توطئهآمیز واشنگتن را میبیند. دستکم در یک مورد که این روزها در صدر اخبار جهان قرارگرفته، نقش آمریکا غیرقابل انکار است. آمریکا میتوانست در سالهای اخیر جلوی جولان مرگ در عراق را بگیرد اما نگرفت. 8هزار کشتهای که تنها در یک سال روی دست عراقیها ماند و به گورستانها رونق داد، تقصیر آمریکاست.
نه به این خاطر که صدام حسین را سرنگون کرد. صدام دیکتاتوری بود که نهتنها کشورهای همسایه از جنگطلبیهای او درامان نبودند، بلکه به مردم خودش هم رحم نمیکرد. او حیات خاورمیانه را تهدید میکرد. گناه آمریکا در روز سیاه امروز عراقیها، بیمسئولیتی در مقابل روزهای بعد از سرنگونی صدام است.
بعد از عقبنشینی کامل نظامیان آمریکایی از خاک عراق در سال 2011که بهدلیل به توافق نرسیدن واشنگتن و بغداد درباره مصونیت قضایی سربازان آمریکایی صورت گرفت، آمریکا دیگر مسئولیتی درقبال عراق نپذیرفت. در سالهای گذشته نخستوزیر عراق بارها با فهرستی از سلاحها و تجهیزات نظامی مورد نیاز ارتش برای مقابله با شبهنظامیان القاعده، به واشنگتن رفت و خواستار خریداری این سلاحها شد. در روزهایی که وزرای دفاع و خارجه آمریکا قراردادهایی چند ده میلیارد دلاری با شیوخ عرب حاشیه خلیجفارس امضا میکردند، نوری مالکی دست خالی از واشنگتن برمیگشت.
آمریکا در 2 سال گذشته فقط 30میلیارد دلار جنگنده به عربستان فروخت. فرانسه، انگلیس و روسیه برای فروش سلاح و تجهیزات سنگین نظامی به کشورهای عرب حاشیه خیلج فارس با هم مسابقه میگذارند. اما درخواست دولت عراق برای خریداری 15جنگنده 3 سال است که در واشنگتن بیپاسخ ماندهاست. دولت عراق میگوید که برای شناسایی موقعیتهای شبهنظامیان القاعده و حمله هوایی به مواضع آنها به این تجهیزات نیاز دارد، اما کنگره میگوید که به دولت مالکی اعتماد ندارد و نمیتواند تجهیزات نظامی سنگین و جنگنده دراختیارش بگذارد.
عراق که بعد از سالها تحریم بینالمللی علیه رژیم صدام حسین قوای نظامیاش افول کردهاست، در سالهای اخیر حتی از اولیهترین تجهیزات ردیابی مواد منفجره هم محروم بودهاست. سال گذشته معلوم شد که یک مورد خاص از تجهیزات شناسایی مواد منفجره که انگلیسیها به عراق فروخته بودند قلابی بوده و به خاطر عدمکارایی این ابزار ردیابی، هزاران کیلو مواد منفجره از ایستهای بازرسی شهرها بدون مانع عبورکرده و جان عراقیها را نشانه گرفتهاست. عراق سالی خونین را پشت سر گذاشت که در هر ماهش هزار کشته داد. شهرهای عراق در یک سال گذشته صحنه جولان القاعده بوده که شلوغترین مکانها را برای حملات خود انتخاب میکند تا بیشترین تلفات را از مردم بگیرد.
در روزهای اخیر که 2 شهر عراق به اشغال القاعده درآمده و ارتش در جنگی مستقیم با این شبهنظامیان واردشده، جان کری، وزیر خارجه آمریکا گفت که این مشکل خود عراقیهاست. او البته گفت که به بغداد در این جنگ کمک میشود، اما از نیروی نظامی و تجهیزات سنگین تسلیحاتی خبری نیست. به همینخاطر است که نوری مالکی از مردم فلوجه خواسته که خودشان القاعده را از شهرشان بیرون کنند.
تئوری سیاست خارجی دولت اوباما این است که آمریکا پلیس جهان نیست و میخواهد پایش را از میانه بحرانها پس بکشد و به فکر مسائل داخلی خودش باشد. اما این پلیس آنجا که منافعش ایجاب کند وارد عمل میشود. عراق این روزها منافعی برای آمریکا ندارد، پس به همین روز سیاه رها میشود.