اگرچه بسیاری از کنار این خبر به راحتی گذشتند و در روزگاری که خربزه آب است تعطیلی یک سینما را بی اهمیتترین موضوع این روزهای کشور میدانند لیکن با کمی انصاف در مییابیم که چه نانهایی از سر پا بودن یک سینما بر سفره ها میرود، حالا که چراغ یک سینما خاموش شده است چند نفر بیکار شده اند؟! مگر میتوان به راحتی از 46 سال خاطره یک فضای فرهنگی گذشت؟! فضای فرهنگی که فیلم های بسیاری از بزرگان سینما را روی پرده اکران داشت و روزی مقابل گیشها ش صف ها تشکیل میشد.
حالا از آن فضای فرهنگی، تنها درهای بسته مانده و ساختمانی که در اندوه و تنهایی زانوی غم به بغل گرقته است. سینما آهنگ که با اکران «دام» در سال 1346 متولد شد اکنون بعد از 46 سال آخرین اکرانش را با «جیببر خیابان جنوبی» به پایان رساند.سینما قدس یکی دیگر از سینماهای تهران است که 6 روز پیش از سوی مالکانش تعطیل شد. مالکان این سینما، با طرح مشکلات فراوان به ویژه مسائل مالی و به صرفه نبودن فعالیت نیمه تعطیل این سینما، ترجیح دادند درهای این سینمای 46ساله را به روی اندک تماشاگرانی که داشت، ببندند. به بهانه تعطیلی سینمایی که در بهترین نقطه منطقه ما سالها، پذیرای تهرانیها بود، با چند تن از نامآوران عرصه سینما و تئاتر گفت وگوی کوتاهی کردیم که از نظرتان میگذرد.
سینماهای تعطیل و 30 سینمای جدید
در حالی که یک روز از تعطیلی سینما قدس میگذشت رئیس سازمان سینمایی کشور در گرگان خبر از دیجیتالی شدن 300 سینما تا فجر سال 93 داد. حجت الله ایوبی تأکید کرد با توجه به فرسوده بودن سینماها، 30 سینمای جدید در کشور ساخته میشود. این در حالی است که سینماهای پایتخت یکی پس از دیگری در حال تعطیلی است و به نظر نمیرسد ساخت سینماهای جدید گرهی از مشکل کشور در این حوزه باز کند. حفظ داشتهها و ثروتهای موجود را کنار نهاده و در صدد ایجاد فضاهای جدیدی هستیم که تنها صورت مسئله را پاک میکند و اصل مسئله یعنی تعطیلی سینماها باقیست بیآنکه در مقام حل این مشکل باشیم که در حال شعله کشیدن به سوی بسیاری از سینماهای دیگر است. چگونه است که طرح ساخت سینماهای جدید را داریم اما به فکر جلب اقبال عمومی به سمت سینماهای موجود نیستیم؟! اصلاً چرا سینماها با اقبال عمومی مثل سالهای گذشته روبه رو نیستند؟ اشکال از فیلم هاست یا مشکلات ساختاری سینماها مردم را از سینماها دور کرده است؟
این تعطیلیها اتفاق خوبی نیست
علی نصیریان از نامداران عرصه تئاتر و سینمای ایران در پاسخ به سؤال همشهری محله که از تعطیلی سینما قدس پرسیدیم، کمی تأمل کرد و با صدایی که حکایت از ناراحتی داشت گفت: «متأسفم، من در جریان تعطیلی این سینما نیستم.» او با تأثر ادامه داد: «چه بگویم؟! فقط میتوانم بگویم هر سینما و مرکز فرهنگی که تعطیل میشود موضوع و اتفاق خوبی نیست. مسائل و مشکلات مالی سینماها باید رسیدگی شده و حل شود.» نصیریان با اشاره به ضرورت وارد عمل شدن اهرم های حمایتی در حوزه های فرهنگ و هنر یادآور شد: «دولت و شهرداری باید از سینماها حمایت کنند چون این مراکز کار فرهنگی میکنند و ارگانهای مختلف برای اینکه سینماها کار فرهنگی میکنند باید در این زمینه آنها را یاری کنند. یک نکته را هم نباید از یاد ببریم که سینماها جنبه های قدیمی و تاریخی هم دارند. سینما قدس قدمت بالایی دارد و دور از نظر هم نیست که میراث فرهنگی هم برای حفظ آن باید کمک کند.»
آقای بازیگر ناراحت است
آقای بازیگر ایران این بار با ناراحتی مهمان همشهری محله بود. در یک شب زمستانی سرد که میشد خاطرههای گرم زمستانی از استاد انتظامی عزیز بشنوم و مثل همیشه از شنیدن خاطرات شیرینش، کام جان و دل را شیرینکنم، متأسفانه این بار اندوهگین و البته بسیار عصبانی بود. عزت الله انتظامی در واکنش به خبر تعطیلی سینما قدس گفت: «این روزها حرفها و خبرهایی از سینمای ایران میشنوم که فقط افسوس میخورم، فیلم نامه های سبک و بی محتوا، فیلم هایی بدور از اهداف فرهنگی و هنری و فقط اقتصادی صرف، و حالا هم که مرگ انسانهایی بیگناه زیر بار بیاحتیاطی در سینما. از تعطیلی سینماها که دیگر حرفی برای گفتن نمی ماند.» آقای بازیگر که چند ماهی است راهی موزه سینما نمیشود و از ظلم هوای آلوده خانه نشین شده است، ادامه داد: «سینماها خیلی پیش از این باید تعطیل میشد من در تعجبم که چرا هنوز بعضی از سینماها تعطیل نشده اند!! مگر با این اوضاعی که در سینمای ایران حاکم است سینمایی باید سرپا باشد؟! مردم برای تماشای چه فیلمی به سینما باید بروند؟ فیلمی که معلوم نیست قرار است چه پیامی را به تماشاگر بدهد، قیمت بلیت ها هم که سر به فلک میبرد، از سویی هم نباید مشکلات فیزیکی سینماها را فراموش کنیم. این روزها روزهایی که یک خانواده 4 نفری دستکم 2 خودرو دارد، خیابانهای پر از خودرو و سینماهایی که اغلب پارکینگ ندارند، به نظر شما شهروندان وقت خود را از سر راه آوردهاند که برای تماشای یک فیلم دقایقی در این کوچه و آن کوچه دنبال جای پارک بگردند و عاقبت هم با اعصاب خرد به سالن سینما بروند؟ طبیعی است که ترجیح میدهند کمی صبر کنند هر وقت نمایش خانگی فیلم ها عرضه شد آن را خریداری و با اعضای خانواده در خانه و گوشهای دنج فیلم را تماشا کنند. پس باید زودتر از اینها سینماها تعطیل میشد.» عزت الله انتظامی در پایان به ماهواره ها هم اشاره میکند و میگوید: «دنیای رقابت سینمایی دنیای عجیبی است، در حالی که ماهوارهها توانستند مردم ما را مثل مردم بسیاری از کشورهای دیگر جذب شبکههای فیلم کنند و فیلم های روز دنیا را پخش کنند، مسئولان سینمایی کشور ما نتوانستند مردم را راهی سینماها کنند تا یک فیلم خوب و قوی را تماشا کنند و رضایتمند باشند.»
تعطیلیهایی که باعث تأسف است
احترام سادات برومند، مجری و بازیگر در گفت وگو با همشهری محله، تعطیلی سینما قدس را بسیار تأسف برانگیز دانست و گفت: «سینما آهنگ یا همان سینما قدس کنونی، در یکی از بهترین نقطه های شهر تهران قرار دارد که تعطیلی آن اتفاق خوبی را دنبال نمیکند.»این هنرمند پیشکسوت که اجرای بسیاری از برنامهها به ویژه برنامه های حوزه کودک را در کارنامه فعالیت هایش دارد ادامه داد: «از طرف آقای رشیدی بنویسید باید شرایط به گونهای باشد که سینماهای جدیدی علاوه بر سینماهای موجود باز شود نه اینکه این چند تا سینما هم بسته شود.»برومند تأکید کرد: «فقط میشود گفت که تعطیل شدن هر مکان فرهنگی و هنری در کشور باعث تأسف است.»
سینماها محکوم به این سرنوشت
ستاره اسکندری که نقش هایش را در بسیاری از ساخته های سینمایی و تلویزیونی تماشا کرده ایم در پاسخ به این سؤال که علت این تعطیلی ها چیست، گفت: «این سرنوشتی است که متأسفانه به احتمال زیاد شامل حال بسیاری از سینماهای ما خواهد شد چون سینماداران حمایت نمیشوند. من خودم از بچگی ساکن میدان ولیعصر(عج) بودم و در این سینما هم رفت و آمد داشتم. بارها شاهد بودم که در اغلب سینماها به جز چند سینما مثل آزادی، پردیس و... که غیرخصوصی بوده و از بودجه های عمومی ساخته شدهاند، وضعیت سالن، تجهیزات و مسائل سخت افزاری برای پخش فیلم به روز نشده و مردم را راضی نمیکند.» ستاره اسکندری ادامه داد: «الان افراد در خانه خود فیلم ها را در تلویزیونها با کیفیت بسیار خوب میبینند و مسلماً وضعیت نامناسب و قدیمی اکران فیلم ها در بیشتر سینماها آنها را راضی نمیکند و باعث میشود کمتر به سینما بروند.»او مسئله بعدی را حمایت نشدن سینمادارها دانست که به این اتفاقات میانجامد و گفت: «من نمیدانم سینماداران چگونه فیلم ها را برای پخش انتخاب میکنند و سیستم پخش فیلم ها میان سینماها چگونه است تا فیلم های خوب را نمایش دهند. از یک طرف هم فروش نسخه سی دی فیلمها مردم را به این نتیجه رسانده که با کمترین هزینه و در محیط راحت منزل فارغ از هیاهوی بیرون بنشینند و فیلم تماشا کنند. سطح پایین فیلم های اکران شده در سینماها در سالهای اخیر هم یک دلیل دیگر رویگردانی مردم از سینماهاست. البته در این سالها فیلمهای محدودی مانند کارهای آقای فرهادی و دیگران هم خوب بوده و این به روند حمایتی و سیاستگذاری مسئولان مربوطه نبوده و هنر خود افراد بوده است. امیدوارم کمی از هزینه های میلیاردی که برای فیلمهای به اصطلاح فاخر مانند لادن و... که ناتمام هم میمانند! بزنند و به سینماها کمک کرده و فیلمسازان را حمایت کنند.»
چراغی که خاموش شد
اهالی میدان ولیعصر(عج)، هجدهم دی ماه 92 را فراموش نخواهند کرد. چشمهایی که هر روز به دیدن سینمایی که چراغش روشن بود خو داشت، از چهارشنبه گذشته تاکنون ضلع جنوب غربی این میدان را بینور و تاریک میبیند. سینما قدس که در سال 1346 با نام سینما آهنگ و اکران فیلم «دام» کار خود را آغاز کرده بود، اکنون پس از 46 سال به کار خود خاتمه داد. حسین نصیرنژاد مالک این سینما، ترجیح داد در شرایطی که سرویس بهداشتی این مرکز فرهنگی درآمدش بیشتر از گیشهاش است، درهای این سینما را که درجه ممتاز داشت ببندد تا بلکه کمی از غصههای بیرونقی این مرکز فرهنگی و هنری را بکاهد.
سینما قدس که با نامهای سینما «پولیدور» و «پولیساریو» هم شناخته شده بود، از سال 1375 تا 1379 با 700 صندلی جزو پرمخاطبترین سینماهای کشور بود اما اکنون دیگر توان تأمین هزینه هایش را ندارد. ریزش فراوان مخاطبان سینماها در حال حاضر نسبت به سالهای پایانی دهه 70 حکایتهای تلخی را برای سالنهای سینما به همراه دارد. امروز متأسفانه فیلم هایی را پرفروش میدانیم که اگر به طور همزمان در چند سینما به مدت چند روز اکران شود، نیمی از هزینه تولیدش را تأمین کند. سینما قدس نه تنها یکی از قطبهای سینمای پایتخت بود بلکه برای منطقه ما هم تا اندازهای مایه رونق بود، همین که عدهای این سینما را برای تماشای فیلم مورد علاقه خود انتخاب میکردند یعنی اینکه منطقه ما را برگزیده اند. روزی یکی از افتخارات منطقه ما داشتن ثروتی بود به اسم «سینما»؛ سینماهایی که در هر خیابان منطقه ما خودنمایی داشتند اما اکنون از آن ثروت چه باقی مانده است جز سینما آفریقا، استقلال، عصر جدید، پردیس آزادی و... که شاید روزی صدای تعطیلی آنها هم در تهران بپیچد.
نصیرنژاد در یادداشتی نوشت: «صنعت سینما از دولت توقع دارد که وارد عمل شده و در مسیر اصلاح اوضاع حرکت کند. حرف زدن تنها مسکنی است که پاسخگوی بدنه فرسوده سینما نیست و در صورت ادامه این روند نابسامان متأسفانه شاهد تعطیل شدن تدریجی سینماها خواهیم بود.»
