مدیریت شهری اخیراً برنامههای خود را برای کنترل آلودگی هوا گسترش داده تا ظرفیت این نهاد اجتماعی برای کنترل کامل آلودگی هوا را نشان دهد. این برنامهها از گسترش حملونقل عمومی و معاینه فنی خودروها پا فراتر نهاده و شهرداری تهران درماه گذشته 6راهکار عملی میانمدت خود برای کنترل آلایندهها را اعلام کرد. در هفتههای اخیر نیز مدیریت شهری اعلام کرده است که درصورت اعطای اختیار و دریافت اعتبار میتواند معضل آلودگی هوای پایتخت را بهزودی رفع کند. موضوع تعویض کاتالیست تاکسیها و نوسازی مینیبوسهای فرسوده نیز محور دیگر برنامهها برای بهبود هوای شهر است. همچنین چهارشنبه هفته گذشته شهرداری تهران یکی از کارخانههای آلاینده پایتخت را پلمب و ضربالاجل 45روزه برای خروج آن از شهر تعیین کرد.
محمدهادی حیدرزاده، مدیرکل فعلی محیطزیست استان تهران و رئیس سابق ستاد محیطزیست شهرداری تهران نیز پیش از خطبههای نمازجمعه تهران گزارشی از وضعیت هوای استان ارائه کرد. وی در این سخنان از علمای فقه و حقوق درخواست کرد که به مسئله آلودگی هوا ورود پیدا کنند. به گفته وی اگر مرگ براثر آلودگی هوا و براساس ادله فقهی و حقوقی نوعی قتل محسوب شود، کسانی که آلودهکننده هستند و به تکالیف دستگاهی خود عمل نمیکنند، جرمشان معاونت در قتل محسوب میشود و با بالارفتن آلودگی هوا و افزایش مرگ بر اثر آلودگی هوا، این مسئله برخورد جدی حقوقی و فقهی را میطلبد.
آلودگی هوا مهمترین عامل سرطان در تهران است. براساس گزارش وزارت بهداشت، سالانه 2700نفر در تهران جان خود را بهخاطر آلودگی هوا از دست میدهند و تهران از نظر کودکان سرطانی جزو شهرهای اول دنیا محسوب میشود. این درحالی است امسال فقط 3روز هوای پاک در تهران وجود داشته است.
به گفته حیدرزاده، خودروسازان در سالهای اخیر نسبت به تعهد خود درباره ارتقای استانداردها عمل نکردهاند، اما در جلسه دولت با خودروسازان، آنان متعهد و مکلف شدند تا خردادماه93 همه محصولات خود را به استاندارد یورو4 برسانند و تأکید سازمان محیطزیست نیز بر رصدکردن فرایند استانداردسازی است و هیچ تمدیدی برای مهلت استانداردسازی خودروها وجود نخواهد داشت. همچنین در بحث اصلاح سوخت تا پایان امسال یک میلیون لیتر بنزین یورو4 در تهران توزیع خواهد شد.
خط و نشان برای صنایع آلاینده
براساس گزارش مدیرکل حفاظت محیطزیست استان تهران، 17هزار واحد صنعتی آلودهکننده استان تهران وجود دارد که با هشدار مسئولان یا باید از استان تهران خارج یا اصلاح شوند زیرا آنها نقش بسیار بزرگی در آلودگی هوا دارند و سازمان محیطزیست دیگر بر این مسئله چشمپوشی نخواهد کرد و این صنایع از طریق تابلوهای روزشماری که نصب خواهد شد، باید از تهران خارج شود.
رتبه 31تهران
عدمتناسب میان مساحت و جمعیت در استان تهران نکتهای دیگر در مخاطرات آلودگی هواست. استان تهران با وسعت یک میلیون و 400هزار کیلومترمربع یک درصد از وسعت ایران را تشکیل داده اما این در حالی است که 13درصد جمعیت کشور در تهران ساکن هستند و این تناسب میان مساحت و جمعیت باعث تخریب محیطزیست در استان تهران شده است. همچنین استان تهران در بین استانهای کشور از لحاظ میزان تخریب محیطزیست در رده 31قرار دارد.
امکانات تهران برای 4میلیون نفر
تهران تا چند سال گذشته فاقد برنامه جامع درخصوص محیطزیست بود و گسترش ناموزون تهران در سالهای اخیر نشاندهنده عدمبرنامه جامع برای توسعه استان تهران بوده است. بررسیها نشان میدهد که ظرفیت زندگی با کیفیت در تهران برای 5.3 تا 4میلیون نفر وجود دارد اما بین 9تا 11میلیون نفر در تهران ساکن هستند و این باعث شده تا ساکنان تهران زندگی باکیفیتی نداشته باشند.