عملیات خون‌آشام، گلادیاتور و تیغ از جمله اقدامات اخیر پلیس فدرال برزیل بود که در آنها ماموران ماسک زده به ساختمان‌هایی که گمان می‌رفت افراد بزهکار در آنها حضور دارند، یورش بردند و سپس با مردانی دست‌بند زده خارج شدند.
این اقدامات به دستگیری چهره‌های شاخصی منجر شده که در عمل گشوده شدن فاز جدیدی در جنگ بی‌پایان برزیل علیه بزهکاری را رقم زده است.
برای اولین بار در تاریخ معاصر برزیل، پلیس فدرال و سایر نهادهای اعمال قانون چون دفتر دادستانی کل و موسسه حسابرسی فدرال در حال انجام اقداماتی هستند که فساد را هدف گرفته است.
در اکثر موارد پلیس فدرال که به لحاظ عملکرد چیزی شبیه اداره فدرال تحقیقات یا FBI است فاصله‌ای طولانی با نیرویی کارآمد دارد اما به گفته مقامات ارشد این نیرو، آنان اکنون استقلال عمل به مراتب بیشتری در قیاس با گذشته دارند.
همین مسئله موجب شده عملکرد این گروه نور امیدی در دل مردم برای مقابله با موج به ظاهر بی‌پایان فساد در این کشور روشن کند. البته ناهماهنگی‌های زیادی درنحوه عملکرد این گروه وجود دارد اما در پاره‌ای موارد دستاوردها قابل توجه بوده است.
رسوایی مقامات فاسد
در عملیات «کیش ومات» که طی ماه جاری انجام شد پلیس برادر لوئیس اوناسیو لولا داسیلوا، رئیس‌جمهور را برای پاسخگویی به اتهام استفاده از نفوذش به نفع اعضای باندی تبهکاری که اجزای الکترونیکی ماشین‌های خودکار قمار را به طور غیرقانونی وارد برزیل می‌کنند مورد بازجویی قرار داد.
در همین حال 78 تن دیگر در این عملیات با طیفی از اتهامات که از فرار مالیاتی تا معاونت در قتل را شامل می‌شد به بازداشت پلیس درآمدند.
ماه گذشته و در عملیاتی موسوم به تیغ، پلیس فدرال نزدیک به 50تن که در بین آنان چهره‌های شناخته شده‌ای از سیاستمداران، تجار سرشناس و اعضای گروه‌های لابی به چشم می‌خورد را در تلاش برای امحاء تبانی در جهت واگذاری پروژه‌های عمومی به شرکت‌هایی خاص بازداشت کرد.
در این چارچوب یک شرکت راهسازی و ساختمانی توانسته بود پاره از اعضای پارلمان را به پا درمیانی برای واگذرای پروژه‌های زیرساختی بزرگ به این شرکت در قبال دریافت سهمی از سود معامله ترغیب کند. سیلاس روندئو، وزیر انرژی برزیل در سایه اجرای این عملیات از سمت خود استعفا کرد و به واسطه آنچه در بازجویی‌ها افشا شد نگرانی‌های زیادی پیرامون طرح چهارساله لولا برای بازسازی راه‌ها با بودجه‌ای 250میلیون دلاری سر برآورد.
با این وجود اقدامات اخیر پلیس فدرال برزیل به علاوه تلاش‌هایی که از سوی دادستان‌ها در جریان است تنها گامی کوچک به سوی ایجاد جامعه‌ای عدالت محور در برزیل است. اگرچه طی 5سال گذشته بیش از 5هزار تن توسط پلیس فدرال دستگیر شده‌اند اما تنها کسر کوچکی از آنان در برابر قضات قرار گرفته‌اند. تمامی 48تنی که در عملیات تیغ بازداشت شدند اندکی بعد از بند رهایی یافتند.
حمایت مردمی از پلیس
بسیاری از مردم از اقدامات نه چندان قانونمند و خشونت‌آمیز پلیس به عنوان شانسی تازه که از احتمال تغییر شرایط حکایت دارد، حمایت می‌کنند. حتی لولا که در ماجرای بازداشت برادرش از او به حمایت به عمل آورده بود از پلیس فدرال که به گفته او نقشی مثال زدنی را در مبارزه با فساد بر عهده گرفته است، ستایش کرد.
اکنون چشمان حامیان حقوق مدنی به عملکرد نهادهای قضایی دوخته شده که برای نتیجه‌بخش بودن اقدامات پلیس باید واکنش درخوری داشته باشند اما نشانه‌های موجود نویدبخش پیشرفتی سریع در عرصه مبارزه با فساد نیست.
کنگره برزیل که به اعتقاد مردم این کشور نماد فساد است در حال تصویب طرحی است که دوره زمانی بازبینی قراردادهای دولتی و امکان ابطال آنها را از 5 به 2 روز کاهش می‌دهد و در عمل قدرت نظارت بر قراردادهای دولتی را کاهش می‌دهد.
این‌ها قوانینی هستند که حقوق مردم را محدود می‌کند و در عمل به منزله تلاش برای محدودکردن پلیس و نهادهای قضایی خواهد بود.
منبع: کریستین ساینس مانیتور / 27 ژوئن
