تا پیش از ساخت مسکن مهر در این منطقه وزارت نیرو برای 80هزار نفر افراد بومی منطقه 3/4میلیون مترمکعب آب تأمین کرده بود اما با ساخت مسکنهای جدید و اضافهشدن 700هزار نفر دیگر به اهالی منطقه، نیاز سالانه آب در پرند به 48/5میلیون مترمکعب میرسد.
شنیدههای موثق از وزارت نیرو حکایت از آن دارد که مجوز حفر چاه برای استحصال 20/2میلیون مترمکعب صادر شده اما آبفا تاکنون فقط 7میلیون مترمکعب را تأمین کرده است. ذکر این نکته الزامی است که حتی درصورتی که آبفا کل 20/2میلیون مترمکعب از مجوز صادر شده را هم آب استحصال کند باز هم تا تأمین 5/48میلیون مترمکعب آب مورد نیاز این منطقه فاصله 28/3میلیون مترمکعبی وجود دارد؛ یعنی بیش از 58درصد از آب مورد نیاز پرند از منابع آبی زیرزمینی و روزمینی منطقه قابلتأمین نیست. اما براساس اطلاعات حاصله از سوی یکی از مقامات مطلع در وزارت نیرو، مقرر شده است آب مورد نیاز منطقه پرند را از جاده دوهزار و سههزار تنکابن تأمین کنند. مقامات وزارت نیرو با تأکید بر اینکه این انتقال آب نه مشکلات زیستمحیطی ایجاد خواهد کرد و نه بالانس آب در منطقه را بر هم میزند، اضافه کردند: اجرای این طرح در درازمدت امکان پذیر است و مسلما تا 5- 4 سال آینده امکان این انتقال وجود ندارد.
سکونت ممکن نیست
شهر جدید پرند که با ساخت 100هزار واحد مسکونی در زمینهای 99ساله قرار بود بهعنوان بزرگترین پروژه مسکن مهر شناخته شود با مشکل جدی امکانات زیربنایی روبهرو است و با تداوم این شرایط امکان سکونت صاحبان مسکن این منطقه در آینده نزدیک بعید بهنظر میرسد. مدیرعامل شهر جدید پرند در اینباره میگوید: برخی ساختوسازهای مربوط به مسکنمهر در شهر جدید پرند تقریبا رو به پایان است اما تأمین امکانات زیربنایی نظیر آب، برق و گاز از دغدغههای جدی ما در این طرح است. دستگاههای ارائهدهنده این خدمات تاکنون همکاری داشتهاند اما سطح همکاری و نوع خدماترسانی برای پروژههای 99ساله باید خیلی بیشتر از این باشد.
مشکل تأمین آب نداریم
این در حالی است که محمد پرورش، مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب تهران چند روز پیش در مورد صحبتهای مطرح شده مبنی بر در انتظار بودن 72هزار واحد مسکن مهر برای گرفتن خدمات از وزارت نیرو برای تحویل به متقاضیان گفت: بهدلیل عظمت پروژهها، باید با یکسری کارها، سیستم آب و فاضلاب را تکمیل کنیم تا پایداری داشته باشد. در حال حاضر در شهرکهای مسکن مهر مشکل تأمین آب نداریم فقط درصورتی که قرار باشد در پردیس جمعیت تازهای ساکن شود، باید اصلاحاتی در سیستم پمپاژ و تصفیهخانه صورت بگیرد تا بتوانیم پاسخگوی موج جدید جمعیت باشیم. ولی شواهد نشان میدهد در حال حاضر 20هزار واحد مسکن مهر پرند آماده تحویل است که هنوز وزارت نیرو برای تأمین آب و گاز این واحدها اقدام نکرده است. این تعداد واحد آماده تحویل، جزو همان گروه واحدهایی هستند که طبق وعده احمدینژاد، رئیسجمهور وقت باید از اردیبهشتماه 92 واگذار میشدند و ماهانه 10هزار واحد به متقاضیان تحویل داده میشد اما به دلیل ناتوانی در تأمین امکانات زیربنایی این واحدها خالی از سکنه مانده و خاک میخورند.
مشکلات انبوه مسکن مهر
مسکن مهر اگرچه به قصد خانهدار کردن اقشار ضعیف جامعه استارت خورد اما عدمبرنامهریزی مناسب برای آن این پروژه را به طرحی ناکام بدل کرد. ساخت مسکن در بیابانهای اطراف شهر بدون امکانسنجی تنها یکی از هزاران مشکل مسکن مهر است. کمال اطهاری، طراح پروژهای که از آن با عنوان مسکن اجتماعی نام میبرند، در اینباره به همشهری میگوید: طرح مسکن اجتماعی که قرار بود تنها برای خانهدار کردن دهک اول جامعه اجرا شود با تغییراتی که رئیس دولت نهم داد تبدیل به مسکن مهر شد. اطهاری از مسکن مهر بهعنوان یک فاجعه نام میبرد ولی در عین حال توقف آن را امکان پذیر نمیداند. سرمایهگذاریهای انجام شده و هزینه کردن اقشار ضعیف به امید خانهدارشدن و سکونت برخی افراد در این واحدها از دلایلی است که او برای ضرورت ادامه طرح ذکر میکند.
استفاده از بیابانهای اطراف به جای زمینهای متعلق به شهرداری
اطهاری به زمانی که پروژه مسکن اجتماعی را طراحی میکرد اشاره کرده و میگوید: ما خیال نداشتیم مردم را وسط بیابان ساکن کنیم. ما میخواستیم از زمینهای متعلق به شهرداریها استفاده کنیم. میخواستیم فقط دهک اول و زنان بیسرپرست و از کارافتادهها را صاحب خانه کنیم آن هم با نظارت شوراهای شهر. میخواستیم این طرح فقط در شهرهای بزرگ که مشکل تأمین مسکن داشتند اجرا شود نه شهرهای کوچک و روستاها. میخواستیم هر بخش از طرح با مطالعات آمایشی و با برنامهریزی دقیق اجرا شود. پیشبینی کردیم علاوه بر دهک اول کنونی 40هزار خانوار جدید که ممکن است در آینده به این دهک اضافه شوند را صاحب خانه کنیم. برای دهکهای بالاتر تا دهک چهارم هم برنامه داشتیم و میخواستیم از طریق توانمندسازی، به خانهدار شدن آنها کمک کنیم اما رئیس دولت وقت طرح را بسیار شتابزده و آنطور که خود دوست داشت اجرا کرد. او حتی با مخالفان خود برخوردهای تند داشت و سعیدیکیا، وزیر وقت مسکن را بهدلیل مخالفت با مسکن مهر برکنار کرد. حال دولت یازدهم با طرحی روبهرو است که نه میتواند آن را اجرا و نه متوقف کند.
فروش سهام مسکن مهر از طریق سیستم منسجم مالی
اکنون اطهاری معتقد است برای آنکه ساختمانهای ساخته شده در قالب مسکن مهر قابل سکونت شوند به 80میلیارد دلار سرمایهگذاری دیگر نیاز است. او برای توجیهپذیر شدن ادامه این پروژه خصوصیسازی را مؤثر میداند. به گفته این کارشناس علاوه بر ایجاد هماهنگی بین دستگاهی برای تأمین امکانات زیربنایی این مجموعهها و ورود مشاوران ذیصلاح، اصلیترین و برجستهترین پیشنهاد او تشکیل یک سیستم مالی قوی برای تأمین هزینه ایجاد امکانات رفاهی و تکمیل پروژه است. اطهاری معتقد است باید مردم را مشارکت داد و آنها را صاحب سهم کرد. بدینترتیب هم پروژه تکمیل میشود و هم با نظارت خود مردم و در واقع بخش خصوصی کارها به نحو شایستهتری پیش میرود؛ اتفاقی که در دوره قبل بهدلیل دولتی بودن پروژه نیفتاد و پیمانکاران در عین حال که پول خوبــی از دولت گرفتند ساختمانهای بیکیفیت و بیدوامی را تحویل دادند.