بحران سرزمین کهن دامن تلویزیون را گرفت

روایت ماجرا از آخر به اول

به گزارش همشهری، انتشار خبر اعتراض گسترده بختیاری‌های ایران به بخش‌هایی از سریال در حال پخش سرزمین کهن در دقایق و ساعت‌های ابتدایی شاید چندان عجیب به‌نظر نمی‌رسید؛ یک اعتراض مثل انبوه اعتراض‌ها به فیلم‌ها و سریال‌های تلویزیون اما وقتی عصر روز شنبه نامه کمال تبریزی کارگردان، عباس سلیمی نمین مشاور تاریخی پروژه و دیگر عوامل سرزمین کهن به معاون سیما درباره نقش برجسته قوم بختیاری در تاریخ ایران روی خروجی رسانه‌ها رفت، روشن شد اوضاع پیچیده‌تر از آن است که به‌نظر می‌رسد.

عوامل تولید تازه‌ترین پروژه الف ویژه تلویزیون در پایان نامه خود خطاب به علی دارابی چنین آورده بودند: چنانچه پخش قسمت‌های اولیه این مجموعه موجب رنجش خاطر هموطنان عزیز بختیاری شده، مراتب عذرخواهی خود را اعلام می‌کنیم. رونوشت این نامه و توضیح و تشریح معاون سیما یکی‌دو ساعت بعد روی میز رئیس سازمان نشست و ضرغامی دست به‌کار نوشتن نامه‌ای با طعم خطاب و عتاب به معاون خود شد.

قابل تحمل نیست

رئیس صدا و سیما در نامه خود به دارابی با اشاره به اینکه توضیح وی و عوامل سریال سرزمین کهن را «ملاحظه» کرده، چنین نوشت: متأسفانه برابر دانستن نام خانوادگی بختیاری با قوم بختیاری در بعضی دیالوگ‌ها، ظرفیت برداشت‌های متفاوت از این نام خاص را به‌وجود آورده و موجب نگرانی و انتقاد هموطنان عزیز بختیاری ما شده است. مردم شریف بختیاری، انقلابی و شهید داده‌اند و در طول تاریخ هرگز دشمنان ملت نتوانسته‌اند کوچک‌ترین واگرایی بین آنان و اسلام و ایران عزیز ایجاد کنند. ایجاد کوچک‌ترین بدبینی و بی‌اعتمادی این عزیزان نسبت به فرزندان پرتلاش و خدمتگزارشان در رسانه ملی قابل تحمل نیست و باید از این رنجش خاطر به خداوند بزرگ پناه برد. نسخه شفابخش ضرغامی برای کم‌کردن دامنه بحران و حل مقطعی آن هم همان چیزی بود که احتمالا به ذهن خیلی‌ها می‌رسید: «باید اطلاع‌رسانی تصویری (تیزر) در مورد شخصیت قهرمان سریال که یک بختیاری اصیل است در دستور کار شبکه قرار گیرد؛ ضمنا در برنامه‌های تحلیل هفتگی این سریال با دعوت از کارشناسان پرافتخار قوم بختیاری، مردم کشورمان را با فداکاری‌ها و سلحشوری‌های آنان بیشتر آشنا کنید.» یعنی همان ماجرایی که پس از سریال‌های پرحاشیه «مختارنامه» و «کلاه پهلوی» هم در دستور کار قرار گرفته بود.

تشکیل هیأت تحقیق و تفحص

چند ساعت بعد از این ماجراها، مدیرکل روابط عمومی صدا و سیما برای روشن‌ترشدن اذهان وارد داستان شد و از تشکیل هیأتی به دستور آقای رئیس برای اعزام به استان‌های میزبان هموطنان بختیاری و دیدار و گفت‌وگو با ائمه‌جمعه، مسئولان و نخبگان آن استان‌ها خبر داد. سیدتقی سهرابی گفت: این گروه ماموریت دارد نتیجه بررسی‌های خود را پس از جمع‌بندی به رئیس سازمان ارائه دهد و ادامه پخش سرزمین کهن منوط به نتیجه تحقیقات و تحقق کامل دستورات قبلی خواهد بود.

او این را هم افزود که ضرغامی دستور داده گروه ناظران قسمت‌های آینده سرزمین کهن را با دقت ببینند و سریال پس از بازبینی کامل روی آنتن برود. بر این اساس، اگر تا آخر هفته نتیجه کار مشخص شود، پخش سریال ادامه می‌یابد و اگر به نتیجه نرسد، احتمالا پخش در همان قسمت چهارم متوقف خواهد شد. نتیجه ماجرا هر چه باشد، یک نمره نزدیک به مردودی برای مدیرانی است که برای هر پروژه عادی تلویزیون چند ناظر دارند و اختتامیه جشنواره فیلم فجر را تکه‌تکه روی آنتن می‌فرستند.

دردسرهای ضرغامی و تبریزی

کمال تبریزی همان شبی که پس از نمایش فیلم سینمایی «طبقه‌حساس» در جشنواره مهمان آنتن شبکه 3شده بود، فرصت را غنیمت شمرد و به درخواست مجری برنامه 7درباره حاشیه‌های سرزمین کهن هم چند دقیقه حرف زد. او آن شب همین حرف‌هایی را زد که در نامه‌اش خطاب به دارابی هم آمده بود. حالا که کار به اینجا رسیده، می‌توان حدس زد سخنان کارگردان سرزمین کهن به گوش و چشم معترضان کارگر نیفتاده و او باید چاره‌ای دیگر برای حل مشکل بیندیشد. مشکل سیمرغ بلورین رضا عطاران برای بازی در طبقه حساس هم بر دردسرهای تبریزی افزوده است. ضرغامی هم که باید خود را برای یک خداحافظی آرام از بلندی‌های جام جم آماده کند، روزهایی پرتب و تاب را پشت سر می‌گذارد. پوشه نامه‌های «برسد به‌دست رئیس» او این روزها حسابی پر است؛ از نهاد ریاست‌جمهوری تا اتاق معاون و ساختمان سبز بهارستان.